Την ενεργοποίηση του 50% των προγραμμάτων του νέου ΕΣΠΑ έως τα τέλη Σεπτεμβρίου σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομίας, στοχεύοντας στην κινητοποίηση πόρων 8 δισ. ευρώ εντός του 2016 και το 2017.
Πρόκειται, ουσιαστικά, για την εξειδίκευση των προγραμμάτων, προκειμένου εν συνεχεία να προκηρυχθούν οι διαγωνισμοί από τους αρμόδιους φορείς και να ξεκινήσει η υλοποίηση των έργων ή των δράσεων.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού Αλέξη Χαρίτση, μέχρι σήμερα έχει ενεργοποιηθεί το 25% του νέου ΕΣΠΑ, που αντιστοιχεί σε ποσό της τάξης των 4,5 δισ. ευρώ, ενώ έως τα τέλη Σεπτεμβρίου θα έχει ενεργοποιηθεί το 50%, το μισό δηλαδή των προγραμμάτων του νέου ΕΣΠΑ.
Ο προγραμματισμός το επόμενο διάστημα επικεντρώνεται στο πρόγραμμα «Περιβάλλον και μεταφορές», που συγκεντρώνει τις μεγάλες «ουρές» σε έργα υποδομής από το προηγούμενο ΕΣΠΑ, αλλά και στην κινητοποίηση των πόρων του προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα», για την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, και στρέφονται μαζικά στους κοινοτικούς πόρους για άντληση ρευστότητας. Ενδεικτικό της δίψας που υπάρχει στην αγορά για ρευστότητα είναι η συμμετοχή στο πρόγραμμα της «Νεοφυούς επιχειρηματικότητας», για το οποίο υποβλήθηκαν 5.600 αιτήσεις για επενδυτικά σχέδια προϋπολογισμού 318 εκατ. ευρώ, όταν ο προϋπολογισμός του προγράμματος διαμορφώνεται στα 72 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομίας, το πρόγραμμα των μεταφορών αναμένεται να κινητοποιήσει τον κύριο όγκο των προσκλήσεων, καθώς πρόκειται για σχετικά ώριμα έργα που προέρχονται από την προηγούμενη προγραμματική περίοδο. Η μεγάλη δεξαμενή των εκκρεμών έργων που μεταφέρθηκαν ως ημιτελή αναμένεται, άλλωστε, να απορροφήσει σημαντικούς πόρους από το νέο ΕΣΠΑ, που υπολογίζονται στο ένα τέταρτο των κοινοτικών κονδυλίων. Ο σχεδιασμός για τον Σεπτέμβριο προβλέπει την ενεργοποίηση πόρων 3,2 δισ. ευρώ στο σύνολο των 5,2 δισ. ευρώ που έχει δεσμεύσει το πρόγραμμα των μεταφορών και των περιβάλλοντος, από τα οποία τα 4,3 δισ. ευρώ είναι η κοινοτική συμμετοχή. Εκτός από τα μεταφορικά έργα, η εξειδίκευση περιλαμβάνει και έργα του υπουργείου Περιβάλλοντος, με το μεγάλο ερωτηματικό να παραμένει η διαχείριση των στερεών αποβλήτων που έχουν καθυστερήσει σημαντικά. Το κόστος για τη διαχείριση των αποβλήτων, όπως έχει αποτυπωθεί στον περιφερειακό σχεδιασμό, εκτοξεύεται στα 2,3 δισ. ευρώ αλλά, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του αρμόδιου υπουργείου, ο τελικός προϋπολογισμός θα περιοριστεί στο 1,5 δισ. ευρώ, επιτρέποντας την κάλυψη της δαπάνης από το τρέχον ΕΣΠΑ.
Το δεύτερο μεγαλύτερο πρόγραμμα του νέου ΕΣΠΑ είναι αυτό της ανταγωνιστικότητας, με συνολικό προϋπολογισμό 4,6 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 3,6 δισ. ευρώ είναι κοινοτικοί πόροι, και ο σχεδιασμός προβλέπει την ενεργοποίηση 1,4 δισ. ευρώ έως τα τέλη Σεπτεμβρίου. Μεταξύ των δράσεων που προγραμματίζεται να δημοσιευθούν έως τον Σεπτέμβριο είναι για την ανάπτυξη clusters και θερμοκοιτίδων (22,5 εκατ ευρώ), την αναβάθμιση μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεων (40 εκατ. ευρώ), για σχέδια κατάρτισης και πιστοποίησης γνώσεων εργαζομένων (25 εκατ. ευρώ), για διακρατικές συνεργασίες σε έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη (50 εκατ. ευρώ), για επιχειρηματικές επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη μέσω της ανάπτυξης συνεργασιών (280 εκατ. ευρώ), για την υποστήριξη ευρυζωνικών υποδομών και υπηρεσίες αξιοποίησής τους (67 εκατ. ευρώ) και για το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον» για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, δημόσιων και δημοτικών κτιρίων (248 εκατ.).
