Συνεχίζονται οι ζυμώσεις στην κατάρτιση του νέου θεσμικού πλαισίου που αφορά στις Δημοτικές και Περιφερειακές εκλογές.
Όπως όλα δείχνουν, οι αλλαγές που θα επέλθουν θα είναι ριζοσπαστικές αφού η κυβέρνηση επιμένει στον σχετικό σχεδιασμό της. Όπου μεταξύ άλλων περιλαμβάνεται η κατάργηση του δεύτερου γύρου των Αυτοδιοικητικών εκλογών.
Κομβικό επίσης στοιχείο του νέου εκλογικού νόμου για την ανάδειξη των αιρετών σε περιφέρειες και δήμους θα είναι το ποσοστό 40%. Σε περίπτωση δηλαδή που ένας συνδυασμός καταφέρει να συγκεντρώσει πάνω από το 40% των ψήφων στην εκλογή (του μέχρι τώρα α’ γύρου), θα εξασφαλίζει αυτόματα τη νίκη καθώς και τα 3/5 των δημοτικών ή περιφερειακών συμβούλων! Πιθανόν να γίνει 42% στην τελική μορφή του νομοσχεδίου. Ταυτόχρονα για να αποφευχθούν φαινόμενα …ακυβερνησίας μέχρι την ανάληψη των καθηκόντων από τις νέες Δημοτικές και Περιφερειακές αρχές, οι εκλογές, από Οκτώβριο που είχαν καθιερωθεί με το ισχύον πλαίσιο, μετατοπίζονται στα τέλη Νοεμβρίου!
- Υπενθυμίζεται η πρόταση του ΥΠΕΣ Θοδ. Λιβάνιου στα βασικά σημεία της:
Εκλογή δημοτικών και περιφερειακών αρχών σε έναν και μόνο γύρο – Εκλογή από 40% στον πρώτο!
Οι δημοτικές και περιφερειακές αρχές της χώρας θα εκλέγονται σε έναν και μόνο γύρο. Ο εκλογέας θα έχει τη δυνατότητα επιλογής και δεύτερου συνδυασμού, στο ίδιο ψηφοδέλτιο (!). Αφού στα ψηφοδέλτια που θα καταρτίζονται, κάτω από τα ονόματα των υποψηφίων του συνδυασμού που θα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει ο εκλογέας, θα υπάρχουν και τα ονόματα των υποψήφιων δημάρχων των άλλων συνδυασμών. Ο πολίτης θα ψηφίζει δηλαδή τον υποψήφιο δήμαρχο και τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους που επιθυμεί αλλά και επιπλέον θα επιλέγει ποιον θα ήθελε δήμαρχο από τους άλλους συνδυασμούς, αν δεν ήταν νικητής ο επικεφαλής του ψηφοδελτίου που υποστηρίζει!
Σε περίπτωση που κανένας συνδυασμός δεν συγκεντρώσει το 40% + 1 (πιθανόν να γίνει 42% στην τελική μορφή του νομοσχεδίου) ψήφο επί των έγκυρων ψήφων της πρώτης επιλογής, οι δύο πρώτοι σε ψήφους συνδυασμοί προκρίνονται στη δεύτερη φάση καταμέτρησης. Οι δεύτερες ψήφοι (δεύτερη επιλογή) των ψηφοδελτίων των συνδυασμών που μένουν ε κ τ ό ς της δεύτερης φάσης προστίθενται στις ψήφους των δύο πρώτων συνδυασμών.
Επιτυχών συνδυασμός θα ανακηρύσσεται λοιπόν όποιος έχει συγκεντρώσει: α) ή κατά την πρώτη φάση, το 40% + 1 ψήφο επί των εγκύρων της πρώτης επιλογής ή β) κατά τη δεύτερη φάση, τις περισσότερες ψήφους μεταξύ των δύο πρώτων συνδυασμών, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι δεύτερες ψήφοι των ψηφοδελτίων των συνδυασμών που αποκλείστηκαν από τη δεύτερη φάση.
Ο συνδυασμός του εκλεγέντος – με οποιονδήποτε από τους δυο τρόπους – δημάρχου, θα έχει και πάλι τα 3/5 της πλειοψηφίας των δημοτικών συμβούλων.
Προαιρετική ηλεκτρονική ψηφοφορία στις εκλογές Δήμων και Περιφερειών
Μετά την εισαγωγή της επιστολικής ψήφου στις ευρωεκλογές του 2024, το Υπουργείο Εσωτερικών επιθυμεί την εισαγωγή της δυνατότητας ηλεκτρονικής ψηφοφορίας για τις αυτοδιοικητικές εκλογές για όποιον εκλογέα το επιθυμεί, διατηρώντας παράλληλα την κλασική ψηφοφορία με φυσική παρουσία.
Ορισμός επιπλέον υποψηφίων συμβούλων χ ω ρ ί ς σταυρό προτίμησης
Έχει προταθεί: Κάθε συνδυασμός να μπορεί να ορίσει επιπλέον υποψηφίους έως:
- 1 υποψήφιο σε συμβούλια με έως 19 μέλη
- 2 υποψηφίους σε συμβούλια με 25 έως 39 μέλη
- 3 υποψηφίους σε συμβούλια με 43 μέλη
Οι υποψήφιοι αυτοί να εκλέγονται μόνο αν ο συνδυασμός τους ανακηρυχθεί νικητής των εκλογών. Στόχος της αλλαγής, θα είναι η προσέλκυση ικανών επιστημόνων κ.τ.λ. και υποψηφίων εγνωσμένου κύρους, οι οποίοι μπορούν να συνεισφέρουν στις τοπικές κοινωνίες.
Δημιουργία ποσόστωσης για τη συμμετοχή υποψηφίων ηλικίας έως 30 ετών στους Αυτοδιοικητικούς συνδυασμούς
Έχει επίσης προταθεί και παραμένει προς συζήτηση. Στόχος θα είναι, αν υιοθετηθεί, η ενίσχυση της συμμετοχής των νέων στη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων.
Μείωση του αριθμού των υποψηφίων συμβούλων σε έως 50% ή έως 100% επιπλέον των θέσεων, αντί 150% που ισχύει σήμερα
Με τη μείωση του ποσοστού σε π.χ. έως 50%, ένας συνδυασμός δημοτικών εκλογών σε ένα συμβούλιο 31 μελών, αντί για έως 78 υποψηφίους που μπορούσε να είχε το 2023, θα έχει πλέον 47.
Κατάργηση των Δημοτικών ενοτήτων και δεν θα υπάρχουν έτσι ξεχωριστοί υποψήφιοι από αυτές στα δημοτικά ψηφοδέλτια
Οι σύμβουλοι θα εκλέγονται από όλη την επικράτεια του Δήμου ανάλογα με τους σταυρούς που θα λάβουν συνολικά σε όλο τον Δήμο. Ενιαία στο σύνολο του δήμου και όχι ανά δημοτική ενότητα
Διεξαγωγή των εκλογών την τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου
Η αλλαγή αυτή θα μειώσει το χρονικό διάστημα από τη διεξαγωγή των εκλογών μέχρι την ανάληψη καθηκόντων από τις νέες αρχές, μειώνοντας, αντίστοιχα, το ενδεχόμενο κενό εξουσίας με την ανάληψη της νέας αρχής από την 1η Ιανουαρίου.
– Τέλος, ο κ. Λιβάνιος κατέστησε σαφές ότι δεν αλλάζουν τα διοικητικά όρια δήμων και περιφερειών. Δηλαδή, παραμένουν με τη σημερινή μορφή, 332 και 13 αντίστοιχα.
Οι προσεχείς κινήσεις
Το νέο εκλογικό σύστημα, τους αρχικούς άξονες του οποίου (πρωτο)παρουσίασε ο υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος αιφνιδιαστικά στο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της ΚΕΔΕ στη Ρόδο τον περασμένο Νοέμβριο 2024, θα ενταχθεί στον Ενιαίο Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Με στόχο να έχει θεσμοθετηθεί τους επόμενους μήνες (και σε κάθε περίπτωση εντός του 2025).
– Οι αλλαγές στο εκλογικό σύστημα αν και προκάλεσαν ποικίλες αντιδράσεις όταν παρουσιάστηκαν από τον υπουργό Εσωτερικών στο συνέδριο της ΚΕΔΕ στη Ρόδο, στην παρούσα φάση δείχνουν να έχουν περιοριστεί. Αυτό φάνηκε και σε πρόσφατη συνάντηση η οποία πραγματοποιήθηκε στα γραφεία της Νέας Δημοκρατίας στην οδό Πειραιώς, μετά από πρόσκληση της γραμματέως της Πολιτικής Επιτροπής της Νέας Δημοκρατίας, Μαρίας Συρεγγέλα. Στη συνάντηση αυτή, στην οποία συμμετείχαν ο υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος και ο υφυπουργός Βασίλης Σπανάκης, οι φωνές διαμαρτυρίας των προσκληθέντων δημάρχων σε ζητήματα που αφορούν στο σχεδιαζόμενο εκλογικό σύστημα ήταν τελικά ελάχιστες και αφορούσαν άλλα ή και ήσσονος σημασίας θέματα…
