Σαφώς ανοικτό, αφού υπόκειται σε αρκετά σενάρια, είναι το θέμα της κατανομής των βουλευτικών εδρών στο Νομό Ηλείας. Αφού οι πενταεδρικές περιφέρειες – και υπενθυμίζουμε ότι από τις εκλογές του Ιανουαρίου είμαστε πλέον τέτοια, έχοντας χάσει μια έδρα από τις παλιότερες έξι, λόγω της μείωσης πληθυσμού – είναι ιδιαίτερα ευμετάβλητες στην κατανομή εδρών, σύμφωνα με τον εκλογικό νόμο.
Αυτό σημαίνει, ότι, όπως ήδη έγινε και τον Ιανουάριο, το πως θα κατανεμηθούν οι έδρες, θα ξεκαθαρίσει …τα ξημερώματα της 21ης Σεπτεμβρίου.
Δεν αποκλείεται μάλιστα, να υπάρξουν αρκετές αλλαγές από ώρα σε ώρα, μέχρι την τελική κατάληξη.
Οι πενταεδρικοί Νομοί λοιπόν, είναι οι πιο περίπλοκοι. Κι έτσι, πολλά είναι τα ανοιχτά σενάρια…
Η τελική κατανομή θα είναι συνάρτηση παραγόντων που δεν θα εξαρτώνται μόνο από τον απόλυτο αριθμό ψήφων των κομμάτων στο Νομό.
Σε κάθε περίπτωση πάντως παίζει σημαντικό ρόλο το ποιό κόμμα είναι πρώτο στο πανελλαδικό αποτέλεσμα. Εκτός δηλαδή από το ποσοστό του κόμματος στο Νομό.
Οι βασικές προβλέψεις του Εκλογικού νόμου
Το ισχύον σύστημα ανήκει στην κατηγορία της ενισχυμένης αναλογικής, συνδυάζοντας στοιχεία απλής αναλογικής και πλειοψηφικού (μαζί).
Ο ισχύων εκλογικός νόμος προβλέπει κατανομή των 250 εδρών (εκ των οποίων 12 επικρατείας) σε όλα τα κόμματα που θα επιτύχουν πανελλαδικό ποσοστό άνω του 3% και επί πλέον 50 έδρες μπόνους στο πρώτο κόμμα.
Οι 12 έδρες επικρατείας μοιράζονται στα κόμματα, άνω του 3%, αναλογικά. Το εκλογικό μέτρο, γι΄ αυτήν την κατανομή είναι το πανελλαδικό ποσοστό 8,33%. Δηλαδή αν τα δυο μεγάλα κόμματα κυμανθούν περί το 30% θα λάβουν από 4 βουλευτικές έδρες επικρατείας. Για να πάρει ένα κόμμα 5 απαιτείται ποσοστό πλέον του 36% και σε συνδυασμό με τα ποσοστά των μικρών κομμάτων (όπως έγινε με το ΣΥΡΙΖΑ αυτό τον Ιανουάριο).
Έτσι, με τα σημερινά δημοσκοπικά δεδομένα, μια πιθανή κατανομή των εδρών επικρατείας είναι: 1ο κόμμα 4 έδρες, 2ο κόμμα 4 έδρες, και από μια έδρα άλλα τέσσερα από τα μικρά κόμματα.
* * * Οι υπόλοιπες 250 – 12=238 έδρες αρχίζουν να κατανέμονται ανά εκλογική περιφέρεια, με σειρά από τα μικρότερα προς τα μεγαλύτερα κόμματα, ως εξής: Σύμφωνα με πανελλαδικό ποσοστό το μικρότερο κόμμα δικαιούται ένα αριθμό εδρών π.χ. 12. Θα αρχίσει να καταλαμβάνει αυτές τις έδρες σε εκλογικές περιφέρειες όπου πέτυχε το μέγιστο αριθμό ψήφων. Αυτό οδηγεί στο πιθανότερο αποτέλεσμα να πάρουν τα μικρά κόμματα έδρες σε μεγάλες εκλογικές περιφέρειες όπου οι ψηφοφόροι είναι πολυάριθμοι.
– Τελικά, σε 5εδρικές, 4εδρικές κ.τ.λ. εκλογικές περιφέρειες, όσο μεγάλο ποσοστό κι αν πετύχει ένα μικρό κόμμα είναι στατιστικά δύσκολο να πάρει έδρα.
Η Ηλεία: Συνοπτική εικόνα και σενάρια
Στην εκλογική περιφέρεια Ηλείας το εκλογικό μέτρο είναι 20%.
Τον Ιανουάριο 2015, ο ΣΥΡΙΖΑ με ποσοστό περί το 37% στην Ηλεία αλλά και με πανελλαδική πρωτιά, η ΝΔ με ποσοστό περί το 28% στην Ηλεία και δεύτερη θέση πανελλαδικά, και το ΠΑΣΟΚ με ποσοστό περί το 8,60% στην Ηλεία (τρίτο στο Νομό) και έβδομη θέση πανελλαδικά, πήραν τις πέντε έδρες με 3 – 1 – 1.
Στις προσεχείς εκλογές και με την πιθανότητα εισόδου στη Βουλή περισσοτέρων κομμάτων, αλλά με ποσοστά χαμηλά (της τάξεως κάτω του 10%) υπάρχει πιθανότητα στις 5εδρικές περιφέρειες ένα μικρό κόμμα να κερδίσει έδρα.
* * * Γενικώς, τα σενάρια που υπάρχουν είναι τα εξής:
1) Το πρώτο κόμμα πανελλαδικά (ΣΥΡΙΖΑ ή ΝΔ) να πάρει τις τρεις έδρες, το δεύτερο τη μία και η πέμπτη έδρα να διεκδικηθεί από ΠΑΣΟΚ (πιο πιθανό), Χρυσή Αυγή ή και άλλο κόμμα.
Σύμφωνα με εκλογολόγους επιτελείων των δυο πρώτων κομμάτων, φαίνεται το σενάριο αυτό να συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες από τα άλλα (ξαναλέμε όμως, όχι απόλυτα).
2) Το πρώτο κόμμα (ΣΥΡΙΖΑ ή ΝΔ) να πάρει τις τρεις έδρες και το δεύτερο τις άλλες δύο.
3) Το πρώτο κόμμα να πάρει δύο έδρες, το δεύτερο δύο έδρες και η πέμπτη… σε όποιον προκύψει, ανάλογα με τα ποσοστά στο Νομό.
4) Ένα ακόμα σενάριο – λιγότερο πιθανό σύμφωνα με εκλογολόγους, αλλά όχι απίθανο κι αυτό – είναι να πάρει το πρώτο κόμμα δύο έδρες, το δεύτερο μία και να μείνουν δύο έδρες που θα διεκδικήσουν ΠΑΣΟΚ, Χρυσή Αυγή, και άλλα κόμματα.
Επαναλαμβάνεται βέβαια ότι η κατανομή των εδρών εξαρτάται κυρίως από τους εξής δύο παράγοντες:
α) Από το ποσοστό κάθε κόμματος σε κεντρικό επίπεδο σε συνδυασμό με την πανελλαδική πρωτιά (αυτού που θα έρθει πρώτο).
β) Από το ποσοστό κάθε κόμματος στο Νομό Ηλείας.
Καθώς κι ότι, η γενικότερη εκτίμηση είναι πως, λόγω της ιδιομορφίας του εκλογικού νόμου δεν μπορεί να γίνει κατηγορηματική κι απόλυτη πρόβλεψη για την κατανομή. Αλλά μόνο τα όσα προαναφέρθηκαν.