Σαν να μην έφτανε που από τις 25 Μαρτίου θα χάσουμε πολύτιμο ύπνο αφού τα ρολόγια θα πάνε μπροστά μία ώρα, ειδικοί σπεύδουν να προειδοποιήσουν ότι η συγκεκριμένη αλλαγή μπορεί να αποδειχτεί επικίνδυνη για την καρδιά.
Όπως ανακοίνωσε ο Τομέας Καρδιαγγειακών Νοσημάτων της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Αλαμπάμα, στο Μπέρμιγχαμ, οι τρεις πρώτες εργάσιμες ημέρες έπειτα από την αλλαγή της ώρας είναι κρίσιμες για την καρδιά, διότι σχετίζονται με αύξηση κατά 10% του κινδύνου εκδηλώσεως εμφράγματος.
Αντιθέτως, η αλλαγή της ώρας τον Οκτώβριο, όταν τα ρολόγια πάνε μία ώρα πίσω, μειώνει κατά 10% τον κίνδυνο αυτό.
Τα στοιχεία αυτά προέρχονται από σουηδική μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε πριν από λίγα χρόνια και πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του Ιδρύματος Καρολίνσκα και του Εθνικού Συμβουλίου Υγείας & Ευεξίας (NBHW) της Σουηδίας.
Όπως είχαν γράψει οι επιστήμονες στην «Ιατρική Επιθεώρηση της Νέας Αγγλίας» (NEJM), είχαν συγκρίνει τη συχνότητα του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου τις επτά πρώτες ημέρες από την αλλαγή της ώρας (θερινή ή χειμερινή) με εκείνη τις 15 ημέρες πριν από την αλλαγή και 15 ημέρες μετά.
Ως βάση δεδομένων χρησιμοποίησαν το Σουηδικό Μητρώο Εμφραγμάτων, στο οποίο καταγράφονται από το 1987 αναλυτικά όλα τα εμφράγματα στη χώρα αυτή.
Γιατί όμως κινδυνεύει κανείς περισσότερο από Δευτέρα έως Τετάρτη και όχι τα ξημερώματα της Κυριακής ? ανήμερα δηλαδή της αλλαγής της ώρας; Η απάντηση είναι ότι την Κυριακή σπανίως χρειάζεται να ξυπνήσει κανείς χαράματα για να πάει στη δουλειά, λέει ο δρ Μάρτιν Γιανγκ, αναπληρωτής καθηγητής στον Τομέα.
Οι μηχανισμοί
«Δεν είμαστε επακριβώς βέβαιοι για τον μηχανισμό πίσω από αυτά τα ευρήματα, αλλά υπάρχουν αρκετές πιθανές εξηγήσεις», επισημαίνει. Και εξηγεί πως τρεις φαίνεται ότι είναι οι κύριοι λόγοι:
* Έλλειψη ύπνου. Μελέτες έχουν δείξει πως την πρώτη Δευτέρα της θερινής ώρας, κοιμόμαστε κατά μέσον 40 λεπτά λιγότερα ? και όταν ένας άνθρωπος έχει ήδη έλλειψη ύπνου, αυτά τα λεπτά μπορεί να αποδειχθούν εξαιρετικά σημαντικά.
«Είναι καλά τεκμηριωμένο πως η έλλειψη ύπνου συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εκδηλώσεως διαβήτη και καρδιοπάθειας», λέει ο δρ Γιανγκ. «Επιπλέον, η έλλειψη ύπνου επηρεάζει διεργασίες του οργανισμού, όπως η φλεγμονή, οι οποίες με τη σειρά τους συμβάλλουν στο έμφραγμα».
Ρόλο παίζει εξάλλου και το αν είναι κάποιος πρωινός ή νυχτερινός τύπος. «Οι επιπτώσεις από την αλλαγή της ώρας είναι πολύ πιο έντονες σε όσους με το ζόρι σηκώνονται το πρωί από το κρεβάτι», συνεχίζει. «Για τους ανθρώπους αυτούς, η έλλειψη των 40 λεπτών είναι εξαιρετικά σημαντική – και ο κίνδυνος για έμφραγμα ακόμα μεγαλύτερος».
* Βιολογικό ρολόι. Ρόλο ως φαίνεται παίζει και το βιολογικό ρολόι μας. «Κάθε κύτταρο του σώματος διαθέτει το δικό του ρολόι, που του επιτρέπει να αναμένει διάφορα πράγματα και να προετοιμάζεται γι? αυτά», εξηγεί ο δρ Γιανγκ.
«Όταν υπάρξει κάποια αλλαγή στο περιβάλλον, όπως η αλλαγή της ώρας προς τα εμπρός, τα κύτταρα χρειάζονται λίγο χρόνο για να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα».
* Ανοσοποιητικό σύστημα. Οι αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος επίσης είναι σημαντικές.
«Τα κύτταρα του ανοσοποιητικού επίσης διαθέτουν εσωτερικό βιολογικό ρολόι, γι? αυτό και η ανοσοποιητική απόκριση παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις αναλόγως με την ώρα της ημέρας», υπογραμμίζει ο δρ Γιανγκ.
Τι να κάνετε
Καλά όλ? αυτά, αλλά τι μπορεί να κάνει κανείς για να προστατευθεί; Ο δρ Γιανγκ παρέχει τις εξής συμβουλές:
* Φροντίστε το πρωί του Σαββάτου 24 Μαρτίου και της Κυριακής 25 Μαρτίου να ξυπνήσετε μισή ώρα νωρίτερα απ? ό,τι θα ξυπνούσατε. Με αυτό τον τρόπο, θα προετοιμαστεί ο οργανισμός σας για το σοκ από το πολύ πρωινό ξύπνημα της Δευτέρας 26 Μαρτίου.
* Αρχίστε όλες τις κρίσιμες ημέρες με ένα υγιεινό πρωινό γεύμα.
* Όταν φάτε, πηγαίνετε για ένα χαλαρό περίπατο έξω στο φως του ήλιου.
* Τόσο το Σάββατο, όσο και την Κυριακή, αφιερώστε λίγα λεπτά το πρωί για να κάνετε λίγη γυμναστική (εκτός κι αν έχετε ιατρικό λόγο που την καθιστά απαγορευτική).
«Οι ενέργειες αυτές μπορούν να ξαναρυθμίσουν το κεντρικό βιολογικό ρολόι του οργανισμού, το οποίο βρίσκεται στον εγκέφαλο και αντιδρά στους κύκλους φωτός/σκότους», λέει ο δρ Γιανγκ.
«Επιπλέον, ρυθμίζουν και τα περιφερειακά βιολογικά ρολόγια που αντιδρούν στην πρόσληψη τροφής και την φυσική δραστηριότητα. Οι ρυθμίσεις αυτές θα συγχρονίσουν και τα υπόλοιπα ρολόγια του οργανισμού (μεταξύ των οποίων και αυτό της καρδιάς) στις αλλαγές του περιβάλλοντος, ελαττώνοντας έτσι τον καρδιολογικό κίνδυνο της Δευτέρας και των δύο επόμενων ημερών».
ygeia/tanea
