Πρόκειται για επιδόματα όπως θέρμανσης, μακροχρόνιας ανεργίας, στέγασης, γέννησης και παιδιού.
Μέσω του νέου μηχανισμού, το Δημόσιο θα μπορεί να αποκτήσει πλήρη εικόνα για τους δικαιούχους, τα ποσά που εισπράττονται ανά ΑΦΜ, καθώς και τα κριτήρια χορήγησης. Σκοπός είναι να επιτευχθεί μεγαλύτερη διαφάνεια και μια πιο ορθολογική κατανομή των κοινωνικών ενισχύσεων.
Παράλληλα, θα καταστεί εφικτή η πραγματοποίηση πιο γρήγορων και αποτελεσματικών ελέγχων και ο εντοπισμός περιπτώσεων κατάχρησης. Όλη η πληροφορία των δεκάδων Μητρώων του Δημοσίου για τις παροχές θα συγκεντρωθεί εκεί.
Αναλυτικότερα μία ενιαία πύλη για όλα τα επιδόματα τίθενται σε εφαρμογή μέχρι τέλος του έτους.
Η κυβέρνηση μετά την καταγραφή των δικαιούχων και των επιδομάτων στο Εθνικό Μητρώο Επιδομάτων αναμένεται να προχωρήσει σε ριζική αλλαγή της επιδοματικής πολιτικής που εφαρμόζεται μέχρι σήμερα, με την υιοθέτηση ενιαίων κριτηρίων, όπως περιουσιακά και εισοδηματικά και πιθανότατα εφαρμογή τεκμηρίων, προκειμένου να διασφαλιστεί η παροχή κεφαλαίων που ετησίως ξεπερνούν τα 13 δισ. ευρώ μόνο σε όσους τα έχουν πραγματικά ανάγκη.
Οι δικαιούχοι επιδομάτων ΟΠΕΚΑ θα μπαίνουν σε μία συγκεκριμένη πλατφόρμα για τις παροχές που επιθυμούν και δεν θα χρειάζεται να καταθέτουν δικαιολογητικά.
Για κάθε φυσικό πρόσωπο θα τηρείται εντός του Εθνικού Μητρώου ατομική καρτέλα στην οποία θα αποτυπώνονται:
– Τα στοιχεία του δικαιούχου, όπως ονοματεπώνυμο, ΑΦΜ, ημερομηνία γέννησης, φύλο, στοιχεία κατοικίας κ.λπ.
– Τα στοιχεία των παροχών και ενισχύσεων που λαμβάνει.
Σημειώνεται ότι το Μητρώο θα καταγράφει τόσο παροχές ή ενισχύσεις σε χρήμα (π.χ. προνοιακά επιδόματα, συνταξιοδοτικές παροχές, ασφαλιστικά επιδόματα κ.ά.) όσο και παροχές σε είδος (π.χ. vouchers, επιταγές κοινωνικού χαρακτήρα κ.ά.).
Η ενημέρωση του Μητρώου θα διενεργείται σε τακτική βάση, μηνιαία ή και σε διαφορετικά διαστήματα, ανάλογα με τα ειδικά χαρακτηριστικά της κάθε παροχής ή ενίσχυσης. Υπογραμμίζεται ότι ως φυσικά πρόσωπα νοούνται και τα άτομα που ασκούν πάσης φύσεως επιχειρηματική δραστηριότητα φυσικού προσώπου και είναι υποχρεωμένα για έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας φυσικού προσώπου στις φορολογικές αρχές επιλέγοντας Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητας (ΚΑΔ).
Η πλατφόρμα, όπως προαναφέρθηκε, θα επιτρέπει και τον καλύτερο έλεγχο των χορηγήσεων, π.χ. αν κάποιο φυσικό πρόσωπο σωρεύει πολλαπλές παροχές. Επίσης, θα γίνονται δειγματοληπτικοί ή περιοδικοί έλεγχοι πληρότητας και ορθής ενημέρωσης του Μητρώου. Επίσης, προβλέπονται έλεγχοι που προκύπτουν ως ανάγκη μετά την επεξεργασία των ανωνυμοποιημένων αναφορών.
Σήμερα η πληροφορία για τα παροχές, επιδόματα και ενισχύσεις που λαμβάνουν οι πολίτες είναι διάσπαρτη σε πολλά και διαφορετικά μητρώα του Δημοσίου, τα οποία τις περισσότερες φορές δεν «επικοινωνούν» μεταξύ τους.
Στο νέο Μητρώο, θα τηρούνται βασικά στοιχεία των παροχών, σε χρήμα και σε είδος, που καταβάλλονται σε κάθε φυσικό πρόσωπο συμπεριλαμβανομένων και εκείνων των φυσικών προσώπων που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα. Παράλληλα, όλη η πληροφορία των δεκάδων Μητρώων του Δημοσίου για τις παροχές θα συγκεντρωθεί εκεί. Παράλληλα, θα μπορούν να γίνονται ακόμα πιο γρήγοροι και αποτελεσματικοί έλεγχοι και να διαπιστώνονται περιπτώσεις κατάχρησης.
Σήμερα το κράτος δεν έχει άμεση, ανά πάσα στιγμή, εικόνα σε σχέση με τις παροχές που χορηγεί.
Το νέο Μητρώο θα είναι ακόμα ένα εργαλείο το οποίο θα μπορεί να βοηθήσει στην επιτάχυνση της απονομής συγκεκριμένων παροχών. Και αυτό γιατί, σήμερα, για να διαπιστώσει η διοίκηση ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις απονομής μίας παροχής, χρειάζεται ενδεχομένως να επικοινωνήσει με άλλους οργανισμούς, οι οποίοι θα πρέπει να ψάξουν στα μητρώα τους. Για παράδειγμα, η χορήγηση του επιδόματος ανασφάλιστου υπερήλικα έχει ως προϋπόθεση τη μη ύπαρξη δικαιώματος για σύνταξη. Αντί να χρειάζεται πλέον ο ΟΠΕΚΑ να επικοινωνεί με τον ΕΦΚΑ, όλη η πληροφορία θα είναι πλέον διαθέσιμη προς έλεγχο μέσω του Μητρώου Παροχών και Ενισχύσεων.
Η πιλοτική εφαρμογή του Εθνικού Μητρώου Παροχών και Ενισχύσεων θα ξεκινήσει εντός του 2025, με επιλεγμένες, κοινωνικές κατά βάση, παροχές του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, της ΔΥΠΑ και του ΟΠΕΚΑ. Σταδιακά, όμως, το Μητρώο θα επεκταθεί στο σύνολο των παροχών, με διαλειτουργικότητες και αυτόματη ενημέρωση.
