της Μανταλένας Πίου
Στα τέλη Ιουνίου με αρχές Ιουλίου μπορεί να ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός για την παραχώρηση των αδειών έρευνας και εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου στη θαλάσσια περιοχή του Κατάκολου, στο Δυτικό Πατραϊκό και βόρεια των Ιωαννίνων, καθώς την Παρασκευή έξι κοινοπραξίες, από δύο για κάθε περιοχή, κατέθεσαν τις τελικές προσφορές. Κύκλοι του υπουργείου Περιβάλλοντος- Ενέργειας ανέφεραν ότι χθες ξεκίνησε η αποσφράγιση των προσφορών, ενώ δεδομένων των διαδικασιών και των διαπραγματεύσεων με τους υποψηφίους που έχουν προηγηθεί, η ανάδειξη των αναδόχων θα μπορούσε να ολοκληρωθεί σύντομα από τη δεκαεπταμελή επιτροπή αξιολόγησης, η οποία θα υποβάλει την τελική εισήγηση στον αρμόδιο υπουργό Ευάγγελο Λιβιεράτο. Ωστόσο, τίποτα δεν αποκλείει, για πολιτικούς και άλλους λόγους, ο διαγωνισμός να καθυστερήσει. Στην καλύτερη περίπτωση πάντως τα γεωτρύπανα δεν προβλέπεται να «πιάσουν δουλειά» πριν από το τέλος του χρόνου, καθώς είναι πολλές, ακόμα και οι τυπικές διαδικασίες που απαιτούνται.
Οι έξι κοινοπραξίες που κατέθεσαν προσφορά είναι:
Για τα Ιωάννινα:
- Energean Oil (η ελληνική εταιρεία που εκμεταλλεύεται το κοίτασμα του Πρίνου, στο μετοχικό κεφάλαιο της οποίας επένδυσε το fund Τhird Point) – Petra Petroleum (Kαναδάς) και Shlumberger, μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες παροχής τεχνικών υπηρεσιών για έρευνες υδρογονανθράκων, με έδρα τις ΗΠΑ.
- Chariot Oil &Gas, εδρεύει στα βρετανικά νησιά της Μάγχης και ειδικεύεται στην έρευνα πετρελαίου στη Ναμίμπια και τη Μαυριτανία.
Για το Κατάκολο:
- Energean Oil-Trajan Oil (Βρετανία)-Shlumberger.
- Grekoil Energy Ventures (Κύπρος).
για τον Πατραϊκό Κόλπο:
- ΕΛΠΕ- Εdison (Ιταλία) – Melrose (βρετανική εταιρία που εξαγοράστηκε το καλοκαίρι του 2012 από την ιρλανδική Petroceltic)
- Energean Oil- Trajan Oil- Schlumberger.
Από τότε που κατατέθηκαν οι αρχικές προσφορές, στις 2 Ιουλίου 2012, μέχρι σήμερα έχουν αποκλειστεί δύο εταιρείες, τα ΕΛΠΕ στα Ιωάννινα που συνεχίζουν σε άλλες περιοχές και η καναδική Arctic Hunter Energy, που μαζί με την αμερικανική KO Enterprises είχε υποβάλει προσφορά επίσης για τα Ιωάννινα. H Arctic έχει καταθέσει προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της απόφασης αποκλεισμού της και αναμένεται σύντομα να υπάρξει απόφαση.
Φήμες που κυκλοφορούν φέρουν την Energean Oil, ενισχυμένη με τα κεφάλαια, ύψους 60 εκατ. ευρώ του Third Point ως το φαβορί για τα Ιωάννινα, την κοινοπραξία των Ελληνικών Πετρελαίων ως φαβορί για τον Πατραϊκό Κόλπο και την Grekoil Energy για το Κατάκολο. Τίποτα δεν απολείει όμως, σε ορισμένες περιοχές το χρίσμα να το πάρουν και οι δύο διεκδικήτές, αφού η Επιτροπή Αξιολόγησης δεν φαίνεται αντίθετη στις συνεργασίες.
Και οι τρεις περιοχές, για τις οποίες διεξάγεται ο διαγωνισμός, έχουν ερευνηθεί στο παρελθόν για υδρογονάνθρακες. Στο Δυτικό Πατραϊκό Κόλπο και στα Ιωάννινα οι έρευνες σταμάτησαν πριν ολοκληρωθούν, ενώ στο Κατάκολο, όπου διαπιστωμένα υπάρχει πετρέλαιο, η εκμετάλλευση ποτέ δεν προχώρησε.
Οι σεισμικές έρευνες στον Πατραϊκό Κόλπο έχουν εντοπίσει ενδιαφέρουσες δομές, με εκτιμώμενα απολήψιμα αποθέματα πετρελαίου της τάξης των 200 εκατ. βαρελιών. Προηγούμενη γεώτρηση που είχε αναλάβει η αμερικανική Triton δεν ολοκληρώθηκε, καθώς η εταιρεία εγκατέλειψε το πρότζεκτ το 2001 για δικούς της επιχειρηματικούς λόγους.
Βόρεια των Ιωαννίνων η ορεινή περιοχή θεωρείται ενδιαφέρουσα αλλά δύσκολη και θα απαιτήσει υψηλού κόστους έρευνα σε βάθη άνω των 4.000 μ. Οι πρώτες εκτιμήσεις για απολήψιμα αποθέματα ανέρχονται σε 50-80 εκατ. βαρέλια πετρελαίου. Η γειτνίαση με την Αλβανία, όπου έχουν εντοπιστεί κοιτάσματα σε συνδυασμό με την τεχνολογική εξέλιξη και την άνοδο των διεθνών τιμών του πετρελαίου έχουν αναζωπυρώσει το ενδιαφέρον.
Στη θαλάσσια περιοχή δυτικά του Κατάκολου, το 1982, η τότε ΔΕΠ είχε ανακαλύψει κοίτασμα με εκτιμώμενα απολήψιμα αποθέματα πετρελαίου 3 εκατ. βαρέλια σε βάθος 2.400-2.600 μέτρων. Τότε το κοίτασμα θεωρήθηκε ασύμφορο λόγω του μεγάλου βάθους της θάλασσας, των τιμών του αργού εκείνη την εποχή αλλά και την υψηλή περιεκτικότητα σε H2S και CO2, που υποδηλώνουν χαμηλή ποιότητα πετρελαίου. Σήμερα όμως η τεχνολογία επιτρέπει την εκμετάλλευσή του με χαμηλότερο κόστος και ήδη συζητείται πλάγια γεώτρηση από την ακτή, που, εκτός των άλλων, θα περιορίσει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Ιόνιο-Κρήτη
Οσον αφορά στις σεισμικές έρευνες για τον εντοπισμό υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης και στο Ιόνιο Πέλαγος πληροφορίες αναφέρουν ότι η νορβηγική εταιρεία PGS έχει ολοκληρώσει την επεξεργασία σχεδόν του 60% των δεδομένων, που συνέλεξε ως τα τέλη Φεβρουαρίου. Οι πρώτες ενδείξεις είναι ενθαρρυντικές, αλλά η ερμηνεία των δεδομένων αναμένεται να ολοκληρωθεί Σεπτέμβριο με Οκτώβριο.
Και στο παρελθόν
- Και οι τρεις περιοχές, για τις οποίες διεξάγεται ο διαγωνισμός, έχουν ερευνηθεί στο παρελθόν για υδρογονάνθρακες. Στο Δυτικό Πατραϊκό Κόλπο και στα Ιωάννινα οι έρευνες σταμάτησαν πριν ολοκληρωθούν, ενώ στο Κατάκολο, όπου διαπιστωμένα υπάρχει πετρέλαιο, η εκμετάλλευση ποτέ δεν προχώρησε.
- Οι σεισμικές έρευνες στον Πατραϊκό Κόλπο έχουν εντοπίσει ενδιαφέρουσες δομές, με εκτιμώμενα απολήψιμα αποθέματα πετρελαίου της τάξης των 200 εκατ. βαρελιών
