Έφυγε από τη ζωή, το πρωί της Κυριακής, σε ηλικία 80 ετών, ο σπουδαίος Ηλείος (απο την Δίβρη) θεατρικός συγγραφέας και μυθιστοριογράφος Παύλος Μάτεσις. Ο Παύλος Μάτεσις νοσηλευόταν το τελευταίο διάστημα σε ιδιωτικό θεραπευτήριο. Η κηδεία του θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη, 22 Ιανουαρίου, στις 4 το απόγευμα, από το κοιμητήριο Παπάγου.
Πληροφορούμενος το θάνατο του Παύλου Μάτεσι ο Αν. Υπουργός ΠΑΙΘΠΑ κ. Κώστας Τζαβάρας, έκανε την ακόλουθη δήλωση:
« Έφυγε από τη ζωή ένας μεγάλος Έλληνας συγγραφέας. Ο Παύλος Μάτεσις στην πολύχρονη δημιουργική πορεία του ανανέωσε τον θεατρικό λόγο, καλλιέργησε με τον ξεχωριστό δικό του τρόπο τη λογοτεχνία και μετέφρασε υποδειγματικά θεατρικά και λογοτεχνικά έργα. Η αξία της γραφής του πέρασε τα ελληνικά σύνορα και κέρδισε διεθνή αναγνώριση, σεβασμό και διακρίσεις. Του χρωστάμε ευγνωμοσύνη για τη μοναδική συμβολή του στην καλλιέργεια της τέχνης του λόγου και για την πολύτιμη προσφορά του στον πολιτισμό. Η μνήμη του θα είναι αιώνια.
Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του».
Ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος, για το θάνατο του συγγραφέα Παύλου Μάτεσι, έκανε την ακόλουθη δήλωση:
“Έφυγε σήμερα ένας σπουδαίος Έλληνας. Πολυβραβευμένος, πολυδιαβασμένος και πολυταξιδεμένος, ο Παύλος Μάτεσις υπήρξε ένας άνθρωπος που αφιέρωσε τη ζωή του στη συγγραφή. Εκτός από τα μυθιστορήματα του που ταξίδεψαν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα υπέγραψε και την ίδια την ανανέωση του ελληνικού θεατρικού έργου. Καλό του ταξίδι”.
Ο Τομέας Πολιτισμού της ΔΗΜΑΡ εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση για το θάνατο του Παύλου Μάτεσι:
“Ο Παύλος Μάτεσις, ιδιοφυής θεατρικός συγγραφέας, αριστοτέχνης πεζογράφος και καταξιωμένος μεταφραστής, συνέβαλε ουσιαστικά στην ανανέωση του ελληνικού θεάτρου, τόσο με τα θεατρικά του, τα οποία κινήθηκαν από τον νεο-ρεαλισμό στο παράλογο, όσο και με τις υποδειγματικές μεταφράσεις έργων (των Τενεσί Ουίλιαμς, Ευγένιου Ο’Νηλ, Φερνάντο Αραμπάλ, Ζαν Ζενέ, Χάρολντ Πίντερ κ.ά.) καθώς και θεωρητικών κειμένων όπως “Το θέατρο και το είδωλό του” του Αντονέν Αρτώ. Έργα του μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες και έτυχαν θερμής υποδοχής από την κριτική. Ο Παύλος Μάτεσις, σημαντική μορφή των ελληνικών γραμμάτων επί 40 και πλέον χρόνια, είναι συγγραφέας του οποίου το “ανατρεπτικό έργο” θα επιβιώσει στο χρόνο. Η Δημοκρατική Αριστερά εκφράζει τη θλίψη της για το θάνατο του Παύλου Μάτεσι και τα συλλυπητήριά της στους οικείους του”.
Και το γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ εξέδωσε σχετική ανακοίνωση για την απώλεια:
“Μια εξαίρετη μορφή των γραμμάτων και των τεχνών της χώρας μας με μεγάλη διαδρομή και αναγνώριση πέραν των συνόρων έφυγε από κοντά μας. Το πλούσιο έργο του και η συμβολή του στην τέχνη θα μείνει ζωντανό στο πέρασμα των χρόνων.”
Βιογραφικό
Ο Παύλος Μάτεσις γεννήθηκε το 1933 στο χωριό Δίβρη, στην Πελοπόννησο. Μέχρι τα 19 του χρόνια έζησε σε πολλές επαρχιακές πόλεις. Σπούδασε θέατρο (πτυχίο ηθοποιού), μουσική (πτυχίο βιολιού), ξένες γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά). Δίδαξε υποκριτική (1963-64) στη σχολή Σταυράκου.
Διετέλεσε βοηθός – δραματουργός στο Εθνικό Θέατρο (1971-1973). Έγραψε και σκηνοθέτησε δύο τηλεοπτικές σειρές (ΥΕΝΕΔ 1974-6) και έχει γράψει κείμενα για FLOOR SHOW. Η πρώτη παρουσία του στα ελληνικά γράμματα ήταν το 1967 με το θεατρικό έργο “Η Τελετή” (θέατρο Ν. Ιωνίας 1967 και Εθνικό Θέατρο 1969).
Διηγούμενος τις πρώτες «θεατρικές» του αναμνήσεις, σε συνέντευξη του στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», ο Παύλος Μάτεσις αναφέρει:
«Στα Καλάβρυτα, τρίχρονο ή τετράχρονο αγοράκι, είδα ένα βράδυ να αναδύεται από το παράθυρο απέναντι από το κρεβάτι μου μία γυναικεία μορφή. Δεν ήταν αγριωπή, δεν ήταν γλυκιά. Ήταν σκεφτική και αυστηρή, με τα μαλλιά τραβηγμένα πίσω. Μπορεί να ‘ταν όνειρο, μπορεί παραίσθηση. Τι σημασία έχει;».
«Θεωρεί ότι είναι η πρώτη του εμπειρία με δραματική χροιά και έμμεση σχέση με το θέατρο. Από το ίδιο το θέατρο θυμάται τον λαϊκό κωμικό Παταπία, που έπαιζε ανεβασμένος πάνω σε ενωμένα τραπέζια, πάλι στην πλατεία Καλαβρύτων και αυτός αντί να γελάει, όπως όλος ο κόσμος, έκλαιγε σπαραχτικά, γιατί είχε μπει στο πέδιλό του ρετσίνι και κολλούσε», σχολιάζει η δημοσιογράφος που συνομιλεί με τον συγγραφέα.
«Εκεί γύρω στα 22 μου, μέσα σε πολύ σύντομο διάστημα, είχα πραγματικά κάτι σαν… αποκάλυψη. Διάβασα Φόκνερ, Κάφκα και Μπέκετ και είδα σε μία ερασιτεχνική παράσταση μαθητών του Γαλλικού Ινστιτούτου το “Μάθημα” του Ιονέσκο. Και είπα: Να, λοιπόν, που γράφουν και έτσι. Γιατί για μένα ο υπερρεαλισμός και ο μοντερνισμός ήταν ο κανόνας. Η συνάντησή μου με αυτούς τους συγγραφείς μού δημιούργησε μια αίσθηση συνηγορίας και συντροφιάς. Από τότε το ήξερα, αλλά τώρα το αρθρώνω, τι δουλειά κάνει ο συγγραφέας. Είμαστε όλοι σε έναν σιδηροδρομικό σταθμό και ο καθένας μας περιμένει ένα τρένο με οδηγό τον ψυχοπομπό Ερμή. Ξέρουμε που θα μας πάει, δεν ξέρουμε πότε θα ‘ρθει. Και ο συγγραφέας, ώσπου να ‘ρθει το τρένο, κάνει συντροφιά στους άλλους».
Από τον Απρίλιο του 1967, τότε που το πρώτο από τα 13 θεατρικά του έργα, η περίφημη «Τελετή», ανέβηκε στο θέατρο της Νέας Ιωνίας από τον Γιώργο Μιχαηλίδη, ο συγγραφέας «εντάχθηκε» στις θεατρικές ομάδες και ζυμώσεις.
Για την Παιδεία έχει πει: «Σήμερα, η Παιδεία ευνουχίζει, διότι έχει μεταβληθεί. Κάποτε η βάση της Παιδείας ήταν ο έρως προς τη γνώση. Σήμερα ο στόχος είναι κάποιος να διοριστεί και να βρει επαγγελματικούς προσανατολισμούς. Δεν υπάρχει έρως προς τη γνώση».
ΤΑ ΒΡΑΒΕΙΑ:
1. Κρατικό βραβείο θεάτρου 1966 για το έργο «Η Τελετή».
2. Έπαθλο Κάρολος Κουν-Πόλις των Αθηνών 1989 για το καλύτερο ελληνικό έργο της χρονιάς «Περιποιητής Φυτών- NYRSERYMAN»
3. Βραβείο Ελληνόφωνων Κάτω Ιταλίας (1998) για το μυθιστόρημα του «Η Μητέρα του Σκύλου».
4. Μέγα Βραβείο Κριτικών θεάτρου έτους 2000.
ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑ
«Προς Ελευσίνα» 1995.
«Εξορία» 1982.
«Λύκε-Λύκε» 1984.
«Διηγήματα» 1976.
«Η Καθαίρεση» 1969.
«Το φάντασμα του Κου Ραμόν Νοβάρο» 1973, 1997.
«Περιποιητής Φυτών» Αθήνα, 1989, 1997).
«Βιοχημεία» 1971, 1997.
«Η Τελετή» 1997
«Η Βουή» 1997
ΠΡΟΖΑ
«Αφροδίτη» Αθήνα, 1986, 2000.
«Η Μητέρα του σκύλου» 1990.
«Ύλη Δάσους» 2000.
«Ο Παλαιός των ημερών» 1994.
«Πάντα Καλά» 1998.
«Σκοτεινός οδηγός» 2002.
«Πάντα καλά» 2002.
«Μύρτος» 2004.
Αλδεβαράν 2007.
Graffito 2009.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ
Έχει μεταφράσει στα ελληνικά: Mrojek, Ben Johnson, Vitrac, Harold Pinter, Henrik Ibsen, Sean O’ Casey, Arrabal, Joe Orton, Artaud Antonin, Atwood Margaret, Map. Macdonald, Shakespeare, Beaumarchais, Stendhal, Fournier Alain, Haviaras Stratis, Ambert Alba, Ackroyd Peter, William Faulkner και στα νέα ελληνικά τα έργα του Αριστοφάνη: Ειρήνη, Πλούτος, Βάτραχοι, Νεφέλαι, Όρνιθες, Αχαρνής, Θεσμοφοριάζουσαι, Λυσιστράτη
ert.gr
