Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι…
Ο παραδοσιακός γάμος (Μέρος 6ο )
Γράφει η Κατερίνα Αναγνωστοπούλου – Σωτηροπούλου
Σήμερα γάμος γίνεται…
Μέσα στην εκκλησία το ζευγάρι έστεκε μπροστά στο τραπέζι με τα στέφανα, το Ευαγγέλιο, το κρασί, το πρόσφορο και τις λαμπάδες. Στο άναμμα των λαμπάδων υπήρχε μια πρόληψη. Δεν έπρεπε να ¨ πέσει¨ σε ¨κακά¨ χέρια το επιπλέον φυτίλι, που είτε καιγόμενο έπεφτε κάτω είτε το έκοβε κάποιος.
Η ιεροτελεστία της στέψης ήταν ίδια όπως και σήμερα. Όταν ακουγόταν «η δε γυνή ίνα φοβήται τον άντρα», όποια νύφη είχε τα κότσια, προσπαθούσε να πατήσει με τρόπο το πόδι του γαμπρού, γιατί πίστευαν ότι έτσι μπορεί να είχε τον πρώτο λόγο στο σπίτι. Στο τέλος όλοι περνούσαν για να ευχηθούν στο ζευγάρι. Βγαίνοντας απ’ την εκκλησιά, ακολουθούσαν οι αναμνηστικές φωτογραφίες.
Μετά άρχιζαν τα κεράσματα και ο χορός στην αυλή της εκκλησία ς. Πρώτη η νύφη χόρευε το τραγούδι «ωραία που’ ναι η νύφη μας», ακολουθούσε ο γαμπρός με το τραγούδι που επέλεγε και στη συνέχεια ο κουμπάρος και οι συγγενείς του ζευγαριού. Ακολουθούσαν οι αποχαιρετιστήριοι ασπασμοί, ειδικά πατέρα και κόρης. Ο ασπασμός εκείνος ήταν και το σύνθημα για να φωνάξουν οι χορευτές του γαμπρού, που χόρευαν πια μόνον αυτοί: ¨Σας την πήραμε¨!
Τότε ο γαμπρός έπαιρνε τη νύφη και ξεκινούσαν για το δικό του σπίτι. Το σόι της νύφης δεν πήγαιναν στο γλέντι. Είχαν γλεντήσει τη νυφούλα τους το προηγούμενο βράδυ. Η νύφη τώρα ανήκε στον άντρα της και στην καινούρια του οικογένεια. Έτσι, γύριζαν σπίτι τους.
[[{“type”:”media”,”view_mode”:”media_original”,”fid”:”141676″,”attributes”:{“alt”:””,”class”:”media-image”,”height”:”567″,”typeof”:”foaf:Image”,”width”:”888″}}]]
Η είσοδος των νεόνυμφων στο σπίτι του γαμπρού ήταν σημαδιακή, ενώ όλοι χειροκροτούσαν και τραγουδούσαν:
«Σ’ αυτό το σπίτι που ’ρθαμε καλέ, σήμερα
πολλοί ’ναι μαζεμένοι, σαν τη χαρά θα γένει.
Παντρεύεται ο Αυγερινός, καλέ σήμερα,
την πούλια κάνει ταίρι και τ’ άστρα συμπεθέροι…
[[{“type”:”media”,”view_mode”:”media_original”,”fid”:”141677″,”attributes”:{“alt”:””,”class”:”media-image”,”height”:”550″,”typeof”:”foaf:Image”,”width”:”900″}}]]
Μόλις η νύφη έφτανε στο καινούργιο της σπίτι, στο κατώφλι της έβαζαν να πατήσει τη μασιά, για να είναι σιδερένια και έσπαζαν ένα ρόδι για να είναι καρπερή σαν το ρόδι.
Στη συνέχεια η πεθερά, που είχε προστρέξει στο σπίτι, από ένα ποτήρι με μέλι, έδινε μια κουταλιά μέλι στα νιογάμπρια (να τα μελώσει), ώστε να είναι γλυκιά η ζωή τους. Η νύφη προσκυνούσε την πεθερά της και της φιλούσε το χέρι σε ένδειξη σεβασμού. Κι εκείνη τη φιλούσε στα μάγουλα σταυρωτά και της εύχονταν : Καλορίζικη κόρη μου! Να ζήσεις ευτυχισμένη και καλούς απογόνους! Μετά η πεθερά έβγαζε από το κεφάλι της το ανοιχτόχρωμο καινούργιο μαντίλι της, το κράταγε διαγώνια από τις δύο άκρες και μ’ αυτό δίπλωνε γαμπρό και νύφη, περνώντας το μαντίλι πίσω απ’ τα κεφάλια τους. Έτσι δεμένους τους έμπαζε στο σπίτι, πάντα με το δεξί.
Στο βορινό τοίχο της σάλας είχαν στερεώσει ένα σεντόνι στολισμένο με λουλούδια και ρόδια, «το νυφοστόλι» και κάτω απ` αυτό σε δύο καρέκλες κάθονταν οι νεόνυμφοι. Στην αγκαλιά της νύφης έβαζαν ένα μικρό αγοράκι, του οποίου ζούσαν και οι δύο γονείς, για να κάνουν ένα γιο και όχι μια κόρη!
Μπροστά στα νιογάμπρια όρθιοι οι οργανοπαίχτες έπαιζαν το νυφιάτικο τραγούδι:
Σήμερα λάμπει ο ουρανός, σήμερα λάμπει η μέρα.
Σήμερα στεφανώνεται αητός την περιστέρα…
Όταν τελείωνε το τραγούδι, όλοι εύχονταν δυνατά: «Να ζήσετε!» Η νύφη φιλούσε το χέρι του πεθερού και της πεθεράς, ενώ τους έραιναν με ρύζι και τριαντάφυλλα. Στη συνέχεια προσέφεραν από τα γλυκά της νύφης, ετοίμαζαν τα τραπέζια για φαγητό και άρχιζε το γλέντι ως τα ξημερώματα…
Βέβαια και στο σπίτι των γονιών της νύφης γινόταν γλέντι μετά το γάμο αλλά χωρίς πολύ κέφι, αφού επικρατούσε ή συγκίνηση του αποχωρισμού του παιδιού τους. Η λαμπρότητα και το κέφι είχε μετακινηθεί στο σπίτι του γαμπρού!
[[{“type”:”media”,”view_mode”:”media_original”,”fid”:”141678″,”attributes”:{“alt”:””,”class”:”media-image”,”height”:”595″,”typeof”:”foaf:Image”,”width”:”958″}}]]
[[{“type”:”media”,”view_mode”:”media_original”,”fid”:”141679″,”attributes”:{“alt”:””,”class”:”media-image”,”height”:”650″,”typeof”:”foaf:Image”,”width”:”1024″}}]]
