Παρακολούθησα τη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου στις 29-10-2012, στην οποία ανάμεσα στα άλλα θέματα , συζητήθηκε το αίτημα των κατοίκων του Οικισμού Αγίων Θεοδώρων Λεχαινών, για τη λειτουργία επιχείρησης παραγωγής ζωοτροφών από υπολείμματα κρεάτων , εξαιτίας της οποίας αναδύεται τεράστια δυσοσμία, όπως καταγγέλλουν, με αποτέλεσμα η διαβίωσή τους να καθίσταται ανυπόφορη. Κατά την παρουσίαση των πρωτοβουλιών, ενεργειών και της λήψης μέτρων προς αντιμετώπιση του προβλήματος, αναδείχθηκε η μετατόπιση ευθυνών των εμπλεκομένων Φορέων της Αυτοδιοίκησης για τη λύση του, ανάμεσα στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος και στο Δήμο Ανδραβίδας ? Κυλλήνης. Εκφράστηκαν ??συμπάθειες?? και ??κατανόηση?? προς τους θιγέντες και διαμαρτυρομένους πολίτες και στη συνέχεια ελήφθη απόφαση να διαβιβαστεί το πρόβλημα στις Δικαστικές και άλλες Διοικητικές Αρχές. Παράλληλα να επαναληφθεί η συζήτηση του θέματος σε άλλη συνεδρίαση στην οποία να κληθούν εκπρόσωποι εμπλεκομένων Φορέων .
Στο παρόν κείμενο, θα προσπαθήσω με όσες γνώσεις διαθέτω να περιγράψω τη βασική νομοθεσία αναφορικά με τη Προστασία του Περιβάλλοντος , τους αρμόδιους Φορείς και τις ενέργειες που πρέπει να αναληφθούν ανά κατηγορία υπευθύνων.
Θεμελιώδης Κανόνας της Πολιτείας είναι η θέσπιση του άρθρου 24 του Συντάγματος που ορίζει ότι, η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός? Σε εφαρμογή του άρθρου αυτού η Βουλή ψήφισε τον βασικό νόμο 1650/1986 όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε μεταγενέστερα για την προστασία του περιβάλλοντος , με τον οποίο θεσπίστηκαν θεμελιώδεις κανόνες και καθιερώθηκαν κριτήρια και μηχανισμοί για τη προάσπισή του, έτσι ώστε ο άνθρωπος να ζει σε ένα υψηλής ποιότητας περιβάλλον μέσα στο οποίο θα προστατεύεται η υγεία του και θα ευνοείται η ανάπτυξη της προσωπικότητάς του. Περαιτέρω, με τη πρόβλεψη του άρθρου 6, το Υπουργείο Περιβάλλοντος μπορεί αυτοτελώς να διενεργεί ελέγχους για τη παρακολούθηση της τήρησης των περιβαλλοντικών όρων σε ολόκληρη τη χώρα. Μετά την εφαρμογή του Ν. 3852/2010 [Καλλικράτης- άρθρο 186], ο έλεγχος τήρησης των περιβαλλοντικών όρων προς εφαρμογή της νομοθεσίας για τη προστασία του περιβάλλοντος, την επιβολή προστίμων και τη προσωρινή απαγόρευση λειτουργίας οχλουσών επιχειρήσεων ανήκει στην περίπτωσή μας , στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος μέσω της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού ? Τμήμα Περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας [Π.Δ. 132/2010]. Σύμφωνα με τα προηγούμενα , ο Περιφερειάρχης ή ο Αντιπερειφερειάρχης συγκροτεί Κλιμάκια Ελέγχου Ποιότητας Περιβάλλοντος [ΚΕΠΠΕ], στα οποία συμμετέχει και ο εκπρόσωπος του Δήμου, πού διενεργούν αυτοψία σε εγκαταστάσεις και δραστηριότητες, ιδίως όταν πιθανολογείται ότι η λειτουργία μιας επιχείρησης υποβαθμίζει το περιβάλλον , συντάσσουν σχετική έκθεση και εισηγούνται τις επιβλητέες κυρώσεις , ανάμεσα στις οποίες είναι η επιβολή προστίμου και η παραπομπή στη Δικαιοσύνη. Επίσης με τη πρόβλεψη του άρθρου 186 του Ν. 3852/2010, η Περιφέρεια ασκεί τον έλεγχο στις βιομηχανίες παραγωγής ζωοτροφών.
Αρμοδιότητες Δήμων. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 75 του Ν. 3463/2006[ΚΔΚ], σε συνδυασμό με το άρθρο 94 του Ν. 3852/2010, ανάμεσα στις αρμοδιότητες που έχει εκχωρήσει το Κράτος στους Δήμους, είναι και του Περιβάλλοντος, με σκοπό τη προστασία, την ανάπτυξη και τη συνεχή βελτίωση των συμφερόντων και της ποιότητας ζωής της τοπικής κοινωνίας. Περαιτέρω, με το άρθρο 73 του Ν. 3852/2010, συνιστάται στο Δήμο η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, που εισηγείται στο Δημοτικό Συμβούλιο τη λήψη αποφάσεων για θέματα προστασίας περιβάλλοντος. Επίσης , σύμφωνα με την 1995/2002 απόφαση [νομολογία] του Αρείου Πάγου, ο Δήμαρχος και τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου έχουν ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να μεριμνούν για την τήρηση των διατάξεων που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος, να ελέγχουν τα υγρά, στερεά και αέρια απόβλητα και να λαμβάνουν τα πλέον πρόσφορα μέτρα προς αποτροπή της ρυπάνσεως ή άλλης υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος. Προκειμένου να θωρακιστούν τα παραπάνω , ο Δήμος εκδίδει Τοπικές Κανονιστικές Αποφάσεις [Διατάξεις ? άρθρο 79 ΚΔΚ], με τις οποίες θέτει κανόνες για τη προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας των κατοίκων και επιβάλλει διοικητικά μέτρα [πρόστιμα κλπ], ακολουθώντας για την έκδοσή τους διαδικασίες όπως, Επιτροπή Διαβούλευσης ?εισήγηση Επιτροπής Ποιότητας Ζωής ? Απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου ? Αποφάσεις Δημάρχου μετά από έκθεση κλιμακίου αυτοψίας. Ο Δήμος Ανδραβίδας ? Κυλλήνης με τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας [ΦΕΚ 391/2011 τ΄Β] σε εφαρμογή του νόμου, έχει συστήσει Αυτοτελές Τμήμα Περιβάλλοντος, που είναι αρμόδιο για τη προστασία και αναβάθμιση του τοπικού φυσικού περιβάλλοντος και σχεδιάζει, προγραμματίζει, εισηγείται δράσεις και μέτρα για τη περιβαλλοντική προστασία.
Συμπερασματικά προκύπτει ότι, η Πολιτεία έχει αναθέσει τη προστασία του περιβάλλοντος σε τρία επίπεδα Διοίκησης δηλαδή στο αρμόδιο Υπουργείο στις Περιφέρειες , στους Δήμους και φυσικά στη Δικαιοσύνη, οι οποίοι καλούνται να ενεργούν με ιδιαίτερη φροντίδα για τη προστασία της υγείας των πολιτών. Αρκεί να υπάρξει θέληση.
Του Πέτρου Α. Κολλιόπουλου
