Το 2013, το πρόγραµµα Rethink Athens, που είχε ως επίκεντρο την πεζοδρόµηση της οδού Πανεπιστηµίου, φιλοδοξούσε µε ορίζοντα το 2016 να απαλλάξει την Αθήνα από την εικόνα εγκατάλειψης, εξαθλίωσης και ερήµωσης. Ωστόσο, το Συµβούλιο της Επικρατείας µε απόφασή του ακύρωσε «την ανασυγκρότηση του κέντρου της Αθήνας µε άξονα την οδό Πανεπιστηµίου», αν και η συγκεκριµένη παρέµβαση είχε µπει στο συρτάρι πριν από την απόφαση του Ανωτάτου ∆ικαστηρίου, επειδή η Κοµισιόν προχώρησε στην απένταξή του από το ΕΣΠΑ, θεωρώντας το «έργο βιτρίνας».
Τότε δύσκολα µπορούσε κάποιος να προβλέψει ότι µέσα σε µερικά χρόνια το κέντρο της Αθήνας θα είχε καταφέρει, σε µεγάλο βαθµό, να αποβάλει την εικόνα ερήµωσης, όπως και ότι η αύξηση των ζητούµενων τιµών πώλησης θα άγγιζε το 30%, όπως φανερώνει ο δείκτης τιµών προσφοράς SPI, που δηµιούργησε η ιστοσελίδα αγγελιών spitogatos. Το «κλειδί», όπως εξηγούν παράγοντες της αγοράς στην «Ηµερησία», εντοπίζεται στην ιδιωτική πρωτοβουλία και στο γεγονός ότι Ελληνες µε ρευστότητα αλλά και ξένοι αγόρασαν και ανακαίνισαν ακίνητα ερειπωµένα και κενά, οδηγώντας σε άνοδο τις τιµές.
Τι δείχνουν τα στοιχεία
Σύµφωνα µε τον δείκτη τιµών SPI, που θέτει ως βάση τις 10.000 µονάδες και το έτος 2011 και στηρίζεται στη διάµεσο των ζητούµενων τιµών, πανελλαδικά οι αξίες υποχωρούσαν έως και το 2015, οπότε η πτώση διαµορφώθηκε σε περίπου 16%, συγκριτικά µε την αµέσως προηγούµενη χρονιά. Ξεκίνησαν, όµως, να σταθεροποιούνται από το 2016 και να ενισχύονται ολοένα και περισσότερο τα επόµενα χρόνια, ενώ το διάστηµα Απρίλιος-Ιούνιος 2019, «Κλειδί» για την ανάκαµψη της αγοράς η ιδιωτική πρωτοβουλία, καθώς Ελληνες και ξένοι επενδυτές µε ρευστότητα αγόρασαν και ανακαίνισαν ερειπωµένες κατοικίες. Αποκαλυπτικός ο δείκτης SPI της ιστοσελίδας spitogatos.gr, σύµφωνα µε τον οποίο το µεγαλύτερο «άλµα» σηµειώθηκε στο κέντρο της Αθήνας, ακολούθησε η Θεσσαλονίκη, ενώ το… βάθρο συµπλήρωσε ο Πειραιάς.
Το «φρέσκο χρήμα» αύξησε τις τιμές των ακινήτων
Συγκριτικά µε την αντίστοιχη περίοδο του 2018, τη µεγαλύτερη αύξηση ζητούµενων τιµών παρουσιάζει, σε πανελλαδικό επίπεδο, το κέντρο της Αθήνας µε ποσοστό 30,90%, στα 1.474 ευρώ το τετραγωνικό µέτρο. Ακολουθεί η Θεσσαλονίκη µε 25% (1.250 ευρώ/τ.µ.), µε τον Πειραιά να καταλαµβάνει την τρίτη θέση µε άνοδο 18,20% (1.346 ευρώ/τ.µ.). Κατά το ίδιο διάστηµα, σηµαντική άνοδο καταγράφουν τα ενοίκια που ζητούν ιδιοκτήτες και διαχειριστές ακινήτων.
Τα σκήπτρα της ανόδου κρατούν τα προάστια του Πειραιά (∆ραπετσώνα, Κορυδαλλός, Νίκαια κ.λπ.), µε αύξηση 15,40%, και ακολουθούν τα δυτικά προάστια (+15,40%), ο Πειραιάς (+14,40%), η Αιτωλοακαρνανία (+18,40%), οι περιφερειακοί δήµοι και το υπόλοιπο Νοµού Θεσσαλονίκης (+12,60%) και ο ∆ήµος Θεσσαλονίκης (+8,70%). Μικρή ποσοστιαία αύξηση παρουσιάζουν τα ενοίκια στα νότια προάστια της Αθήνας, όπου όµως σε απόλυτους αριθµούς οι τιµές -εξαιρουµένων της Χαλκιδικής και των Κυκλάδων– είναι οι υψηλότερες σε όλη την Ελλάδα και διαµορφώνονται σε 10,50 ευρώ ανά τ.µ.
Σύµφωνα µε όσα εξηγούν ειδικοί, η µεγάλη διείσδυση του Airbnb, που αφαίρεσε σηµαντικό αριθµό ακινήτων από την αγορά, σε συνδυασµό µε την τάση της µετασκευής παλαιών κτιρίων σε ξενοδοχεία και καταλύµατα, αλλά και µε τη στροφή στην ενοικίαση ελλείψει ρευστότητας για την απόκτηση κατοικίας, τροφοδοτούν την αύξηση των ενοικίων. Στα προάστια του Πειραιά, η αύξηση των µισθωµάτων συνδέεται αφενός µε τις προσδοκίες που έχουν δηµιουργηθεί εξαιτίας της επέκτασης του µετρό και αφετέρου µε το γεγονός ότι η ζήτηση για φθηνότερη στέγη έχει στραφεί εκεί. Στα νότια προάστια, η µητροπολιτική παρέµβαση στο Ελληνικό και τα σχέδια ανάπλασης της Αττικής Ριβιέρας έχουν ενισχύσει σηµαντικά τη ζήτηση.
