Ιδιαίτερα σε καιρούς επίμονου πληθωρισμού, η επένδυση σε ένα πάγιο στοιχείο που μπορεί να παραμείνει ουσιαστικά αναλλοίωτο -αλλιώς «άφθαρτο»- αν δεν χρησιμοποιηθεί ή να διατηρήσει και σε ορισμένες περιπτώσεις να αυξήσει την αξία του, αποτελεί σημαντικός πόλος έλξης για το επενδυτικό κοινό.
Από την άλλη, η αρνητική εμπειρία των τελευταίων δύο ετών με το υψηλό κόστος ζωοτροφών καθώς και ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός των αρμόδιων φορέων για την παροχή ουσιαστικών κινήτρων για την ιδιοπαραγωγή ζωοτροφών, αποτελεί έναν καταλύτη εξελίξεων που οδηγεί ολοένα και περισσότερους κτηνοτρόφους σε μία προσπάθεια να καλλιεργήσουν και γη (ψυχανθή, καλαμπόκι) με σκοπό να είναι όσο το δυνατόν πιο αυτάρκεις σε εισροές.
Στην Ελλάδα η μέση αξία αρόσιμης γης ανήλθε το 2021 στα 1.265,7 ευρώ το στρέμμα, με την αρδεύσιμη γη να τοποθετείται στα 1.657,5 ευρώ ανά στρέμμα και τα ξερικά χωράφια στα 813,7 ευρώ ανά στρέμμα γης, σύμφωνα με τα επικαιροποιημένα στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat στις 20 Μαρτίου.
Όσον αφορά την μέση αξία των χωραφιών, την τριετία 2019-2021 παρέμεινε σταθερή σε επίπεδο χώρας στα 1.260 με 1.270 ευρώ το στρέμμα, σε παρόμοια επίπεδα με την Ισπανία (1.290-1.300 ευρώ το στρέμμα).
H αξία της αγροτικής γης παρουσιάζει μεγάλη διακύμανση μεταξύ των 13 Περιφερειών, με το υψηλότερο κόστος αγοράς αρόσιμης γης να εντοπίζεται στην Περιφέρεια Αττικής (6.261 ευρώ το στρέμμα) και το χαμηλότερο στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (655 ευρώ το στρέμμα).
Σύμφωνα με τα έγκυρα στοιχεία της Eurostat, τα οποία παρέχουν επίσημα τα κράτη μέλη, σε βάθος τριετίας (2019-2021) παρατηρούνται στατιστικά σημαντικές ανατιμήσεις (>2%) στην αξία αρόσιμης γης σε 3 Περιφερειακές Ενότητες της Ελλάδας και συγκεκριμένα στην Δυτική Ελλάδα (+10,1%), στην Στερεά Ελλάδα (+2,53%) καθώς και στην Πελοπόννησο (+4,31%).
Σταθερότητα παρουσιάζουν οι μέσες τιμές αγροτικής γης σε κύριες παραγωγικές Περιφέρειες όπως η Θεσσαλία και η Κρήτη, ενώ αξιοσημείωτη μείωση εντοπίζεται στην αξία καλλιεργήσιμης γης στην Κεντρική Μακεδονία (-3,86%).
Για αγορά αρδευόμενου αγροτεμαχίου, ο αγοραστής θα πρέπει να βγάλει από την τσέπη του σχεδόν διπλό ποσό σε σχέση με ένα ξερικό χωράφι σε Θεσσαλία (1.516 ευρώ το στρέμμα για αρδευόμενο έναντι 830 ευρώ το στρέμμα για ξερικό), Πελοπόννησο (3.469 ευρώ το στρέμμα έναντι 1.951 για ξερικό) και στην Κρήτη (αντίστοιχα 3.449 ευρώ για ποτιστικό έναντι 1.771 ευρώ για ξερικό χωράφι ανά στρέμμα) με τον ίδιο κανόνα να επαληθεύεται και σε άλλες Περιφερειακές Ενότητες όπως η Δυτική Ελλάδα.
Στην Στερεά Ελλάδα το χάσμα μεταξύ ποτιστικών και ξερικών αγροτεμαχίων φαίνεται πως είναι διαχρονικά μικρότερο, σε μία σχέση περίπου 3 προς 2, ενώ στις νησιωτικές Περιφέρειες το χάσμα είναι πολλαπλάσιο και οι τιμές για τα ποτιστικά στρέμματα γης μπορεί να είναι έως και τρεις φορές μεγαλύτερες.
Ακριβότερη γη στην Ολλανδία, από κοντά η Αττική
Η τιμή ενός στρέμματος αρόσιμης γης κυμαινόταν από το χαμηλό των 366,1 ευρώ το στρέμμα στην Κροατία έως 7.758,3 ευρώ το στρέμμα κατά μέσο όρο στην Ολλανδία, μεταξύ των 20 κρατών μελών της ΕΕ για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για το 2021. Η τιμή καλλιεργήσιμης γης σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα της Ολλανδίας το 2021 ήταν πάνω από όλους τους άλλους διαθέσιμους εθνικούς μέσους όρους εντός μπλοκ.
Σε επίπεδο Περιφέρειας, οι υψηλότερες τιμές για καλλιεργήσιμη γη εντοπίστηκαν στην ολλανδική περιφέρεια Φλέβολαντ (14109,4 ευρώ το στρέμμα). Αντίθετα, το χαμηλότερο επίπεδο τιμών σημειώθηκε στη σουηδική περιφέρεια Ούβρε Νόρντλαντ (188,2 ευρώ ανά στρέμμα).
Ως γνωστόν, η αγορά καλλιεργήσιμης γης είναι συνήθως πιο ακριβή από την αγορά βοσκοτόπου. Η τιμή ενός στρέμματος βοσκότοπου το 2021 εντός μπλοκ κυμαινόταν από 142,3 ευρώ κατά μέσο όρο στη Βουλγαρία έως 6281,8 ευρώ κατά μέσο όρο στην Ολλανδία. Ας σημειωθεί πως η Ελλάδα μοιράζεται μια ενδιαφέρουσα πρωτιά μαζί με την Ισπανία όσον αφορά το ρεκόρ σχέση τιμής μεταξύ αρόσιμης γης και βοσκότοπου. Η καλλιεργήσιμη γη είχε το 2021 περίπου 20πλάσια αξία σε σχέση με τα βοσκοτόπια στο Βόρειο Αιγαίο (αρόσιμη γη: 3792,6 ευρώ το στρέμμα και βοσκοτόπια: 174,4 ευρώ) όπως και στην ισπανική περιφέρεια της Μούρθια (αρόσιμη γη: 2044,5 ευρώ το στρέμμα και βοσκότοποι: 98,2 ευρώ το στρέμμα).
Να σημειωθεί πως το επίπεδο των τιμών γης εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, είτε είναι εθνικοί (νομοθεσία), περιφερειακοί (κλίμα, εγγύτητα σε δίκτυα) και τοπικοί παράγοντες παραγωγικότητας (ποιότητα εδάφους, κλίση, αποστράγγιση κ.λπ.) καθώς και από τις δυνάμεις της αγοράς (συμπεριλαμβανομένης της επιρροής των κανόνων ξένης ιδιοκτησίας).
