Το θέμα της συγχώνευσης Φορέων Διαχείρισης περιοχών δικτύου Natura 2000 στην Ελλάδα, φέρνει με γραπτή ερώτησή του στο Ευρωκοινοβούλιο, ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων, Νίκος Χρυσόγελος.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και του ΥΠΕΚΑ, οι 29 Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών που λειτουργούν στην Ελλάδα συγχωνεύονται σε 14 Φορείς, «κατά προσέγγιση αντίστοιχη των περιφερειών», με στόχο, σύμφωνα με δήλωση του αρμόδιου Υφυπουργού του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης, «το κόστος για τον φορολογούμενο και το παραγόμενο έργο».
Όπως όμως επισημαίνει ο Ν. Χρυσόγελος στην ερώτησή του, η συγχώνευση με βάση τα διοικητικά όρια των Περιφερειών δεν συμπίπτει με την οικολογική ενότητα των προστατευόμενων περιοχών, ενώ δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες προστασίας και τις αρχές ορθής διαχείρισης. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα είναι αδύνατο να υπάρξει για αντικειμενικούς λόγους ένας μόνος φορέας ανά περιφέρεια, πχ στην περιφέρεια Ν Αιγαίου, όπου ενώ υπάρχουν 69 περιοχές NATURA σε διαφορετικά νησιά, σήμερα λειτουργεί ένας μόνο φορέας για τις περιοχές ενός μόνο νησιού (Κάρπαθος – Σαρία).
Πέρα όμως από το γεγονός ότι οι φορείς από την ίδρυσή τους μέχρι και σήμερα λειτούργησαν χρηματοδοτούμενοι από ευρωπαϊκά προγράμματα, η συμβολή τους στην αύξηση της απορροφητικότητας των κοινοτικών πόρων και στη δημιουργία συνθηκών ανάπτυξης είναι προφανής. Επομένως η πρόχειρη συγχώνευσή τους όχι μόνο δεν πρόκειται να βελτιώσει τη δημοσιονομνική κατάσταση της χώρας αλλά ενδέχεται να αποτελέσει τροχοπέδη για την περιφερειακή ανάπτυξη. Ήδη έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες υλοποίησης πλήθους προκηρύξεων και συμβάσεων, μεταξύ άλλων προκηρύξεις διεθνών διαγωνισμών για την Επιστημονική Παρακολούθηση ειδών χλωρίδας, πανίδας και τύπων οικοτόπων, προκειμένου η Ελλάδα να καταθέσει έκθεση για την πρόοδο εφαρμογής της Οδηγίας 92/43 εντός του 2013, κάτι που αποτελεί εθνική υποχρέωση. Η τροποποίηση των τεχνικών όρων υλοποίησης (π.χ αλλαγή δικαιούχου) των συγκεκριμένων προγραμμάτων, εγκυμονεί καθυστερήσεις και ενδεχομένως πρόστιμα από την αθέτηση των εγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων.
«Είναι αυτονόητο ότι η οποιαδήποτε προσπάθεια βελτίωσης και αναβάθμισης του συστήματος προστασίας των Προστατευόμενων Περιοχών πρέπει να βασιστεί σε μια οικολογική προσέγγιση κι όχι στη διοικητική διαίρεση της χώρας», δήλωσε ο Ν. Χρυσόγελος. «Είναι προφανές ότι δημοσιονομικό όφελος από τις συγχωνεύσεις δεν πρόκειται να προκύψει δεδομένου ότι η πηγή χρηματοδότησης των ΦΔ είναι ευρωπαϊκά προγράμματα, ενώ ο λάθος σχεδιασμός μπορεί να επηρεάσει αρνητικά. Όμως, πέρα από αυτό, το θέμα των ΦΔ δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται σε καμιά περίπτωση μέσα από ένα μονοδιάστατο δημοσιονομικό πρίσμα. Σε ένα ορθολογιστικό σχέδιο επέκτασης των ΦΔ θα χρειάζονταν και συγχωνεύσεις όμορων περιοχών με σκοπό να καλυφθούν όσο το δυνατόν περισσότερες περιοχές που απαιτούν καθεστώς εθνικού πάρκου. Ούτε οι 500 μόνιμοι εργαζόμενοι που θα χρειάζονταν για να προστατευθεί η συντριπτική πλειοψηφία του φυσικού μας πλούτου, δεν πρέπει να θεωρούνται πολλοί από τη στιγμή που γίνουν αντιληπτά τα πολλαπλασιστικά οφέλη της ορθής και αποτελεσματικής διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών μας. Το ζήτημα του πόσοι και ποιοι φορείς διαχείρισης χρειάζονται για να καλυφθούν όλες οι ανάγκες μας πανελλαδικά πρέπει να είναι προϊόν συστηματικής προσέγγισης και διαβούλευσης. Όλοι οι εταίροι της σημερινής κυβέρνησης πρέπει να καταλάβουν ότι η προσέγγιση ζητημάτων που αφορούν στο περιβάλλον και τη διαχείρισή του πρόχειρα, χωρίς διαβούλευση με φορείς που ξέρουν το θέμα άριστα και χωρίς συνεκτικό σχέδιο, είναι τουλάχιστον επικίνδυνη.»
(Ακολουθεί ολόκληρη η ερώτηση του Ν. Χρυσόγελου)
Θέμα: Συγχώνευση Φορέων Διαχείρισης Περιοχών Δικτύου Natura 2000 στην Ελλάδα
Σύμφωνα με ανακοίνωση [1] του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και του ΥΠΕΚΑ, οι 29 Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών που λειτουργούν στην Ελλάδα συγχωνεύονται σε 14 Φορείς, «κατά προσέγγιση αντίστοιχη των περιφερειών», με στόχο, σύμφωνα με δήλωση του αρμόδιου Υφυπουργού του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης, «το κόστος για τον φορολογούμενο και το παραγόμενο έργο». Οι Φορείς από την ίδρυσή τους μέχρι και σήμερα λειτούργησαν χρηματοδοτούμενοι από ευρωπαϊκά προγράμματα [2] και η συμβολή τους στην αύξηση της απορροφητικότητας των κοινοτικών πόρων και στη δημιουργία συνθηκών ανάπτυξης είναι προφανής. Η συγχώνευση με βάση τα διοικητικά όρια των Περιφερειών δεν συμπίπτει με την οικολογική ενότητα των προστατευόμενων περιοχών, ενώ δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες προστασίας και τις αρχές ορθής διαχείρισης. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, οι πρόεδροι των ΔΣ μέσω του Δικτύου Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών και ο Πανελλαδικός Σύλλογος Εργαζομένων στους Φορείς, θεωρούν πρόχειρη, αδικαιολόγητη και παντελώς ατεκμηρίωτη τόσο από οικονομικής όσο και από επιστημονικής άποψης τη δρομολογούμενη συγχώνευση [3]. Ερωτάται η Επιτροπή:
1. α) Έχει στη διάθεσή της από τις ελληνικές αρχές συγκεκριμένα επιστημονικά και οικολογικά κριτήρια στα οποία βασίστηκε η απόφαση αυτή; β) Υπάρχει σύμφωνη γνώμη των Διοικητικών Συμβουλίων των φορέων διαχείρισης και της Επιτροπής Φύση; γ) Υπάρχουν στοιχεία που να τεκμηριώνουν το δημοσιονομικό όφελος; δ) Έχει ληφθεί στον σχετικό υπολογισμό υπόψη η συμβολή των ΦΔ στην τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη; ε) Προηγήθηκε διαβούλευση με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις;
2. Πώς αντιμετωπίζει την τροποποίηση των τεχνικών όρων υλοποίησης (π.χ αλλαγή δικαιούχου) των εγκεκριμένων προγραμμάτων και τις πιθανές επιπτώσεις στην υλοποίηση, καθώς και στα χρονοδιαγράμματά τους;
3. Είναι η συγχώνευση των φορέων με βάση τη διοικητική οργάνωση της χώρας συμβατή με τη φιλοσοφία και τις επιδιώξεις της Οδηγίας για τους οικοτόπους (92/43/ΕΚ) και την προσέγγιση του οικοσυστήματος; Αν όχι, τι μέτρα προτίθεται να λάβει;
[1] http://www.ydmed.gov.gr/?p=2677
[2] Κυρίως από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον» (Ε.Π.ΠΕΡ.)? Γ΄ΚΠΣ 2006-2009 και από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» (Ε.Π.ΠΕΡ.Α.Α.) ? Ε.Σ.Π.Α. 2010-2015
[3] http://ellinikifysi.gr/2012/07/elliniki-fysi-2/#.UD5yq8HN-vA
