Ξαφνικά οι ασφαλιστικές εταιρείες άρχισαν να αποκτούν τα χαρακτηριστικά μιας trendy επένδυσης καθώς οι αυξημένοι κλιματικοί κίνδυνοι, όπως και οι αντίστοιχοι μοντέρνοι κίνδυνοι, απαιτούν αλλαγές στα μοντέλα της ασφάλισης, αυξημένα ασφάλιστρα, αλλά και υποχρεωτικότητα ασφάλισης για πλήθος χρηματοοικονομικών και άλλων υπηρεσιών.
Ολα τα παραπάνω δίνουν πόντους στις ασφαλιστικές εταιρείες. Ο κλάδος στη χώρα μας έχει κατά βάση διεθνείς μετόχους, αν και έχει ξεκινήσει εκ νέου μια κουβέντα για το κατά πόσο οι τράπεζες μπορούν να ξαναδούν το ενδεχόμενο να αποκτήσουν ασφαλιστικές εταιρείες.
Η απάντηση είναι ότι δύσκολα τη λες θετική. Οι τράπεζες θέλουν να ελέγξουν τις δραστηριότητες των ασφαλιστικών, κυρίως όσες τουλάχιστον σχετίζονται με τη δραστηριότητα των ίδιων των πιστωτικών ιδρυμάτων (ασφάλειες επί δανείων κ.ά.), αλλά δεν θέλουν να πάρουν τις τεράστιες προβλέψεις που απαιτεί η Βασιλεία προκειμένου μια τράπεζα να έχει ως θυγατρική μια ασφαλιστική εταιρεία.
Ολα λοιπόν θα πρέπει να θεωρούνται μείγμα του κόστους και του οφέλους, το οποίο δεν είναι ακόμη σαφώς προσδιορισμένο.
Τι αλλάζει στις ασφαλίσεις
Η υποχρεωτικότητα της ασφάλισης από φυσικές καταστροφές στη χώρα μας, μολονότι βρίσκεται ante portas, εφαρμόζεται σε κάποιες επιχειρήσεις, ενώ σε ό,τι αφορά τους ιδιώτες λειτουργεί με τη μορφή κινήτρων.
Οι επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των 500.000 ευρώ, υποχρεωτικά θα πρέπει να ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές και από 1/1/2025 όλα τα οχήματα ιδιωτικής και επαγγελματικής χρήσης, με την ανανέωση ή σύναψη νέου ασφαλιστηρίου, θα είναι υποχρεωτικά ασφαλισμένα για φυσικές καταστροφές.
Σε ό,τι αφορά τις οικίες, εφόσον ξεπερνούν σε αντικειμενική αξία τις 500.000 ευρώ, όσες δεν είναι ασφαλισμένες δεν θα αποζημιώνονται.
Η συγκεκριμένη αναγγελία θεωρείται ότι οδήγησε σε σημαντική άνοδο την παραγωγή του κλάδου πυρός των ασφαλιστικών εταιρειών.
Σχετικά με την έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ, όπως αναφέρουν πηγές με γνώση της διαδικασίας, αυτή εν τέλει σε απόλυτα μεγέθη είναι πολύ μικρή για να αποτελέσει κίνητρο.
Το κόστος της ασφάλισης
Πόσο όμως είναι το κόστος για μια ασφάλιση έναντι καταστροφών; Αυτή αλλάζει πολύ, απαντούν οι ειδικοί, ιδιαίτερα για χτίσματα πολύ παλιά που δεν έχουν χτιστεί με βάση τον μοντέρνο αντισεισμικό κανονισμό. Αλλάζει ακόμη σε σχέση με την περιοχή και την επικινδυνότητά της. Αξίζει να σημειωθεί ότι παλιότερα οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν προχωρούσαν καν στην ασφάλιση παλιών κτισμάτων έναντι κάποιων φυσικών καταστροφών όπως ο σεισμός.
Τι ασφαλίζουν όμως σε αυτά τα κτίσματα οι ασφαλιστικές εταιρείες; Οι ασφαλιστικές δεν ασφαλίζουν την αντικειμενική, ούτε την πραγματική αξία του ακινήτου, αλλά το κόστος ανακατασκευής του. Για παράδειγμα, σε μια περιοχή όπου η αξία του τετραγωνικού μέτρου προσδιορίζεται σε 3.000 ευρώ, το κόστος ανακατασκευής προσδιορίζεται σε 1.500 ευρώ ανά τετραγωνικό.
Είναι πολλά αυτά που πρέπει να προβλεφθούν στις ασφαλίσεις ώστε οι ασφαλιστικές να καταφέρουν να θωρακίσουν έναντι πιθανών κινδύνων οικήματα και επιχειρήσεις.
Από την άλλη, για τη συμμετοχή σε διεθνείς διαγωνισμούς ακόμη και στον ιδιωτικό τομέα, όταν αυτοί οργανώνονται από μεγάλες εταιρείες, η ασφάλιση εξοπλισμού που θα χρησιμοποιηθεί αλλά και εκείνη της ίδιας της επιχείρησης που συμμετέχει στον διαγωνισμό θεωρούνται υποχρεωτικές.
Κύκλοι της αγοράς αναφέρουν ότι οι ασφαλιστικές, για παράδειγμα, δεν ασφαλίζουν κατά πυρός εταιρείες ανακύκλωσης ή και μπουζουξίδικα καθώς ο κίνδυνος είναι εξαιρετικά μεγάλος.
Δεν ασφαλίζουν επίσης την πρωτογενή παραγωγή, αν και ασφαλίζουν τις εγκαταστάσεις για την επεξεργασία. Για παράδειγμα, δεν ασφαλίζεται η παραγωγή βάμβακος ενώ ασφαλίζεται το εκκοκκιστήριο.
Σε αυτό το περιβάλλον οι τράπεζες είναι υποχρεωμένες να λάβουν υπόψη όλα τα παραπάνω όταν δανείζουν με ενέχυρο ή χωρίς σε περιοχές με πρόβλημα ή χωρίς, ενώ και τα επιτόκια των δανείων προσαρμόζονται αναλόγως.
Οι τράπεζες προσφέρουν σημαντικό χαρτοφυλάκιο στις ασφαλιστικές εταιρείες και με πολλές από αυτές συνεργάζονται.
Ωστόσο τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ από το παρελθόν όπου οι ασφαλιστικές εταιρείες στη χώρα μας ήταν συνήθως θυγατρικές των τραπεζών.
Τι γίνεται σε άλλες χώρες
Είναι πλέον τόσο σημαντικός ο παράγοντας ασφάλισης που σε άλλες χώρες, μικρότερες ημών, οι τράπεζες εξακολουθούν και είναι μητρικές ασφαλιστικών εταιρειών.
Στην Κύπρο, για παράδειγμα, είναι σημαντική η συνεισφορά των θυγατρικών ασφαλιστικών εταιρειών στη συνολική κερδοφορία των τραπεζών κατά το πρώτο φετινό εννεάμηνο, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα που πρόσφατα δημοσιεύτηκαν.
Εκεί βέβαια η υποχρεωτικότητα της ιδιωτικής ασφάλισης εκτείνεται σε πολλούς τομείς της επιχειρηματικής ζωής του τόπου.
Η Τράπεζα Κύπρου, για παράδειγμα, εμφάνισε κέρδη από ασφαλιστικές εργασίες (μέσω των θυγατρικών της Eurolife και Γενικές Ασφάλειες Κύπρου) ύψους 35 εκατ. ευρώ (αντιστοιχούν στο 17% των μη επιτοκιακών εσόδων του συγκροτήματος), έναντι 38 εκατ. κατά την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Η μικρή υποχώρηση των κερδών αποδίδεται κατά κύριο λόγο στις αυξημένες αποζημιώσεις εξαιτίας των έντονων καιρικών φαινομένων κατά το πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς.
Η Ελληνική Τράπεζα με τη σειρά της δραστηριοποιείται μέσω των θυγατρικών της Hellenic και Παγκυπριακή αποκλειστικά στο bancassurance, επιτυγχάνοντας κατά το πρώτο φετινό εννεάμηνο καθαρά έσοδα ύψους 12,4 εκατ. ευρώ έναντι 13 εκατ. το αντίστοιχο περσινό διάστημα.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι η Ελληνική Τράπεζα έχει ήδη συμφωνήσει την εξαγορά των ασφαλιστικών δραστηριοτήτων του γαλλικού πολυεθνικού ομίλου CNP στην κυπριακή και την ελληνική αγορά αντί του ποσού των 182 εκατ. ευρώ.
Εν τέλει ο κλάδος των ασφαλιστικών εταιρειών γίνεται όλο πιο οικείος στην καθημερινότητα ιδιωτών και επιχειρήσεων. Το στοιχείο αυτό αναμένεται να οδηγήσει σε άνοδο του τζίρου του, ενώ εφόσον οι συνθήκες ευνοήσουν και σε αύξηση της κερδοφορίας του.
Το πώς θα πράξουν οι υποψήφιοι για τον κλάδο επενδυτές μένει να φανεί σύντομα.
