Ο 77χρονος αυτόχειρας ήταν ένας ασυμβίβαστος, πεισματάρης και βαθιά πολιτικοποιημένος άνθρωπος, που δεν άντεξε τον εξευτελισμό της ζωής του και των συνανθρώπων του από την οικονομική ένδεια και με την πράξη του αυτή θέλησε να στείλει ένα μήνυμα στην κυβέρνηση και την κοινωνία
Είναι το χρονικό… ενός «προαποφασισμένου θανάτου». Ο Δημήτρης Χριστούλας δεν ήταν από αυτούς που αφήνουν την τύχη να αποφασίσει…
Σε όλη του τη ζωή ήθελε ο ίδιος να κινεί τα νήματα της μοίρας του. Ετσι σχεδίασε και το τέλος του, στο σημείο εκείνο που περνούσε τα απογεύματά του, παρατηρώντας τους πολίτες να τρέχουν για να προλάβουν τον χρόνο που φεύγει, λαβωμένος από τη σκληρή πραγματικότητα.
Συγκλονίζει το γεγονός ότι ανάμεσα στις οικονομίες του βρέθηκαν και τα χρήματα που είχε μαζέψει για την αποτέφρωσή του.
Το σημείωμα
«Η αυτοκτονία του πατέρα μου είναι μια πολιτική πράξη. Θέλησε να στείλει μήνυμα στην κυβέρνηση και στην κοινωνία που υποφέρει, κι αυτό έκανε. Το ιδιόχειρο σημείωμα που έγραψε τα λέει όλα. Στα γραφόμενά του φαίνεται η διάσταση που ο ίδιος ήθελε να δώσει στο συμβάν», λέει στο «Εθνος της Κυριακής» η 43χρονη Εμμυ Χριστούλα, μοναχοκόρη του 77χρονου αυτόχειρα, που ξεψύχησε καταμεσής στην πλατεία Συντάγματος, σοκάροντας περαστικούς και κοινή γνώμη.
«Κι αν δεν μπορείς να κάνεις τη ζωή σου όπως την θέλεις, τούτο προσπάθησε τουλάχιστον, όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις».
Οι στίχοι του Κωνσταντίνου Καβάφη, αγαπημένου ποιητή του Δημήτρη Χριστούλα, έμελλε να είναι αυτοί που θα καθόριζαν και την τελευταία του πράξη. Αυτό λένε οι άνθρωποι που τον γνώριζαν, φίλοι, γείτονες και συγγενείς.
Ο εξευτελισμός της ζωή του από την οικονομική ένδεια, αλλά και των συνανθρώπων του, για τους οποίους νοιαζόταν πάντοτε, ήταν γεγονός που δεν άντεχε…
Οπως ο Καβάφης στο «Απολείπειν ο θεός Αντώνιον» είδε στο πρόσωπο του Μάρκου Αντωνίου το πρόβλημα του αναγκαστικού τερματισμού της ζωής όταν αυτή κινδυνεύει να ξεπέσει σε ταπείνωση, αθλιότητα και εμπαιγμό, έτσι κι ο συνταξιούχος τοποθέτησε εκεί τον εαυτό του. Πρόκειται για την ηθική της ασυμβίβαστης αξιοπρέπειας, που τη συνοδεύει ισχυρή βούληση και αταραξία ψυχής, ακόμη και όταν φθάνει το τραγικό τέλος.
«Δεν ήταν τα οικονομικά που τον οδήγησαν στο απονενοημένο διάβημα. Δεν θα άφηνε τον εαυτό του να πεθάνει για έναν τέτοιο μόνο λόγο», λένε με ένα στόμα οι φίλοι του.
Ο Δημήτρης Χριστούλας σκιαγραφείται από τους ίδιους ως ένας ασυμβίβαστος, πεισματάρης και βαθιά πολιτικοποιημένος άνθρωπος, που βρέθηκε από νωρίς μέσα στα κοινωνικά κινήματα. Η εποχή που διανύουμε έφερε στην επιφάνεια και τόνωσε πολύ περισσότερο αυτά τα αισθήματα αλληλεγγύης κι ανθρωπιάς που έκρυβε μέσα του.
«Δεν άντεχε να βλέπει να βασανίζεται έτσι ο κόσμος από την οικονομική κρίση, που τσάκιζε τον ίδιο και τους άλλους. Ηταν δημοκράτης, αγωνιστής, με έντονες ανησυχίες για το τι συμβαίνει στον κόσμο. Τα λόγια που μου είπε όταν συναντηθήκαμε τελευταία φορά ήταν οι στίχοι του Καβάφη… Τελικά βρήκε την τόλμη να τα εφαρμόσει», μας είπε ο γείτονας και φίλος του Στέφανος Χαρατσόγλου.
Ενεργός πολίτης
«Οσο ήταν φαρμακοποιός βοηθούσε όλο τον κόσμο. Είχε περιθάλψει τη μισή γειτονιά. Συχνά, μου έλεγε ότι δεν μπορούσε να συγχωρήσει την αδράνεια της νεολαίας. Αυτό τον έκανε να συμμετάσχει και στις κινητοποιήσεις στο Σύνταγμα, σε πορείες και αλλού. Για τον λόγο αυτόν, μάλιστα, είχε αναρτήσει στο μπαλκόνι του αφίσα του κινήματος ”Δεν πληρώνω”», συμπληρώνει ο κ. Χαρατσόγλου.
Ο 77χρονος συνταξιούχος άφησε στην κόρη του το τελευταίο του μήνυμα. Η Εμμυ, στους ώμους της οποίας πέφτει τώρα το βάρος της αποτέφρωσης του πατέρα της, όπως ο ίδιος της ζήτησε με σημείωμά του, παραμένει ψύχραιμη μέσα στον πόνο της, γνωρίζοντας ότι εκείνος έκανε αυτό που τελικά ήθελε.
Η «ΚΑΤΑΘΕΣΗ» ΤΗΣ ΚΟΡΗΣ ΤΟΥ
«Σε όλη του τη ζωή υπήρξε ένας ανιδιοτελής οραματιστής»
Γεννήθηκε το 1935 στα Κανάλια Καρδίτσας και ήταν συνταξιούχος φαρμακοποιός. Εκεί πάνω στα καρδιτσιώτικα βουνά διαμορφώθηκε ο αψύς του χαρακτήρας κι έγινε «αγύριστο κι αλύγιστο κεφάλι», σύμφωνα με τους συμπατριώτες του.
Χρόνια τώρα, ζούσε μόνος του σε ένα διαμέρισμα στους Αμπελοκήπους. Πολύ συχνά βρισκόταν με την πρώην σύζυγό του. Ομως η αγάπη της ζωής του ήταν το μοναχοπαίδι του, η δημοσιογράφος Εμμυ Χριστούλα, στενή συνεργάτης της Σοφίας Σακοράφα.
Η δημόσια επιστολή της για τον θάνατο του πατέρα της συγκλονίζει: «Το ιδιόχειρο σημείωμα του πατέρα μου δεν αφήνει κανένα περιθώριο για παρερμηνείες. Σε όλη τη ζωή υπήρξε ένας αριστερός αγωνιστής, ένας ανιδιοτελής οραματιστής. Η συγκεκριμένη πράξη του τέλους είναι μια συνειδητή πολιτική πράξη, απολύτως συνεπής με όσα πίστευε και έπραττε όσο ζούσε…».
Στην ερώτησή μας αν ο πατέρας της είχε οικονομικά προβλήματα, απάντησε πως «ζοριζόταν, όπως όλοι μας», αφήνοντας να εννοηθεί πως δεν ήταν τα χρέη που τον οδήγησαν στην αυτοκτονία. Πάντως, ούτε η ίδια είχε καμία ένδειξη για αυτό που επρόκειτο να πράξει ο πατέρας της…
Ο αυτόχειρας πέρασε στους Αμπελοκήπους τα περισσότερα χρόνια της ζωής του. Εκεί διατηρούσε και το φαρμακείο του, που έκλεισε λόγω συνταξιοδότησης.
Η σχέση του με τα πολιτικά δρώμενα ήταν έντονη από τα νεανικά του χρόνια και μάλιστα πληροφορίες αναφέρουν πως ήταν οργανωμένος για ένα διάστημα σε τοπική οργάνωση της Αριστεράς, και μετέπειτα στο ΠΑΣΟΚ.
Τα τελευταία δύο χρόνια συμμετείχε ενεργά, παρά το προχωρημένο της ηλικίας του, στις κινητοποιήσεις κατά των μέτρων του Μνημονίου. Μάλιστα στην πλατεία που… πυροβόλησε τη ζωή του, κάποτε στεκόταν ανάμεσα στους αγανακτισμένους πολίτες.
Με αγάπη για τα αθλητικά
Οι δραστηριότητες του Δ. Χριστούλα, για όσους τον γνώριζαν καλά, δεν εξαντλούνταν στην πολιτική και κοινωνική αρένα. Τα αθλητικά ήταν ανάμεσα στις μεγάλες του αγάπες από τον καιρό που πήγαινε για βόλεϊ στου Ζωγράφου την έφηβη, τότε, κόρη του. Για 9 χρόνια, την περίοδο 1985-1995, ήταν έφορος στη γυναικεία ομάδα βόλεϊ Ζωγράφου. Οι άνθρωποί του στην ομάδα υπέστησαν σοκ όταν έμαθαν τα νέα. Μάλιστα την περασμένη Παρασκευή, στη διάρκεια αγώνα, κρατήθηκε από όλους ενός λεπτού σιγή για τον έφορο… που έφυγε.
Η αυτοκτονία του 77χρονου συνταξιούχου φαρμακοποιού δεν άφησε ασυγκίνητους ούτε τους οπαδούς του Παναθηναϊκού, οι οποίοι στον αγώνα μπάσκετ με τη Μακάμπι σήκωσαν πανό αφιερωμένο στον αυτόχειρα που έγραφε: «Θα πάω να χτίσω μια φωλιά στον ουρανό, να κατεβαίνω όταν θέλω να γελάσω – Δημήτρη καλή αντάμωση Θύρα 13».
Υστατο χαίρε…
Τελευταία του επιθυμία ήταν να αποτεφρωθεί. Hταν υπέρ της καύσης των νεκρών και άλλοτε, στο παρελθόν, βρέθηκε πολλές φορές να είναι μπροστάρης και υπέρμαχος αυτής της άποψης. Συμμετείχε, μάλιστα, και σε ανάλογες κινήσεις και ομάδες. Αφησε στην κόρη του εντολή αποτέφρωσης και τα χρήματα που θα χρειάζονταν για να γίνει κάτι τέτοιο, αφού, ως γνωστόν, μέχρι σήμερα αποτέφρωση γίνεται μόνο εκτός Ελλάδος. Το τελευταίο «αντίο» στον 77χρονο αυτόχειρα είπαν χθες στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών οι συγγενείς και οι φίλοι του. Ο νεκρός δεν εψάλη, μια κι αυτό επιθυμούσε ο ίδιος. Οσοι παρέστησαν στην πολιτική κηδεία τον αποχαιρέτησαν στον αύλειο χώρο του νεκροταφείου. Η κόρη του, Εμμυ, στη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας θα ταξιδέψει για τελευταία φορά με τον πατέρα της έως τη γειτονική Βουλγαρία, όπου το σώμα του Δημήτρη Χριστούλα θα χαθεί στον αποτεφρωτήρα.
ΒΙΒΙΑΝ ΜΠΕΝΕΚΟΥ
bibian@pegasus.gr