Κατώτερο των προσδοκιών της αγοράς εμφανίζεται ως τώρα το σχέδιο επιδότησης παγίων δαπανών, με τη μορφή πίστωσης για αποπληρωμή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων έως το τέλος του 2021, καθώς εκτιμάται ότι δεν συμβάλλει στις άμεσες και πιεστικές ανάγκες ρευστότητας των επιχειρήσεων.
Oι περιορισμένες δημοσιονομικές δυνατότητες, άλλωστε, οδήγησαν το οικονομικό επιτελείο στην αλλαγή του αρχικού σχεδιασμού για επιδότηση των επιχειρήσεων κατά 50% με ρευστό και κατά 50% με κουπόνι, προκειμένου να περιοριστεί το κόστος.
Επιπλέον, μια σειρά από «κόφτες» που έχουν τεθεί στο πρόγραμμα, όπως η πτώση του τζίρου βάσει του οποίου θα χορηγείται η ενίσχυση, οι κατηγορίες δαπανών οι οποίες θα υπολογίζονται αλλά και η αφαίρεση όλων των ενισχύσεων που έχει λάβει μια επιχείρηση από την τελική ενίσχυση που θα λάβει, περιορίζουν τον αριθμό των δικαιούχων και τα ποσά της επιδότησης.
Όπως επισημαίνει η ΓΣΕΒΕΕ, «στην πράξη ισοδυναμεί με κεφαλαιοποίηση εκ μέρους των επιχειρήσεων των ζημιών που υπέστησαν το 2020, όταν ήταν μεν κλειστές με κρατική εντολή αλλά πλήρωναν λογαριασμούς, έναντι μιας υπόσχεσης έκπτωσης στις εισφορές και τις υποχρεώσεις το 2022 και το 2023. Ως τότε με τι μέσα θα επιβιώσουν; Το μέτρο αυτό δεν συμβάλλει να φτάσουν έστω οι ΜμΕ στη στιγμή της εξόδου από την ύφεση. Επί της ουσίας η κυβέρνηση μας καλεί ως τότε να αντεπεξέλθουμε με ίδια μέσα και όποια επιχείρηση αντέξει, θα ανταμειφθεί».
Ενστάσεις διατυπώνονται και για τη διεύρυνση της περιόδου αποπληρωμής επιστρεπτέων προκαταβολών από 40 σε 60 δόσεις, αφού σύμφωνα με την αγορά η ρύθμιση ισοδυναμεί με μετάθεση της ημερομηνίας…θανάτου.
Το imerisia.gr με 12 ερωτήσεις-απαντήσεις αποκωδικοποιεί τα μέτρα του «κουρέματος» των 3 πρώτων γύρων της επιστρεπτέας, την επιδότηση πάγιων δαπανών και τον 7ο κύκλο της επιστρεπτέας προκαταβολής.
1. Πώς θα προκύπτει η ενίσχυση που θα λάβουν οι επιχειρήσεις στο πλαίσιο της επιδότησης των παγίων δαπανών;
Από το μέγεθος του χαμένου τζίρου θα εξαρτάται το ποσοστό της ενίσχυσης που θα λάβουν οι επιλέξιμες επιχειρήσεις. Το ποσοστό της ενίσχυσης θα διαφοροποιείται με βάση την πτώση του τζίρου, καθώς θα είναι υψηλότερο για επιχειρήσεις που είχαν πτώση τζίρου άνω του 60%.
Παράλληλα, θα υπάρχουν και ανώτατα όρια στο ύψος της ενίσχυσης, το οποίο:
Δεν μπορεί να υπερβαίνει το 70% επί των ζημιών προ φόρων για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις και το 90% για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Δεν μπορεί να υπερβαίνει την απώλεια τζίρου μεταξύ του 2020 και του 2019, με ειδική μέριμνα, όμως, για τις νέες επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις που άνοιξαν πρόσφατα υποκατάστημα.
Δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1,5 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο το ποσοστό της ενίσχυσης θα προσδιοριστεί, αφού ολοκληρωθούν οι αιτήσεις των επιχειρήσεων, με βάση τον διαθέσιμο προϋπολογισμό του προγράμματος. Η ενίσχυση θα υπολογιστεί ως ποσοστό των παγίων δαπανών που πραγματοποιήθηκαν εντός του 2020 και δεν έχουν καλυφθεί από τις ενισχύσεις που έχουν δοθεί από το κράτος.
2. Ποιες πάγιες δαπάνες θα υπολογίζονται;
Ως πάγιες δαπάνες θα υπολογίζονται οι δαπάνες που κατέβαλε το 2020 η επιχείρηση για παροχές σε εργαζόμενους, ασφαλιστικές εισφορές αυτοαπασχολούμενων, ενέργεια, ύδρευση, τηλεπικοινωνίες, ενοίκια, λοιπά λειτουργικά έξοδα, χρεωστικούς τόκους και συναφή έξοδα.
Ως ενισχύσεις θα λαμβάνονται υπόψη οι ενισχύσεις που έλαβε η επιχείρηση μέσα στο 2020, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των συνεπειών της πανδημίας.
3. Ποια κριτήρια πρέπει να πληρούν οι επιλέξιμες επιχειρήσεις για να λάβουν επιδότηση παγίων δαπανών;
Οι επιχειρήσεις που θα είναι επιλέξιμες θα πρέπει να πληρούν σωρευτικά τα εξής:
- Να ανήκουν σε πληττόμενους κλάδους.
- Να απασχολούν τουλάχιστον έναν εργαζόμενο με εξαρτημένη σχέση εργασίας πλήρους απασχόλησης.
- Να έχουν υποβάλει όλες τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ και τις δηλώσεις Ε3 για την περίοδο που υποχρεούνται.
- Nα παρουσιάζουν ζημιά προ φόρων τουλάχιστον 30% είτε σε σχέση με τα ακαθάριστα έσοδά τους, είτε σε σχέση με τα συνολικά έξοδά τους για το 2020.
- Να παρουσιάζουν πτώση τζίρου τουλάχιστον 30% το 2020 σε σχέση με το 2019. Ειδική πρόβλεψη, ωστόσο, θα υπάρχει για τις νέες επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις που απέκτησαν πρόσφατα υποκατάστημα, δίνοντας έμφαση στο κριτήριο της ζημιάς, και όχι σε αυτό της πτώσης τζίρου.
Η στήριξη δεν αφορά επιχειρήσεις που ήταν ήδη προβληματικές το 2019, με την εξαίρεση, όμως, των πολύ μικρών ή μικρών επιχειρήσεων
4. Σε τι ποσοστό θα «κουρευτούν» οι τρεις πρώτοι γύροι της επιστρεπτέας προκαταβολής;
Για όσες επιχειρήσεις είχαν κατά το έτος 2020 μείωση τζίρου τουλάχιστον 15%, σε σχέση με το 2019, δεν επιστρέφεται το 30%.
Για όσες επιχειρήσεις είχαν κατά το έτος 2020 μείωση τζίρου τουλάχιστον 30%, σε σχέση με το 2019, δεν επιστρέφεται το 50%. Για επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη μετά την 1η Ιανουαρίου 2018 ή άνοιξαν υποκατάστημα από την 1η Οκτωβρίου 2019 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020, δεν επιστρέφεται το 50%, ανεξαρτήτως του τζίρου έτους 2020.
5. Ποια είναι η προϋπόθεση που πρέπει να ακολουθήσουν οι επιχειρήσεις για να «κουρευτεί» μέρος του δανείου τους;
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η διατήρηση θέσεων εργασίας, όπως προβλεπόταν σε κάθε κύκλο της Επιστρεπτέας Προκαταβολής. Επιπλέον, ισχύει ο όρος ότι οι επιχειρήσεις που είχαν πάνω από 20 εργαζομένους και τους διατηρούν σύμφωνα με τα προβλεπόμενα σε κάθε ΚΥΑ, δεν επιστρέφουν το 40% ανεξαρτήτως τζίρου, εκτός εάν με βάση τα παραπάνω εντάσσονται στο πιο ευνοϊκό καθεστώς του 50%.
6. Σε πόσες δόσεις θα επιστρέψουν στο Δημόσιο την κρατική ενίσχυση που έχουν λάβει οι επιχειρήσεις μέσω όλων των επιστρεπτέων κύκλων;
Παρατείνεται, για όλους τους κύκλους, η περίοδος αποπληρωμής από 40 σε 60 δόσεις, με πενταετή περίοδο αποπληρωμής από 31/1/2022 έως 31/1/2027. Ταυτόχρονα δίνεται η δυνατότητα επιστροφής εφάπαξ του ποσού προς επιστροφή σε μία δόση έως το τέλος του έτους 2021, με έκπτωση 15% επί του επιστρεπτέου ποσού. Σε αυτήν την περίπτωση η επιδότηση αυξάνεται από το έως 50% σε έως 57%. Οι ωφελούμενοι υπολογίζονται σε περίπου 550.000 επιχειρήσεις με 800.000 εργαζόμενους.
7. Εχουν κάποια άλλη δυνατότητα όσοι δικαιούνται έκπτωση 50% στις επιστρεπτέες 1 έως 3 για να ενισχύσουν τη ρευστότητά τους;
Επιχειρήσεις με εργαζομένους που είχαν όλο το 2020 μείωση τζίρου τουλάχιστον 30% και δικαιούνται έκπτωση 50% στις επιστρεπτέες 1 έως 3, έχουν τη δυνατότητα να λάβουν το 35% του συνολικού ποσού των επιστρεπτέων 1 έως 3 ως ένα πιστωτικό. Δηλαδή να λάβουν το δικαίωμα που έχει εμμέσως τη μορφή χαμηλότοκου κρατικού δανείου για να το χρησιμοποιήσουν για πληρωμή μελλοντικών φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών, που θα προκύψουν έως τα τέλη του 2021. Στη συνέχεια θα πρέπει να αποπληρωθεί το 100% της επιστρεπτέας σε 60 δόσεις από 31/1/2022. Οι ωφελούμενοι από το εν λόγω μέτρο -το οποίο θα επιλέξουν κυρίως εταιρείες με μεγάλα θέματα ρευστότητας- εκτιμάται πως θα είναι τουλάχιστον 25.000 επιχειρήσεις που συμμετείχαν στις επιστρεπτέες 1 έως 3, έχουν εργαζόμενους και έχουν πτώση τζίρου μεγαλύτερη από 30%.
8. Ποια είναι τα κριτήρια για την επιστρεπτέα προκαταβολή 7;
Η επιστρεπτέα προκαταβολή 7 θα δοθεί τον μήνα Απρίλιο, με βάση την πτώση τζίρου την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2021. Θα συνυπολογιστεί, επομένως, και πάλι ο Ιανουάριος, με βάση τον οποίο δόθηκε η επιστρεπτέα 6, αντισταθμίζοντας στον μαθηματικό τύπο το αντίστοιχο ποσό για όσους έλαβαν ενίσχυση για τον Ιανουάριο. Στόχος είναι να καλυφθούν συνολικά για το τρίμηνο και όσοι δεν κατάφεραν να μπουν στην επιστρεπτέα 6, επειδή ενδεχομένως δεν παρουσίαζαν επαρκή μείωση εσόδων τον συγκεκριμένο μήνα, καθώς θυμίζουμε ότι το λιανεμπόριο ήταν για μέρος του Ιανουαρίου ανοικτό.
9. Το 50% του δανείου πάλι δεν επιστρέφεται, όπως στους προηγούμενους γύρους;
Η ενίσχυση δεν επιστρέφεται, υπό τον όρο διατήρησης του αριθμού των εργαζομένων έως το τέλος Αυγούστου 2021, ενώ το υπόλοιπο 50% θα επιστραφεί σε 60 δόσεις από το 2022.
10. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη συμμετοχή επιχειρήσεων στην επιστρεπτέα προκαταβολή 7;
Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλες οι επιχειρήσεις που:
Παρουσιάζουν μείωση τζίρου 20% την περίοδο Ιανουάριος-Μάρτιος 2021, σε σχέση με την περίοδο αναφοράς. Η περίοδος αναφοράς θα είναι το πρώτο τρίμηνο του 2020 με την κατάλληλη προσαρμογή, ώστε να ληφθεί υπόψη ότι μέρος του μηνός Μαρτίου 2020 υπήρχαν περιοριστικά μέτρα. Μία λύση είναι να γίνει ο υπολογισμός μόνο βάσει πρώτου 2μήνου ή εναλλακτικά με την «ελευθερία» στις εταιρείες να επιλέξουν ποιοι μήνες τις εξυπηρετούν.
Έχουν ελάχιστο τζίρο αναφοράς 600 ευρώ (που αντιστοιχεί σε 3 μήνες).
Οι επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη πριν από την 1η Ιανουαρίου 2018 και δεν άνοιξαν υποκατάστημα από την 1η Οκτωβρίου 2019 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020, θα πρέπει να μην έχουν αύξηση τζίρου το 2020 σε σχέση με το 2019. Ο συγκεκριμένος όρος, που εισήχθη για πρώτη φορά στην επιστρεπτέα 6, είναι απαραίτητος, ώστε να διανεμηθούν οι πεπερασμένοι πόροι δίκαια και στοχευμένα σε όσους πλήττονται περισσότερο και για μεγαλύτερη διάρκεια.
Ωστόσο, ο συγκεκριμένος όρος δεν θα ισχύσει για τις επιχειρήσεις στις οποίες έχουν υποβληθεί περιοριστικά μέτρα και πλήττονται άμεσα, βάσει ΚΑΔ (σε αυτές συμπεριλαμβάνεται το λιανεμπόριο, η εστίαση, ο τουρισμός, ο αθλητισμός, ο πολιτισμός, οι μεταφορές, τα γυμναστήρια, τα κομμωτήρια, τα καταστήματα ΟΠΑΠ, οι σχολές οδηγών και λοιποί κλάδοι για τους οποίους ισχύουν περιοριστικά μέτρα σήμερα).
Συμπεριλαμβάνονται οι νέες επιχειρήσεις στους άμεσα πληττόμενους κλάδους που έκαναν έναρξη εργασιών από τον Δεκέμβριο 2019 έως και τον Ιανουάριο 2021 και οι οποίες έχουν αποκλειστεί σε κάποιον από τους δύο προηγούμενους κύκλους της επιστρεπτέας. Αυτές οι επιχειρήσεις θα είναι επιλέξιμες, ανεξαρτήτως τζίρου.
11. Ποιο θα είναι το ύψος των ενισχύσεων στην επιστρεπτέα 7;
Το ύψος της ενίσχυσης για τις ατομικές επιχειρήσεις χωρίς εργαζόμενους και χωρίς ταμειακή, που πληρούν τα κριτήρια, θα είναι ίσο με 1.000 ευρώ.
Για τα νομικά πρόσωπα και τις λοιπές ατομικές επιχειρήσεις θα είναι κατ’ ελάχιστο 1.000 ευρώ και μπορεί να φτάσει έως τα 100.000 ευρώ, ανάλογα με το ποσό που προκύπτει από τον μαθηματικό τύπο.
Θα υπάρχουν αυξημένα κατώτατα όρια για επιχειρήσεις στις οποίες έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα και πλήττονται άμεσα (οι οποίες αναφέρθηκαν ανωτέρω, συμπεριλαμβανομένου του λιανεμπορίου), 1.000 ευρώ χωρίς εργαζομένους, 2.000 ευρώ με έως 5 εργαζόμενους, 4.000 ευρώ με έως 20 εργαζόμενους και 8.000 ευρώ για άνω των 20 εργαζομένων.
12. Πότε θα αρχίσουν να εφαρμόζονται τα προγράμματα;
Tον Απρίλιο θα «τρέξει» η επιστρεπτέα προκαταβολή 7 και τον Μάιο θα ξεκινήσει και το μέτρο επιδότησης παγίων δαπανών. Τον Μάιο θα ενεργοποιηθεί και η δυνατότητα λήψης δανείου από το κράτος ίσο με το 35% του σκέλους του ποσού που θα πρέπει να αποπληρωθεί, ως ένα πιστωτικό για την κάλυψη νέων φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών για όσους έχουν λάβει επιστρεπτέες 1, 2 και 3.
