Η αναθεώρηση βασικών άρθρων της ισχύουσας νομοθεσίας για την αναδοχή ή την υιοθεσία παιδιών έχει προκαλέσει βροχή αιτήσεων στην περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με την Αχαΐα να παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, την Αιτωλοακαρνανία να ακολουθεί και την Ηλεία να υπολείπεται σημαντικά. Από τα απογοητευτικά στοιχεία των μέχρι στιγμής καταγραφών είναι το γεγονός ότι οι αιτήσεις αναδοχής υπολείπονται τραγικά έναντι των αιτήσεων για υιοθεσία, κάτι που χτυπάει καμπανάκι για την κοινωνική μας ευαισθησία και όχι απαραίτητα με… ευχάριστο ήχο.
Οι ανάδοχοι ή υποψήφιοι θετοί γονείς μπορούν υποβάλλουν αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος, στο τμήμα δημόσιας υγείας και στις αντίστοιχες υπεύθυνες δομές της κάθε περιοχής. Στην Πάτρα εκτός της Διεύθυνσης Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας (τμήμα κοινωνικής πρόνοιας), αιτήσεις γίνονται και στο Σκαγιοπούλειο Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας.
«Είναι σίγουρα μια πιο προσιτή διαδικασία που απλουστεύει τα πράγματα και τα κάνει πιο εύκολα για τους υποψηφίους αναδόχους ή τους θετούς γονείς, κάτι που αναμένεται να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των αιτήσεων» λέει στις «7Μ» η κοινωνική λειτουργός του Κέντρου Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας των Παιδικών Χωριών SOS Ελλάδος στην Πάτρα, Γεωργία Τζενάκου.
Πρώτη μακράν η Αχαΐα
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Τμήματος Κοινωνικής Πρόνοιας της Περιφέρειας οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί από τον Απρίλιο έως σήμερα με τη λειτουργία της ειδικής πλατφόρμας ξεπερνούν τις 60 εκ των οποίων οι 45 προέρχονται από την Αχαΐα, οι 8 από την Αιτωλοακαρνανία και οι 5 από τον νομό Ηλείας, ενώ υπάρχουν και περίπου 2 με 3 περιπτώσεις συγγενικής αναδοχής.
Οι αριθμοί αυτοί καταδεικνύουν την μεγάλη αύξηση του ενδιαφέροντος για υιοθεσία εξαιτίας των προσδοκιών που δημιούργησε η αλλαγή του νόμου, ιδίως αν λάβουμε υπόψιν ότι οι αιτήσεις που γίνονταν τα προηγούμενα χρόνια συνολικά στην περιοχή (κρατικές και διακρατικές) δεν ξεπερνούσαν τις 25 κατ΄ έτος.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρατηρείται από ανύπανδρες μητέρες ενώ οι περισσότεροι δείχνουν ενδιαφέρον για παιδιά 2,5-3,5 ετών.
Αντίστοιχα στο Σκαγιοπούλειο οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί μέσω της πλατφόρμας ανέρχονται σε 25 ενώ υπάρχουν άλλες 8 περιπτώσεις για τις οποίες έχει ήδη κινηθεί κοινωνική έρευνα. Συνολικά δηλαδή έχουμε 33 αιτήσεις στο Σκαγιοπούλειο.
«Υπάρχει όντως αυξημένο ενδιαφέρον» λέει στις «7Μ»
η Κοινωνική λειτουργός υπεύθυνη του Τμήματος Κοινωνικής Μέριμνας Δυτικής Ελλάδας Έλλη Μπέτση. «Δυστυχώς όμως έχουμε ενδιαφέρον μόνο για υιοθεσίες και όχι για αναδοχές. Πρέπει όλοι να βοηθήσουμε στην κατεύθυνση της διάδοσης της ιδέας της αναδοχής που είναι πράξη αλτρουισμού και κοινωνικής αλληλεγγύης».
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι από τις 53 αιτήσεις που αφορούν την Αχαΐα και την Αιτωλοακαρνανία, μόνο οι 2 αφορούν αναδοχή.
Ιδιαίτερο είναι το ενδιαφέρον από μονογονεϊκές οικογένειες για υιοθεσία και κυρίως μόνες γυναίκες.
Άλλο αναδοχή, άλλο υιοθεσία
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με την κ. Τζενάκου, η κοινή γνώμη θεωρεί ότι η αναδοχή είναι ένα στάδιο πριν από την υιοθεσία. Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για διαφορετικές διαδικασίες που δεν χρειάζεται απαραίτητα να εμπίπτουν
Στόχος της αναδοχής είναι η αντικατάσταση της οικογένειας ή του οικογενειακού περιβάλλοντος για τα παιδιά που μεγαλώνουν σε ιδρύματα ή σε κέντρα προστασίας, έτσι ώστε να μειωθεί ο χρόνος διαμονής τους στα ιδρύματα.
Στην αναδοχή την επιμέλεια συνεχίζει να την έχει το ίδρυμα, ενώ υπάρχουν τρεις βασικές μορφές της, η βραχυπρόθεσμη που είναι για ένα χρόνο, η μακροπρόθεσμη που είναι έως και τα 18 έτη του ανηλίκου και η συγγενική αναδοχή που θα πρέπει να προτιμάται, όταν υπάρχουν περισσότεροι τους ενός υποψήφιοι ανάδοχοι.
Σε κάθε περίπτωση οι ανάδοχοι είναι υποχρεωμένοι να διατηρούν σχέσεις με την βιολογική οικογένεια του ανηλίκου και όχι μόνο, αλλά να την προάγουν και να την προωθούν αυτή τη σχέση για να μπορέσει να είναι δυνατόν το παιδί κάποια στιγμή να ενσωματωθεί με το φυσικό οικογενειακό του περιβάλλον.
Τόσο η αναδοχή όσο και η υιοθεσία θεωρούνται δύο εναλλακτικές λύσεις στο να αντιμετωπιστεί η παιδική κακοποίηση, η ενδοικογενειακή βία και άλλα φαινόμενα βίας.
Οι προϋποθέσεις για υιοθεσία
Ο θετός γονέας πρέπει να είναι ικανός για δικαιοπραξία
Ηλικία θετού γονέα: Να έχει συμπληρώσει τα 30 χρόνια και μην έχει υπερβεί τα 60 (τουλάχιστον ο ένας από τους δύο θετούς γονείς)
Η μέγιστη διαφορά ηλικίας θετού γονέα και υιοθετούμενου παιδιού θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 18 και όχι περισσότερο από 50 έτη.
Οι περιορισμοί ηλικίας δεν ισχύουν για τον σύζυγο που θέλει να υιοθετήσει το παιδί που είναι υιοθετημένο από τον άλλον σύζυγο
Σε περίπτωση υιοθεσίας του φυσικού τέκνου του συζύγου , μπορεί η διαφορά ηλικίας να είναι μικρότερη αλλά όχι λιγότερο των 15 ετών.
Δικαιολογητικά που προσκομίζουν οι υποψήφιοι θετοί γονείς
Αίτηση των υποψηφίων θετών γονέων
Ληξιαρχική πράξη γέννησης του υιοθετούμενου
Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης των αιτούντων από το οποίο να προκύπτει το έτος και ο τόπος γέννησης καθώς και τα μέλη της οικογένειας
Πρόσφατο πιστοποιητικό υγείας.
Πιστοποιητικό ψυχιάτρου από κρατικό φορέα.
Πιστοποιητικό ότι ο αιτών δεν διώκεται ως φυγόποινος
Εκκαθαριστικό σημείωμα της δήλωσης φόρου εισοδήματος του τελευταίου έτους
Συμβόλαια ή άλλοι τίτλοι απόκτησης ακινήτων περιουσιακών στοιχείων.
Υπεύθυνη δήλωση καθενός αιτούντος χωριστά σε έντυπο του Ν. 1599/86 περί της οικογενειακής του κατάστασης στην οποία αναγράφονται τα πρόσωπα που συνοικούν μόνιμα με τους αιτούντες.
Στη συνέχεια ακολουθεί κοινωνική έρευνα στο περιβάλλον των αιτούντων
Το μητρώο ανηλίκων
Επί της ουσίας μιλάμε για ένα ενιαίο σύστημα που έχει μία πανελλήνια κλίμακα στην οποία εντάσσονται υποχρεωτικά όλοι οι ανήλικοι που φιλοξενούνται σε μονάδες παιδικής προστασίας και φροντίδας της χώρας.
Κάθε μονάδα παιδικής προστασίας που λειτουργεί ως νομικό πρόσωπο δημοσίου ή και ιδιωτικού δικαίου οφείλει να τηρεί το Ειδικό Μητρώο Ανηλίκων από την στιγμή της εισόδου του ανηλίκου στη μονάδα, όπου αναγράφονται το ονοματεπώνυμο του, τα δημογραφικά του στοιχεία και η κατάσταση της υγείας του.
Το σύστημα δίνει τη δυνατότητα σε υποψηφίους να διεκδικήσουν την αναδοχή ή την υιοθεσία ενός παιδιού ανεξάρτητα από την εντοπιότητα του και το που βρίσκεται το κέντρο στο οποίο διαμένει.
Ένα ζευγάρι από την Πάτρα έχει πλέον την δυνατότητα εφόσον τηρεί τις προϋποθέσεις να κερδίσει την αναδοχή ή την υιοθεσία ενός παιδιού που βρίσκεται στην Αθήνα, στην Θεσσαλονίκη ή ακόμα και σε κάποιο νησί του Αιγαίου.
Ένα ακόμα καινοτόμο στοιχείο είναι ότι δίνεται η δυνατότητα πλέον σε έναν μόνο γονέα ή στα ζευγάρια που έχουν σύμφωνο συμβίωσης να γίνουν ανάδοχοι ή θετοί γονείς.
Η ολική αυτή αντιμετώπιση πολλαπλασιάζει τις δυνατότητες για έναν ενδιαφερόμενο να κερδίσει την υιοθεσία ή την αναδοχή ενώ οδηγεί στην ελαχιστοποίηση της περιόδου παραμονής των παιδιών στα ιδρύματα. Από την αρχή του χρόνου εκτιμάται ότι θα αρχίσουν να τρέχουν οι διαδικασίες επίσπευσης, καθώς ήδη τα πράγματα πέραν της καταγραφής, παρουσιάζουν μεγάλη καθυστέρηση.
Των Γιώτας Κοντογεωργοπουλου- Κ.Α.
(από εφημερίδα 7 Μέρες Ενημέρωση)