Μια ανησυχητική τάση παρατηρείται στους νέους όλων των αγγλόφωνων χωρών. Παρά το γεγονός ότι βρίσκονται στο άνθος της ηλικίας τους και ζουν στην εποχή του «κουμπιού», δυστυχούν σε αντίθεση με τους γονείς και τους παππούδες τους που όχι μόνο διατηρούν την ευεξία τους αλλά δηλώνουν όλο και πιο ικανοποιημένοι από τη ζωή τους.
Στην οξύμωρη αυτή ανακάλυψη προέβη μια ολοκληρωμένη έρευνα που δημοσιεύθηκε από το Εθνικό Γραφείο Οικονομικών Ερευνών, όπου οι ερευνητές Jean Twenge και David Blanchflower ανέλυσαν 11 διαφορετικές μελέτες σε 6 μεγάλες αγγλόφωνες χώρες. Το εύρημά τους ανέτρεψε κάθε καθιερωμένη γνώση δεκαετιών σχετικά με τα πρότυπα ευτυχίας δια βίου.
Η ευτυχία δεν έχει «καμπύλες»
Επί χρόνια, οι ερευνητές ήξεραν ότι η ευτυχία ακολουθεί μια προβλέψιμη καμπύλη σχήματος U – ξεκινάμε δηλαδή ευτυχισμένοι στη νεότητα, φτάνουμε σε ένα χαμηλό σημείο στη μέση ηλικία (η λεγόμενη «κρίση μέσης ηλικίας»), και στη συνέχεια ανακάμπτουμε από τα «χρυσά μας χρόνια». Αλλά σύμφωνα με αυτή την ανατρεπτική αυτή έρευνα, το μοτίβο αυτό έχει εξαφανιστεί. Αντ’ αυτού, η ευτυχία τώρα απλά αυξάνεται με την ηλικία, με τους νέους ενήλικες να αναφέρουν τα χαμηλότερα επίπεδα ευημερίας και τους ηλικιωμένους ενήλικες τα υψηλότερα.
Το επαναστατικό αυτό μοτίβο επαναλαμβάνεται με συνέπεια στην Αυστραλία, τον Καναδά, την Ιρλανδία, τη Νέα Ζηλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε κάθε χώρα, οι νέοι ενήλικες αναφέρουν μείωση της ευτυχίας και της ικανοποίησης από τη ζωή κατά την τελευταία δεκαετία – μια τάση που ξεκίνησε πολύ πριν από την εμφάνιση του COVID-19.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα στοιχεία είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακά. Δεδομένα από τις αμερικανικές εθνικές εκλογικές μελέτες δείχνουν ότι οι νέοι Αμερικανοί ήταν κάποτε εξίσου ευτυχισμένοι από τη ζωή με τους μεγαλύτερους Αμερικανούς, αλλά μέχρι το 2020 ανέφεραν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα πληρότητας. Παρομοίως, το Σύστημα Παρακολούθησης Παραγόντων Κινδύνου Συμπεριφοράς αποκαλύπτει ότι η ικανοποίηση των νέων ενηλίκων από τη ζωή έπεσε κατακόρυφα μεταξύ των ετών 2016-2018 και 2022-2024, ενώ τα άτομα ηλικίας 45 ετών και άνω διατήρησαν σχετικά σταθερά επίπεδα ικανοποίησης.
Η «συνταγογράφηση» της ευτυχίας
Αυτές οι τάσεις ευτυχίας αντικατοπτρίζουν άλλες ανεστραμμένες νόρμες ψυχικής υγείας. Επί παραδείγματι, και στις 6 χώρες, οι νέοι αντιμετωπίζουν υπερβολικό άγχος, κατάθλιψη και γνωρίζουν «από μέσα» την αυτοβλαπτική συμπεριφορά. Τα στοιχεία της Αυστραλίας δείχνουν ότι οι ψυχικές διαταραχές μεταξύ των νέων αυξήθηκαν κατά 40 τοις εκατό για τους άνδρες και κατά 60 τοις εκατό για τις γυναίκες μεταξύ 2007-2010 και 2019-2022. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι γιατροί έγραψαν 25 τοις εκατό περισσότερες συνταγές αντικαταθλιπτικών μεταξύ 2015 και 2019.
Ειδικότερα, οι νεαρές γυναίκες φαίνεται να πλήττονται σφοδρότερα από αυτές τις συνθήκες. Στην Αυστραλία, τα ποσοστά ψυχικών ασθενειών μεταξύ των γυναικών ηλικίας 16-24 ετών εκτοξεύτηκαν από 30 τοις εκατό το 2007 σε 46 τοις εκατό το 2020-2022. Άλλες χώρες παρουσιάζουν παρόμοιες ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων όσον αφορά τη συρρίκνωση των επιπέδων καλής ψυχικής υγείας.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Οι τρέχοντες χρόνοι μας υπογραμμίζουν τις αιτίες. Πολλές πτωτικές τάσεις στην ευτυχία των νέων ξεκίνησαν γύρω στο 2012-2013, συμπίπτοντας με την ευρεία υιοθέτηση των smartphones και την ενσωμάτωση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αυτό οδήγησε τους ερευνητές να αναρωτηθούν πώς οι σύγχρονες μέθοδοι επικοινωνίας μπορεί να επηρεάζουν την ψυχική υγεία των νέων.
Οι έρευνες δείχνουν ότι η πρόσωπο με πρόσωπο κοινωνική αλληλεπίδραση – ζωτικής σημασίας για την ψυχική υγεία – έχει υποχωρήσει περισσότερο μεταξύ των νέων ενηλίκων από ό,τι στις παλαιότερες γενιές και πιθανώς έχει αντικατασταθεί από την ψηφιακή επικοινωνία. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί επίσης να ενισχύουν αρνητικά συναισθήματα μέσω της συνεχούς έκθεσης στην «στρατόσφαιρα» της ευδαιμονίας των άλλων.
Σε δεύτερη ανάγνωση, άλλοι ενδεχόμενοι παράγοντες περιλαμβάνουν τη διεύρυνση της εισοδηματικής ανισότητας (που συνδέεται με χαμηλότερη ψυχολογική ευημερία) και μεγάλες οικονομικές αναταραχές.
www.ygeiamou.gr
