Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Ριζικές αλλαγές στην έκδοση και χορήγηση της φορολογικής ενημερότητας προωθεί η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων με στόχο να διευκολυνθούν οι φορολογούμενοι και οι επιχειρήσεις. Από το νέο έτος απλουστεύονται οι διαδικασίες έκδοσης φορολογικής ενημερότητας καθώς σήμερα ακόμα και εάν δεν έχει κάποιος ληξιπρόθεσμες οφειλές στο Δημόσιο η εφορία μπορεί να σου αρνηθεί τη χορήγηση της. Δηλαδή εάν κάποιος έχει βεβαιωμένη οφειλή που εξυπηρετείται κανονικά και προχωρήσει σε μεταβίβαση ακινήτου θα πρέπει προηγουμένως για παράδειγμα να εξοφλήσει τον ΕΝΦΙΑ και μετά να εκδοθεί η φορολογική ενημερότητα. Η φορολογική διοίκηση προχωρά σε αλλαγές που θα αλλάξουν όλες τις στρεβλώσεις, αφού προηγουμένως ζητήσει τη γνώμη των φορέων και όλων των ενδιαφερόμενων. Θέτει λοιπόν σε δημόσια διαβούλευση το θέμα της φορολογικής ενημερότητας με στόχο από το νέο έτος η απόκτησή της, να αποτελεί απλά μία εντελώς τυπική διαδικασία ακόμα και για αυτούς που χρωστούν στο ελληνικό δημόσιο και έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές.
“Ετοιμαζόμαστε να ξεκινήσουμε τη δημόσια διαβούλευση για τη φορολογική ενημερότητα. Θέλουμε να ακούσουμε από την αγορά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει” ανέφερε ο διοικητής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής, μιλώντας στο 6ο Thessaloniki Summit για να προσθέσει ότι “στόχος, είναι μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου να έχουμε καταλήξει στις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο κανονιστικό πλαίσιο της φορολογικής ενημερότητας”.
Η δημόσια διαβούλευση για το νέο πλαίσιο του αποδεικτικού φορολογικής ενημερότητας ξεκινάει τις προσεχείς μέρες και ήδη έχει σχεδιαστεί ένας κατάλογος με ερωτήματα τα οποία θα κληθούν να απαντήσουν οι επιχειρήσεις, οι επαγγελματίες και τα φυσικά πρόσωπα.
Στο μεταξύ, ο διοικητής της ΑΑΔΕ με εγκύκλιο του παρέχει πρόσθετες διευκρινήσεις και οδηγίες για την έκδοση του αποδεικτικού ενημερότητας και βεβαίωσης οφειλών. Σύμφωνα με την εγκύκλιο:
1. Αποδεικτικό Ενημερότητας σε παρελθόντα χρόνο. Στην περίπτωση συμμετοχής σε διαγωνισμούς ανάληψης εκτέλεσης δημοσίων έργων ή παροχής υπηρεσιών ή προμηθειών από το Δημόσιο Τομέα, κατόπιν αίτησης του ενδιαφερόμενου, δύναται να χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας που βεβαιώνει ότι σε ορισμένο χρονικό σημείο στο παρελθόν και όχι πέραν των τριών (3) μηνών πριν από το χρόνο έκδοσής αυτού πληρούνταν οι προϋποθέσεις χορήγησής του και ο αιτών ήταν φορολογικά ενήμερος τη δεδομένη χρονική στιγμή. Σε κάθε περίπτωση για την έκδοση του αποδεικτικού ενημερότητας σε παρελθόντα χρόνο (και όχι πέραν των τριών μηνών πριν από το χρόνο έκδοσής αυτού), πέραν του ελέγχου πλήρωσης των προϋποθέσεων χορήγησής του κατά το χρονικό σημείο στο παρελθόν, πρέπει να ελέγχεται η συνδρομή του συνόλου των προϋποθέσεων χορήγησης αυτού κατά το χρόνο έκδοσής του. Η ημερομηνία έναρξης και λήξης ισχύος του “αποδεικτικού ενημερότητας σε παρελθόντα χρόνο” είναι ίδια (“ταυτόσημη”) με την ημερομηνία έκδοσής του και συνεπώς ισχύει μόνο κατά την ημερομηνία έκδοσής του.
2. Εξαίρεση από την προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας. Δεν απαιτείται η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας στη διανομή ή ανταλλαγή κοινών ακινήτων, τη σύσταση οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας ή την τροποποίηση αυτών, εφόσον τουλάχιστον ένας από τους συμβαλλόμενους στις ως άνω πράξεις είναι το Ελληνικό Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α., υπό την προϋπόθεση ότι ο οφειλέτης της Φορολογικής Διοίκησης θα αποκτήσει εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου αξίας τουλάχιστον ίσης με την αξία του εμπράγματου δικαιώματος που είχε, όπως αυτή προσδιορίζεται για την επιβολή φόρου μεταβίβασης ακινήτου, και, στην περίπτωση που την υπερβαίνει, όχι μεγαλύτερης κατά ποσοστό 10% της αξίας του εμπράγματου δικαιώματος που είχε.
3. Ψηφιακή κοινοποίηση. Το αποδεικτικό ενημερότητας δύναται να χορηγείται στο φορολογούμενο ψηφιακά μέσω της εφαρμογής “Ψηφιακή Κοινοποίηση” της προσωποποιημένης πληροφόρησης του TAXISnet, στην οποία ο φορολογούμενος έχει πρόσβαση με τους προσωπικούς του κωδικούς. Επισημαίνεται ότι το αποδεικτικό ενημερότητας, όπως αυτό αναρτάται στην ανωτέρω εφαρμογή “Ψηφιακή Κοινοποίηση”, επέχει θέση πρωτοτύπου.
4. Διαγωνισμοί. Η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας καθίσταται υποχρεωτική για τη συμμετοχή σε διαγωνισμούς ανάληψης εκτέλεσης δημοσίων έργων ή παροχής υπηρεσιών ή προμηθειών από το Δημόσιο Τομέα, όπως αυτός καθορίζεται στην κείμενη νομοθεσία.
5. Τίμημα από μεταβίβαση ακινήτου. Στις περιπτώσεις που το τίμημα από τη μεταβίβαση ακινήτου καλύπτει την αντικειμενική αξία αυτού αλλά δεν επαρκεί για την ολοσχερή εξόφληση του αναγραφόμενου ποσού στις Βεβαιώσεις Οφειλής προς τη ΔΟΥ και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, από αυτό ικανοποιούνται συμμέτρως οι απαιτήσεις της Φορολογικής Διοίκησης και οι απαιτήσεις του e-ΕΦΚΑ, μετά την ολοσχερή εξόφληση των φόρων κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής και ΕΝ.Φ.Ι.Α. και τη χορήγηση των πιστοποιητικών του άρθρου 105 του Κώδικα διατάξεων φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και κερδών από τυχερά παίγνια. Ο συμβολαιογράφος θα πρέπει να αποδώσει στη Φορολογική Διοίκηση το ποσό του τιμήματος έως την ολοσχερή εξόφληση του συνόλου των οφειλόμενων φόρων κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής – κατά περίπτωση – που αφορούν το συγκεκριμένο φάκελο (υπόθεση) απόκτησης του μεταβιβαζόμενου ακινήτου καθώς και του ΕΝ.Φ.Ι.Α. που βαρύνει τον μεταβιβάζοντα για τα ακίνητα/δικαιώματα που του ανήκουν. Εφόσον το τίμημα επαρκεί για την ολοσχερή εξόφληση των ανωτέρω οφειλών και απομένει υπόλοιπο, το υπόλοιπο του τιμήματος αποδίδεται στη Φορολογική Διοίκηση και τον e-ΕΦΚΑ συμμέτρως.
