Βροχή τροπολογιών ετοιμάζει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) προκειμένου να επιλύσει τα προβλήματα που ανέδειξε η ανάρτηση των Δασικών Χαρτών. Ηδη το επιτελείο του αναπληρωτή υπουργού Σωκράτη Φάμελλου έχει επεξεργαστεί τα νομοθετικά κείμενα, τα οποία αναμένεται σύντομα να προωθηθούν προς ψήφιση στη Βουλή προκειμένου να… ξεθυμάνει ο καπνός από τις φωτιές που άναψε στον αγροτικό κόσμο η ανάρτηση των 33 χαρτών στις αρχές του χρόνου. Κύριος στόχος είναι να μην εξαιρεθούν από τις ενισχύσεις εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα επιδοτούμενων εκτάσεων, οι οποίες εμφανίζονται πλέον ως δασικές.
Η πρώτη ρύθμιση, σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου, θα αφορά τα παρανόμως εκχερσωμένα. Η σκέψη είναι να απλοποιηθούν οι διαδικασίες για την εξαγορά τους (π.χ. με κατάργηση της υποχρέωσης υποβολής οικονομοτεχνικής μελέτης κ.λπ.), όπως ορίζονται από τους νόμους 4280/14 και 4315/14. Το τίμημα για όσες δασικές εκτάσεις εκχερσώθηκαν (έως την 7η Μαρτίου 2007) χωρίς να έχει εκδοθεί σχετική άδεια της αρμόδιας δασικής Αρχής, προκειμένου να καλλιεργηθούν, έχει οριστεί στο ένα τρίτο της αντικειμενικής ή της αγοραίας αξίας και κατατίθεται υπέρ του Ειδικού Φορέα Δασών του Πράσινου Ταμείου.
Αλλωστε και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλης Αποστόλου έχει διαμηνύσει σε όσους έχουν παρανομήσει ότι «δεν θέλουμε σε καμία περίπτωση να χρησιμοποιηθεί ο αγροτικός χώρος ως πρόσχημα για να αποχαρακτηριστούν εκτάσεις που είναι πραγματικά δασικές». Οπως έχει τονίσει ο ίδιος, κάθε αποχαρακτηρισμός ενδέχεται να μεταβληθεί σε εργαλείο επιβράβευσης των καταπατητών. Πάντως, για τις δασικές εκτάσεις που είχαν νομίμως εκχερσωθεί και μετατραπεί σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις ετοιμάζεται εγκύκλιος από το ΥΠΕΝ προκειμένου το ζήτημα να λύνεται άμεσα από τις δασικές υπηρεσίες, χωρίς να υποβάλλονται αντιρρήσεις.
Η δεύτερη ρύθμιση θα αφορά στα πρόδηλα σφάλματα. Σαφής πρόθεση της κυβέρνησης είναι τα συγκεκριμένα προβλήματα να επιλυθούν άμεσα από τις αρμόδιες υπηρεσίες χωρίς να υποχρεώνεται ο πολίτης στην υποβολή αντίρρησης, άρα και στην καταβολή του σχετικού τέλους, το οποίο αυξάνεται κλιμακωτά, από 10 έως 3.300 ευρώ, ανάλογα με την έκταση του οικοπέδου. Ωστόσο, εάν έχει υποβληθεί αντίρρηση -με περιεχόμενο που την εντάσσει σε κατηγορία του πρόδηλου σφάλματος-, το καταβληθέν τέλος θα επιστρέφεται στον δικαιούχο.
Παραλείψεις
Στα πρόδηλα σφάλματα, μεταξύ άλλων, εντάσσονται οι εκ παραδρομής παραλείψεις της αποτύπωσης μιας σαφώς αγροτικής έκτασης ως δασικής, η απόδοση τεχνητών δασικών φυτειών ως δασικών εκτάσεων και οι εμφανώς λανθασμένες απεικονίσεις αγροτικής έκτασης ως δασικής.
Ετσι, στις περιπτώσεις που έχουν τοποθετηθεί δασικές οριογραμμές σε λάθος θέση, θα μεταφέρονται στην πραγματική τους θέση και θα γίνονται οι απαιτούμενες αλλαγές στη βάση δεδομένων (π.χ. εμβαδόν).
Για τις περιπτώσεις που προφανέστατα δεν συμπεριελήφθη σαφώς αγροτική έκταση εντός δασικής θα συμπληρώνεται και θα τροποποιείται ο δασικός χάρτης. Το ίδιο προτείνεται να γίνεται και για λανθασμένη εκτίμηση του είδους βλάστησης από τη φωτοερμηνεία αεροφωτογραφιών, η οποία είχε σαν αποτέλεσμα την προφανέστατη, εσφαλμένη απεικόνιση μη δασικής έκτασης ως δασικής και το αντίστροφο.
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρεται, από τους αρμοδίους του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μεγάλης ηλικίας ελαιώνας, ο οποίος λόγω της έντονης κλίσης του εδάφους κατά τη φωτοερμηνεία των αεροφωτογραφιών είχε εκληφθεί ως έχον τη μορφή δάσους και συμπεριελήφθη ως δασική έκταση.
Η διαδικασία διόρθωσης που αναμένεται ότι θα ακολουθηθεί διαφέρει ανάλογα με το στάδιο που βρίσκεται ο Δασικός Χάρτης. Ετσι, εφόσον είναι θεωρημένος, οι διορθώσεις θα γίνονται από το τμήμα Δασικών Χαρτογραφήσεων της Διεύθυνσης Δασών.
Ο νέος διορθωμένος δασικός χάρτης θα θεωρείται εκ νέου και θα κοινοποιείται στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση και στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Στην περίπτωση που ο δασικός χάρτης έχει αναρτηθεί και δεν έχει ξεκινήσει η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων, θα αναδεικνύεται το σφάλμα από τη Διεύθυνση Δασών η οποία θα ζητά και τη θετική γνωμοδότηση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και θα προωθείται προς έγκριση στο ΥΠΕΝ. Κατόπιν θα επαναλαμβάνεται η ανάρτηση. Εάν έχει ξεκινήσει η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων, τότε θα παραπέμπονται στις Επιτροπές Αντιρρήσεων με σχετικό υπόμνημα της Διεύθυνσης Δασών.
Σε κάθε περίπτωση, εάν οι διαδικασίες προχωρήσουν γρήγορα, λυθούν τα προβλήματα και υπάρχουν κυρωμένοι χάρτες έως τις 30 Σεπτεμβρίου, τότε, σύμφωνα με τον κ. Αποστόλου, το υπουργείο προλαβαίνει με τις ενισχύσεις.
Νομοθετική παρέμβαση για τη σύσταση των Επιτροπών Δασολογίου
Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ετοιμάζει επίσης νομοθετική παρέμβαση ώστε οι Επιτροπές Δασολογίου να συστήνονται με την ανάρτηση του Δασικού Χάρτη και όχι με την κύρωση. Ετσι θα μπορούν στο διάστημα που μεσολαβεί από την ανάρτηση έως την κύρωση (από 2 μήνες έως και 6 μήνες, ανάλογα με τον αριθμό των αντιρρήσεων) να εξετάζει και να απαντά στα αιτήματα των πολιτών για την εφαρμογή των διατάξεων της δασικής νομοθεσίας σε συγκεκριμένες εκτάσεις και ειδικότερα για τις επιτρεπτές επεμβάσεις επί των δασικών περιοχών.
Παράλληλα, ετοιμάζεται και η νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα ακολουθήσει την εγκύκλιο που είχε εκδώσει στις 23 Φεβρουαρίου ο κ. Φάμελλος, προκειμένου να εξαιρούνται από τις αναδασωτέες περιοχές, άρα και από την ανάρτηση των Δασικών Χαρτών, οι γεωργικές εκτάσεις που είχαν περιληφθεί σε αυτές και δεν είχαν δασικό χαρακτήρα, βάσει των αεροφωτογραφιών του 1945 και του 2008.
Η κήρυξη των πυρόπληκτων περιοχών είχε γίνει από τις δασικές υπηρεσίες, χωρίς να προηγηθεί διαχωρισμός των καλλιεργειών από τα δάση, καθώς το χρονικό περιθώριο που τους δίνει το Σύνταγμα είναι μόλις τρεις μήνες. Ετσι, οι δασικοί υπάλληλοι εξαιρούσαν τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις συχνά επιδοτούμενες, από τις αναδασωτέες με λεκτική διατύπωση, χωρίς να συνοδεύονται οι αποφάσεις από τοπογραφικό διάγραμμα.
Το ζήτημα έχει προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων, ενώ έχουν κατατεθεί πολλές βουλευτικές τροπολογίες για την επίλυση των προβλημάτων που ανέδειξε η ανάρτηση των Δασικών Χαρτών, με τελευταία, την περασμένη Τετάρτη, της ΝΔ, η οποία προβλέπει την αναστολή επιβολής και είσπραξης προστίμων που πηγάζουν από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας έως και το 2019, οπότε ολοκληρώνεται η κύρωση των δασικών χαρτών. Ακόμη, προωθεί τη δυνατότητα να υποβάλλονται ατελώς οι αντιρρήσεις των πολιτών για συγκεκριμένες περιπτώσεις.
Χριστίνα Χατζηγεωργίου
