Του Παναγιώτη Σκαρτσιάρη
Δημοτικού Συμβούλου
Μεγάλη συζήτηση γίνεται εδώ και χρόνια για το ζήτημα των απευθείας αναθέσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών εκ μέρους των δήμων, χωρίς μειοδοτικούς διαγωνισμούς.
Είναι αλήθεια ότι ο νομοθέτης δίνει το δικαίωμα στον εκάστοτε δήμαρχο και στα δημοτικά συμβούλια , να αναθέτουν έργα, προμήθειες και υπηρεσίες σε ιδιώτες, κάτω όμως από ορισμένες προϋποθέσεις.
Αυτές είναι οι επείγουσες περιπτώσεις για να αποφευχθεί μια καταστροφή, όταν υπάρχει μοναδικός προμηθευτής, όταν δεν προσέρχονται σε τρεις συνεχόμενους διαγωνισμούς οι εργολάβοι, ή όταν το ποσό της προμήθειας ή του έργου είναι πολύ μικρό.
Δυστυχώς στην πράξη πολλές φορές ο νόμος καταστρατηγείται.
Τα έργα κατανέμονται για να κατέβει ο προϋπολογισμός κάτω του ορίου της υποχρεωτικής δημοπράτησης, ενώ περιπτώσεις ρουτίνας βαπτίζονται ως «επείγουσες».
Οι μελέτες εξάλλου βαπτίζονται «υπηρεσίες» και εργασίες που θα μπορούσαν να γίνουν από το προσωπικό του δήμου, ανατίθενται σε ιδιώτες!
Πρέπει κατ? αρχήν να τονίσουμε ότι η νομοθεσία για τις απ? ευθείας αναθέσεις, είναι πολύπλοκη και διασπασμένη σε πολλούς νόμους, Προεδρικά Διατάγματα και υπουργικές αποφάσεις, ενώ ενίοτε είναι αντιφατικές και ασαφείς.
Ακόμη και αν υπάρχει μια οριακή νομιμότητα σε μια απευθείας ανάθεση, που εν μέρει οδηγεί σε «χαριστική πράξη», αυτό δε σημαίνει ότι «εξαγνίζεται» το αποτέλεσμα?
Εξάλλου το νόμιμο δε σημαίνει ότι είναι πάντα και ηθικό.
Συχνά παρατηρείται το φαινόμενο πως ορισμένοι δήμοι ακολουθούν κατά κόρον τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης ως «ψωμοτύρι», με αποτέλεσμα να δημιουργούνται δικαιολογημένα υποψίες στους πολίτες ότι κάτι «κρύβεται» πίσω από τις διαδικασίες των αναθέσεων?
Πως να μην «τρέχει» ο λογισμός του πολίτη , ο οποίος κάθε ημέρα βλέπει να έρχεται στο φως της δημοσιότητας και από ένα νέο σκάνδαλο!
Για να αποφύγει αυτά μια δημοτική αρχή που σέβεται τη διαφάνεια και πιστεύει ότι η γυναίκα του Καίσαρα δεν πρέπει να είναι μόνο τίμια αλλά και να φαίνεται, μια μόνο καθαρή λύση υπάρχει: Καμία απευθείας ανάθεση, κανενός έργου ή προμήθειας ή μελέτης από ένα πρόσωπο.
Είτε οι αποφάσεις θα είναι συλλογικές , αιτιολογημένες και διαφανείς, είτε θα γίνεται πρόχειρος διαγωνισμός μεταξύ περισσότερων του ενός ενδιαφερόμενου, έστω και για μικρά ποσά.
Η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) έχει ήδη απορρίψει αρκετές απευθείας αναθέσεις για προμήθειες του δημοσίου.
Να σημειωθεί ότι οι περισσότερες από τις επίμαχες αποφάσεις αφορούν το χώρο της υγείας και αμέσως μετά ακολουθεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση.
