Όλοι φαίνεται ότι έχουν αντιληφθεί ότι το πρόβλημα του ελληνικού χρέους μπαίνει στη φάση μιας δυναμικής αντιμετώπισης.
Μόνο που αυτή τη φορά, τόσο οι συζητήσεις, όσο προφανώς και οι αποφάσεις, γίνονται και λαμβάνονται χωρίς την συμμετοχή και την γνώμη της Ελλάδας.
Οι εταίροι μας στην Ευρώπη και ιδιαίτερα οι Γερμανοί, έχουν πεισθεί ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο και ότι μια διαγραφή («κούρεμα»)της τάξεως του 50% με 60% θα το καταστήσει διαχειρήσιμο.
Όμως απέναντι σε ένα τέτοιο εγχείρημα υπάρχει έντονη δυσπιστία και σημαντικές αντιρρήσεις, κυρίως όσον αφορά το ύψος της διαγραφής. Πολλοί πίστευαν και πιστεύουν ότι όσο μεγαλύτερο είναι το ύψος του κουρέματος, τόσο θετικότερα θα ήταν τα αποτελέσματα για την ελληνική οικονομία. Αλλά τα πράγματα σε μια παγκοσμιοποιημένη και ελεύθερη οικονομία δεν λειτουργούν, όπως νομίζουμε.
Κατ’ αρχήν, πρέπει να σημειωθεί ιδιαίτερα ότι, σε ένα τέτοιο εγχείρημα, δεν υπάρχουν εγγυήσεις και ασφάλειες για μια ομαλή εξέλιξη των πραγμάτων, χωρίς περιπλοκές και απρόβλεπτα γεγονότα.
Αλλά πέρα από αυτά, όσο το ποσοστό (και το ποσό) του «κουρέματος» αυξάνεται υπάρχει μια σειρά προβλημάτων που εντείνονται :
- Οι απώλειες για τις Ελληνικές Τράπεζες, τα ασφαλιστικά ταμεία και τις ασφαλιστικές εταιρείες, θα είναι μεγάλες. Εκτιμάται ότι μια περικοπή της αξίας των ομολόγων της τάξεως του 50%, μπορεί να επιφέρει απώλειες στους φορείς αυτούς 25 δις. ευρώ.
- Τα οφέλη από μια απομείωση 50% μέσω της δραστικής μείωσης των κουπονιών για τα νέα 30ετή ομόλογα θα είναι σημαντικά για την εξυπηρέτηση του ελληνικού χρέους, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα πεισθούν οι αγορές ότι η Ελλάδα είναι φερέγγυα, καθώς δεν μειώνεται το δημόσιο χρέος προς το ΑΕΠ, που αναμένεται να ξεπεράσει το 160% του ΑΕΠ φέτος πριν την πιθανή ενεργοποίηση του προγράμματος επαναγοράς ύψους 20 δις. ευρώ και άνω.
- Η αλλαγή των όρων του προγράμματος ανταλλαγής ομολόγων με την συμμετοχή ιδιωτών (γνωστό ως PSI) από 21%, με στόχο την απομείωση του 50% θα οδηγήσει σε επανακεφαλαιοποίηση και πιθανότατα κρατικοποίηση πολλές τράπεζες.
- Θα οδηγήσει μερικές ασφαλιστικές εταιρείες στα όρια της κατάρρευσης, με δεδομένο ότι δεν προβλέπεται πρόγραμμα στήριξης για αυτές μέχρι στιγμής.
- Θα δυσκολέψει πολύ τις προσπάθειες αρκετών ασφαλιστικών ταμείων να πληρώνουν τις συντάξεις στην ώρα τους, γιατί θα έχουν μικρότερα έσοδα από τα ομόλογα.
- Όλες οι Τράπεζες και ιδίως εκείνες που θα οδηγηθούν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για επανακεφαλαιοποίηση θα γίνουν ακόμη πιο φειδωλές στη χορήγηση δανείων.
- Ένα «κούρεμα» σε ποσοστό υψηλότερο του 21% πολύ δύσκολα θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί σε εθελοντική βάση και αυτό γιατί δύσκολα θα το δεχόταν οι μέτοχοι των τραπεζών. Από την άλλη πλευρά, οι διοικήσεις των τραπεζών δεν θα μπορούσαν να λάβουν χωρίς γενική συνέλευση μία κορυφαία τέτοια απόφαση, η οποία μεταβάλλει πλήρως τη χρηματοοικονομική εικόνα της επιχείρησης, μηδενίζοντας σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και τα ίδια κεφάλαια των τραπεζών.
- Αν υποχρεωθούν οι τράπεζες να πάρουν τη σχετική απόφαση, τότε αυτό δεν μεταφράζεται ως επιλεκτική χρεοκοπία, αλλά ως χρεοκοπία, στοιχείο το οποίο ενεργοποιεί και τα CDS.
Άλλωστε η θέση του Συμβούλου του Πρωθυπουργού κ. Λουκά Παπαδήμου στο θέμα του «κουρέματος» των ομολόγων, είναι χαρακτηριστική. Σε πρόσφατες δηλώσεις του τόνισε ότι είναι κατηγορηματικά αντίθετος σε ένα μεγαλύτερο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, από αυτό που είχε αποφασιστεί από την Ε.Ε στις 21 Ιουλίου 2011 (21%).
Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι οι καταθέσεις των πολιτών είναι απολύτως εγγυημένες και ασφαλείς στις τράπεζες, ακόμα και αν αυτές περάσουν σε κρατικό έλεγχο μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Οι καταθέσεις δεν κινδυνεύουν, αφού και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας διασφαλίζει την εγγύησή τους.
Γι’ αυτό οι μέρες που θα ακολουθήσουν είναι δύσκολες και θα επηρεάσουν το μέλλον της χώρας (θετικά ή αρνητικά), για πολλά χρόνια.
