Aπέρριψαν από μέλος της Ακαδημίας Αθηνών τον σπουδαίο ποιητή Τίτο Πατρίκιο

Η ηγεσία της Ακαδημίας, σε μια προσπάθεια να «διορθώσει» το λάθος της, «πίεσε» στο παρασκήνιο τον Τίτο Πατρίκιο να θέσει εκ νέου, υποψηφιότητα, σύμφωνα με τις πληροφορίες του Βασίλη Σκουρή στο ieidiseis.gr.

Ο Τίτος Πατρίκιος έλαβε μόλις 13 ψήφους, ενώ χρειαζόταν 19 (στην Ακαδημία για την εκλογή κάποιου χρειάζεται το 50+1% των μελών της), με αποτέλεσμα η ψηφοφορία να ανακηρυχτεί άκυρη.Μαζί με τον Τίτο Πατρίκιο υποψήφιοι για ακαδημαϊκοί ήταν δυο ακόμα μεγάλοι ποιητές, ο Νάσος Βαγενάς και ο Μιχάλης Γκανάς. Η ψηφοφορία και για αυτούς κρίθηκε «άγονη», αφού δεν συγκέντρωσαν τις 19 ψήφους.

Βιογραφικό σημείωμα

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 21 Μαΐου 1928. Είναι γιος των ηθοποιών Σπύρου Πατρικίου και Λέλας (Ελένης) Σταματοπούλου, κόρης των ηθοποιών Παναγιώτη και Ευδοξίας Σταματοπούλου. Αποφοίτησε από το Βαρβάκειο Γυμνάσιο το 1946 και στη συνέχεια από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Άσκησε για κάποιο διάστημα το επάγγελμα του δικηγόρου. Σύζυγός του ήταν η ιστορικός Ρένα Σταυρίδη-Πατρικίου. Κόρες τους είναι η ιστορικός Αλεξάνδρα Πατρικίου και η διαφημίστρια Δάφνη Πατρικίου.^[3]

Στη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση με την ΕΠΟΝ και στη συνέχεια με τον ΕΛΑΣ. Το 1944 καταδικάστηκε σε θάνατο από συνεργάτες των Γερμανών και η εκτέλεσή του ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή. Εξορίστηκε στη Μακρόνησο (1951–1952) και στον Άη Στράτη (1952–1953).

Σπούδασε Κοινωνιολογία στην École Pratique des Hautes Études στο Παρίσι (1959–1964), όπου αργότερα πήρε μέρος στις αντιδικτατορικές εκδηλώσεις εναντίον της χούντας των Συνταγματαρχών στην Ελλάδα.

Εργάστηκε στην έδρα της UNESCO στο Παρίσι και στη Διεθνή Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) στη Ρώμη. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1975 και εργάστηκε ως δικηγόρος, κοινωνιολόγος και λογοτεχνικός μεταφραστής καθώς και στο Κέντρο Μαρξιστικών Μελετών.

Στις 6 Νοεμβρίου 2000 ορίστηκε πρόεδρος της ΑΕ Πολιτιστική Ολυμπιάδα με κριτήριο, όπως ανακοινώθηκε^[4] πως πρόκειται για «όχι έναν αιθεροβάμονα ποιητή, αλλά έναν άνθρωπο με δυνατότητες δράσης». Από τη θέση αυτή παραιτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2001, διότι, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, «θέλει στο εξής να αφιερωθεί απολύτως και χωρίς περισπάσεις στο ποιητικό και γενικότερα στο λογοτεχνικό του έργο».^[5]

Στις 28 Νοεμβρίου 2000 ήταν ένας από τους δώδεκα Έλληνες ποιητές που έλαβαν μέρος στον «Κύκλο Ελληνικής Ποίησης» που διοργάνωσε το Theatre Moliere, Maison de la Poesie στο Παρίσι, όπου το γαλλικό κοινό είχε την ευκαιρία να συναντήσει τους Έλληνες ποιητές και να γνωρίσει το έργο τους, το οποίο παρουσίασαν γνωστοί Γάλλοι συγγραφείς, κριτικοί και μεταφραστές.^[6]

Το 2001 ήταν ανάμεσα στους συγγραφείς που επελέγησαν να εκπροσωπήσουν τη σύγχρονή ελληνική λογοτεχνία στην «53η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης», όπου η Ελλάδα ήταν τιμώμενη χώρα. Η Ομάδα Εργασίας «Φρανκφούρτη 2001» και το Διοικητικό Συμβούλιο του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) αποδέχτηκαν την ομόφωνη εισήγηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής σχετικά με τους συγγραφείς^[7] που συμμετείχαν στις εκδηλώσεις του προγράμματος «Νέοι Δρόμοι για την Ιθάκη», μεταξύ των οποίων και ο Τίτος Πατρίκιος.^[8]

Στις 20 Μαΐου 2002 συμμετείχε μαζί με τους Στρατή Πασχάλη και Στέλιο Ράμφο σε συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο Ινστιτούτο Γκαίτε με θέμα: «Κι οι ποιητές τι χρειάζονται σ’ ένα μικρόψυχο κόσμο;», στα πλαίσια των εκδηλώσεων για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης.^[9]

Στις 12 Απριλίου 2006 παρευρέθηκε στα εγκαίνια του Μουσείου Πολιτικών Εξορίστων Άη Στράτη^[10], όπου και ο ίδιος είχε εξοριστεί (1952–1953).^[11]

Το Μάρτιο του 2007 έδωσε διάλεξη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στα πλαίσια του κύκλου «Η ελληνική ποίηση σήμερα».^[12]

Το 2008 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών (μαζί με τον Μένη Κουμανταρέα) για το σύνολο του έργου του. «Ποτέ δεν είναι οι μέρες ποιητικές και ακριβώς γι’ αυτό χρειάζεται η ποίηση. Και όσο λιγότερο ποιητικές είναι τόσο πιο κόντρα πρέπει να πηγαίνεις», δήλωσε κατά τη βράβευση ο Τίτος Πατρίκιος. Προβληματισμένος για τις ταραγμένες μέρες που βίωσε η Ελλάδα, πρόσθεσε ότι προσπαθεί να κατανοήσει τα γεγονότα «χωρίς έτοιμες ιδέες και χωρίς να θέλει να ταυτιστεί με τους νέους, παριστάνοντας τον δεκαεξάρη».^[13]

Στις 6 Ιουλίου 2011 συμμετείχε μαζί με την ποιήτρια Κική Δημουλά σε διάλογο για την Ποίηση στον κήπο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, διάλογο «εφ’ όλης της ύλης, όχι μόνο της ποιητικής, αλλά και εκείνης από την οποία τρέφεται η ποίηση». «Επειδή όλοι μας έχουμε όλα τα στοιχεία της ψυχολογίας και της ψυχοπαθολογίας, αλλά ελπίζω σε τέτοιο βαθμό που χρειάζεται για να μας ενεργοποιούν, έτσι και εγώ είμαι λίγο σαδομαζοχιστής. Γράφω λοιπόν και γιατί το απολαμβάνω και γιατί με βασανίζει», ανέφερε ο Τίτος Πατρίκιος, μιλώντας για το πώς γράφει ποίηση.^[14] «Αναφερόμενος στην ποιητική έμπνευση, ο Τίτος Πατρίκιος είπε πως επί χρόνια πίστευε ότι δεν υπάρχει έμπνευση. Ότι όλα είναι μεταφυσικά κατασκευάσματα και ότι αυτό που έχει σημασία και σπουδαιότητα είναι η δουλειά. “Ο Ρίτσος έλεγε ότι αν δεν το γράψεις τουλάχιστον είκοσι φορές ένα ποίημα, δεν μπορείς να καταλήξεις αν τελείωσε ή δεν τελείωσε. Τα τελευταία χρόνια όμως έχω αρχίσει να υποπτεύομαι ότι και η έμπνευση παίζει κάποιο ρόλο, με την έννοια ότι κάποια στιγμή κάτι σου φωτίζεται πιο καθαρά απ’ ό,τι το συνηθισμένο. Σαν να πέφτει στα πράγματα μία λάμψη, αλλά αυτή η λάμψη πάει χαμένη, όταν δεν κάθεσαι να την δουλέψεις. Για να είσαι καλός ποιητής, πρέπει να έχεις και μία ακατάπαυστη ροπή προς την επιπολαιότητα”». Το 2016 βραβεύτηκε με το Γαλλικό βραβείο ποίησης, για τη δίγλωσση ανθολογία ποιημάτων του «Στο οδόφραγμα του χρόνου».

Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη δημοσίευση ποιήματός του έγινε το 1943 στο περιοδικό Ξεκίνημα της Νιότης. Ήταν ιδρυτικό μέλος του περιοδικού Επιθεώρηση Τέχνης. Έργα του μεταφράστηκαν στα γαλλικά, τα ισπανικά, τα φλαμανδικά, τα γερμανικά και τα ολλανδικά. Το 1994 τιμήθηκε με το Ειδικό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του.

Ποιήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

• Χωματόδρομος, 1954.
• Μαθητεία, εκδόσεις Πρίσμα, 1963.
• Προαιρετική Στάση, εκδόσεις Ερμής, 1975, εκδόσεις Γνώση, 1981, 1992.
• Ποιήματα, Ι [1948- 1954], Θεμέλιο ,1976
• Θάλασσα Επαγγελίας, εκδόσεις Θεμέλιο, 1977, 1980, 1985.
• Αντιδικίες, εκδόσεις Ύψιλον, 1981, 1983.
• Αντικριστοί καθρέφτες, εκδόσεις Στιγμή, 1988, 1991.
• Παραμορφώσεις, Αθήνα, Διάττων, 1989.
• Μαθητεία ξανά, Αθήνα, Διάττων, 1991.
• Η Ηδονή των παρατάσεων, εκδόσεις Διάττων, 1992, εκδόσεις Κέδρος, 1998.
• Ποιήματα Ι, εκδόσεις Κέδρος, 1998.
• Ποιήματα ΙΙ, εκδόσεις Κέδρος, 1998.
• Ποιήματα ΙΙΙ, εκδόσεις Κέδρος, 1998 .
• Η αντίσταση των γεγονότων, εκδόσεις Κέδρος, 2000.
• Η πύλη των λεόντων, εκδόσεις Διάττων, 2002.
• Ποιήματα IV, εκδόσεις Κέδρος, 2007.
• Η νέα χάραξη, εκδόσεις Κέδρος, 2007.
• Λυσιμελής πόθος, εκδόσεις Διάττων, 2008.
• Συγκατοίκηση με το παρόν, εκδόσεις Κέδρος, 2011, σελ. 72, ISBN 978-960-04-4261-8.
• Σε βρίσκει η ποίηση, εκδόσεις Κίχλη, 2012.
• Δίγλωσση ανθολογία ποιημάτων, υπό τον τίτλο: Οι λέξεις γυμνές. (le parole nude, Interlinea, 2013).
• Ποιήματα Α΄ (1943-1959), εκδόσεις Κίχλη, 2017.
• Ποιήματα Β΄ (1959-2017), εκδόσεις Κίχλη, 2018.

Πεζά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

• Η Συμμορία των δεκατριών, εκδόσεις Διάττων, 1990, εκδόσεις Κέδρος, 2000.
• Συνεχές Ωράριο, εκδόσεις Διάττων, 1993, εκδόσεις Κέδρος, 2000.
• Στην ίσαλο γραμμή (Αφηγήσεις), εκδόσεις Κέδρος, 1997, 1999.
• Περιπέτειες σε τρεις σχεδίες (Αφηγήσεις), εκδόσεις Κέδρος, 2006.
• Ο πειρασμός της νοσταλγίας – Σημειώσεις καθημερινότητας, εκδόσεις Κίχλη, 2015.

Μεταφράσεις στα ελληνικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

• Γκέοργκ Λούκατς, Μελέτες για τον ευρωπαϊκό ρεαλισμό, εκδόσεις Εκδοτικόν Ινστιτούτο Αθηνών, 1957.
• Aragon Louis, Μ’ ανοιχτά χαρτιά, εκδόσεις Θεμέλιο, 1965, εκδόσεις Ηριδανός, 1971.
• 19ος αιώνας, οι κοινωνιολόγοι, εκδόσεις Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τράπεζας, 1978.
• Stendhal, Αναμνήσεις εγωτισμού, εκδόσεις Γνώση, 1983.
• Trotignon Pierre, Encyclopédie de la Pléiade. Ιστορία της φιλοσοφίας, εκδόσεις Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1991.
• Deluy Henri, Πρώτες σουίτες, εκδόσεις Ερατώ (μετάφραση, επιμέλεια), 1992.
• Esteban Claude, Αϋπνία. Ημερολόγιο. Ζωγραφιστές εικόνες, εκδόσεις Ερατώ, 1992.
• Balzac Honoré de, Πραγματεία περί των νεωτέρων διεγερτικών, εκδόσεις Ολκός, 1993.
• Valéry Paul, Ο κύριος Τεστ, εκδόσεις Ολκός, 1995.

Συμμετοχή σε συλλογικά έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

• Εξουσία και κοινωνία, εκδόσεις Καστανιώτη, 2010.
• Επέτειος, εκδόσεις Μικρή Άρκτος, 2010.
• Η σκόνη του χρόνου, Μίλητος [εισήγηση], 2009.
• 3.000 χρόνια ελληνική ερωτική ποίηση, εκδόσεις Εκδοτική Θεσσαλονίκης, 2008.
• Τάσος Λειβαδίτης, εκδόσεις Κέδρος, 2008
• Σύγχρονη ερωτική ποίηση, εκδόσεις Καστανιώτη, 2007.
• Lazongas Α4, εκδόσεις Άγκυρα, 2005.
• Νάνι, τ’ άνθι των ανθώ, εκδόσεις Ίνδικτος, 2005.
• Η λογοτεχνία σήμερα, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα [εισήγηση], 2004.
• Το χρονικό του Κέδρου, εκδόσεις Κέδρος, 2004
• Κοινωνικές επιστήμες και πρωτοπορία στην Ελλάδα 1950-1967, εκδόσεις Gutenberg, 2003.
• Ποίηση – γλυπτική – πεζογραφία: Κική Δημουλά – Θόδωρος – Θανάσης Βαλτινός, εκδόσεις Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών [εισήγηση], 2003.
• Πέντε ομιλίες για τον Μανόλη Ανδρόνικο, εκδόσεις Εταιρεία Ελλήνων Τεχνοκριτών, 2002.
• Ραδιόφωνο και πολιτισμός, 9.58 FM της ΕΡΤ 3 [εισήγηση], 2001.
• Άνθη της πέτρας, εκδόσεις Μεταίχμιο, 2000.
• Σταθμοί, εκδόσεις Θεμέλιο, 1995.
• Αφιέρωμα στον Αλέξανδρο Κοτζιά, εκδόσεις Κέδρος, 1994.
• Παύλος Ζάννας, Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, 1993.
• Η επίδραση των ιδεών του μαρξισμού στη λογοτεχνία μας, εκδόσεις Κένταυρος [εισήγηση], 1984.

thepressproject.gr