Tης Χαράς Καλημέρη
Σαρωτικές αλλαγές στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση και διορισμοί 20.000 δασκάλων και καθηγητών σε βάθος τριετίας, υπό την αίρεση της… τρόικας. Η πρώτη φάση του Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία βαίνει προς ολοκλήρωση με την κατάθεση, εντός του Μαΐου, του τελικού πορίσματος, ώστε τον Ιούνιο να γίνουν οι πρώτες νομοθετικές παρεμβάσεις.
Τι προβλέπουν οι προτάσεις που έχουν, μέχρι στιγμής, «κλειδώσει»; Τη μετατροπή όλων των Δημοτικών Σχολείων σε ολοήμερα, την κατάργηση των πολλών εξετάσεων στα Γυμνάσια και τα Λύκεια, την αναμόρφωση της τεχνολογικής εκπαίδευσης με καθιέρωση, κατά το γερμανικό μοντέλο, έτους μαθητείας και συγχωνεύσεις ειδικοτήτων Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ) και Ινστιτούτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΙΕΚ), καθώς και την αλλαγή της δομής της εκπαίδευσης των παιδιών με ειδικές ανάγκες.
Πόσο ρεαλιστικός είναι, όμως, ο στόχος μιας εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης όταν σήμερα οι ελλείψεις εκπαιδευτικών είναι τέτοιες που θέτουν σε κίνδυνο τη λειτουργία των σχολείων; «Είναι αλήθεια ότι το ζήτημα των διορισμών στον δημόσιο τομέα, με προτεραιότητα τους τομείς της Παιδείας και της Υγείας, βρίσκεται σε εκκρεμότητα και συναρτάται άμεσα από την πορεία της διαπραγμάτευσης της κυβέρνησης με τους δανειστές», τονίζουν στην «Η» ανώτατα στελέχη του υπουργείου Παιδείας, εκφράζοντας πάντως αισιοδοξία για την τελική έκβασή του. Σημειώνουν δε, ότι σε κάθε περίπτωση θα γίνουν, αξιοποιώντας πόρους του ΕΣΠΑ και του τακτικού προϋπολογισμού, προσλήψεις αναπληρωτών εκπαιδευτικών που θα στελεχώσουν κατά προτεραιότητα την Ειδική Αγωγή, τα Δημοτικά Σχολεία και τα Σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης.
Ειδικότερα, οι τέσσερις βασικές αλλαγές που θα «τρέξουν» από την επόμενη σχολική χρονιά (2016-2017) είναι οι εξής:
1 Αλλαγή στη δομή και το περιεχόμενο του Δημοτικού Σχολείου με την καθιέρωση ενός ενιαίου τύπου σχολείου με ολοήμερο πρόγραμμα. Στόχος, όπως έχει δηλώσει ο υπουργός Παιδείας, Νίκος Φίλης, θα είναι η «απογυμνασιοποίηση» του προγράμματος και η ενίσχυση της συναισθηματικής και παιδαγωγικής σχέσης δασκάλου και παιδιού. Οι επικριτές, ωστόσο, του εγχειρήματος υποστηρίζουν ότι το ολοήμερο πρόγραμμα στα Δημοτικά θα το «τρέχει» μόνο ένας δάσκαλος έως τις 2.00 μ.μ. και, ουσιαστικά, θα καταργηθεί το Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα, το οποίο εφαρμόστηκε από το 2010 με επιτυχία, εισάγοντας στο Δημοτικό νέα γνωστικά αντικείμενα που απαιτούν την πρόσληψη πολλών ειδικοτήτων εκπαιδευτικών, όπως στο Γυμνάσιο.
2 Διεύρυνση του διδακτικού χρόνου στη Μέση Εκπαίδευση με την κατάργηση των πολλών εξετάσεων και τη «διευκόλυνση» της πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ειδικά για τα Λύκεια, στόχος είναι η ελάφρυνση των προγραμμάτων σπουδών, καθώς και η ενοποίηση των ειδικοτήτων των εκπαιδευτικών. Σήμερα, στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα υπάρχουν 117 ειδικότητες εκπαιδευτικών, οι οποίες μαζί με τις υποειδικότητες φθάνουν τις 157. Πρόκειται για «ρεκόρ» ειδικοτήτων εκπαιδευτικών, την ώρα που στη Γερμανία, για παράδειγμα, δεν ξεπερνούν τις 28.
3 Αναμόρφωση της τεχνολογικής εκπαίδευσης με την καθιέρωση, πιλοτικά από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, 4ου έτους για τη Μαθητεία. Παράλληλα, θα επιχειρηθεί η σύνδεση της τεχνολογικής εκπαίδευσης με τις ανάγκες της παραγωγικής ανάπτυξης της χώρας, μέσα από τον περιορισμό ειδικοτήτων και τη δημιουργία νέων τομέων στα ΕΠΑΛ. Επίσης, θα γίνουν συγχωνεύσεις ειδικοτήτων ΙΕΚ και ειδικοτήτων ΕΠΑΛ που σήμερα αλληλεπικαλύπτονται.
4 Ανασχεδιασμός της εκπαίδευσης για παιδιά με ειδικές ανάγκες με στόχο τη μετάβαση σε ένα σύστημα που θα διέπεται από τις αρχές της ένταξης και της παροχής ίσων ευκαιριών στη μάθηση. Ωστόσο, τροπολογίες για την ειδική αγωγή τις οποίες κατέθεσε πριν από ένα μήνα το υπουργείο Παιδείας στη Βουλή εκτός εθνικού διαλόγου έχουν προκαλέσει, ήδη, την οξύτατη αντίδραση των εκπαιδευτικών που κάνουν λόγο για κατάργηση, ουσιαστικά, των τμημάτων ένταξης, αφού παιδιά με μαθησιακές ανάγκες «σπρώχνονται» στις ήδη υπερπληθείς σχολικές τάξεις. Υπό το βάρος των αντιδράσεων, το υπουργείο απέστειλε διευκρινιστική εγκύκλιο προς τις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης σχετικά με τη διαδικασία ίδρυσης τμημάτων ένταξης, ενώ στελέχη του διαβεβαίωναν ότι όχι μόνο δεν θα καταργηθούν, αλλά θα αυξηθούν.
Στις καλένδες η αλλαγή του συστήματος εισαγωγής στα ΑΕΙ
«Η αλλαγή του τρόπου πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα είναι αντικείμενο ενός δημόσιου διαλόγου χωρίς βιασύνες. Δεν αφορά το παρόν, αφορά το μέλλον και θα έλεγα όχι το σύντομο μέλλον», ξεκαθάρισε ο Νίκος Φίλης, σπεύδοντας να σβήσει τη «φωτιά» που άναψε η αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας, Σία Αναγνωστοπούλου με τη δήλωσή της υπέρ της επαναφοράς της βαθμολογικής βάσης του 10 για την εισαγωγή των υποψηφίων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα οδηγούσε σε αποκλεισμό από τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ περί το 35% των υποψηφίων και θα προκαλούσε οξύτατες αντιδράσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος ήταν φανατικός πολέμιος του μέτρου όταν αυτό εφαρμόστηκε επί υπουργίας Μαριέττας Γιαννάκου. Τότε, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε κατηγορήσει την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας για «ταξική επιλογή» υποστηρίζοντας ότι με τη βάση του 10 αποκλείονται από την τριτοβάθμια εκπαίδευση παιδιά από απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές της περιφέρειας και από τις υποβαθμισμένες εργατικές συνοικίες των μεγάλων πόλεων.
«Ήμουν από αυτούς που δεν είχαν αντιδράσει και είχα συμφωνήσει όταν θεσμοθετήθηκε η βάση επί Μαριέττας Γιαννάκου. Προσωπική μου άποψη είναι ότι θα έπρεπε να μπει η βάση του 10. Καλό είναι οι μαθητές που έρχονται στα πανεπιστήμια και ΤΕΙ να έχουν τουλάχιστον κάποιες βάσεις» υποστήριξε, από την πλευρά της, η κ. Αναγνωστοπούλου.
Για το συγκεκριμένο ζήτημα, η Εθνική Επιτροπή Διαλόγου για την Παιδεία δεν έχει πάρει θέση. Έχει, ωστόσο, τονίσει την ανάγκη να αντιμετωπιστούν σοβαρές παθογένειες στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, σημειώνοντας ότι «σε βραχυ-μεσοπρόθεσμη βάση, εκσεσημασμένα προβλήματα (όπως π.χ., η λειτουργία ΤΕΙ που προσελκύουν ελάχιστους φοιτητές ή ταυτίζονται θεματικά με αντίστοιχα πανεπιστημιακά τμήματα) πρέπει να αντιμετωπισθούν με ένα πρόγραμμα λελογισμένων συγχωνεύσεων ή/και οριζόντιας μετακίνησης προσωπικού. Για τα Πανεπιστήμια, το ελάχιστο που θα έπρεπε να προωθηθεί είναι η ενοποίηση ομοειδών τμημάτων που βρίσκονται σε ιδρύματα της ίδιας γεωγραφικής ζώνης, αλλά ανήκουν σε διαφορετικά ιδρύματα».
Imerisia.gr
