Επιστήμονες στις ΗΠΑ ανακάλυψαν νέες ενδείξεις ότι για τον καρκίνο του παχέος εντέρου μπορεί να βάλουν το «χεράκι» τους κάποια βακτήρια που ζουν στο έντερο. Αυτό σημαίνει ότι ορισμένοι παθογόνοι μικροοργανισμοί αποτελούν ενδεχομένως μια κρυφή έως τώρα αιτία γι’ αυτή τη συχνή μορφή καρκίνου.
Μια νέα μελέτη δείχνει ότι δυο κοινά είδη βακτηρίων, ένα στέλεχος του Escherichia coli και το Bacteroides fragilis, μπορεί να απελευθερώσουν τοξικές ουσίες μέσα στο έντερο κι έτσι να πυροδοτήσουν ή να τροφοδοτήσουν περαιτέρω τον καρκίνο του εντέρου, επιφέροντας βλάβες στο DNA. Οι βλάβες αυτές προκαλούν νέες ή επιταχύνουν προϋπάρχουσες προκαρκινικές μεταλλάξεις, που οδηγούν τελικά στη δημιουργία όγκων.
Στο παρελθόν άλλο ένα είδος βακτηρίων (τα φουσοβακτήρια) είχε θεωρηθεί ένοχο για τον ίδιο λόγο, ανεβάζοντας έτσι σε τρία πλέον τα είδη των μικροοργανισμών που μπορεί να εμπλέκονται στην καρκινογένεση μέσα στο παχύ έντερο.
Η νέα έρευνα, με επικεφαλής τη δρα Σίνθια Σίαρς του Ινστιτούτου Ανοσοθεραπείας του Καρκίνου Μπλούμπεργκ-Κίμελ της Βαλτιμόρης, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science, σύμφωνα με τους New York Times και το New Scientist, επιβεβαίωσε ότι τα βακτήρια έχουν τη δυνατότητα να εισβάλλουν σε μεγάλους πληθυσμούς και να αποικίσουν τα τοιχώματα του εντέρου δημιουργώντας μια βιομεμβράνη.
Όπως έδειξαν δείγματα ιστών που ελήφθησαν τόσο από ασθενείς με μια κληρονομική μορφή καρκίνου του παχέος εντέρου, την οικογενή αδενωματώδη πολυποδίαση, όσο και από άτομα με την συχνότερη μη κληρονομική μορφή καρκίνου του εντέρου, βρέθηκε στο παχύ έντερό τους ο ίδιος συνδυασμός των μικροοργανισμών E. coli και B. fragilis, σε πολύ μεγαλύτερους αριθμούς απ’ ό,τι στο έντερο υγιών ανθρώπων.
Όταν τα εν λόγω βακτήρια εισήχθησαν σε τρωκτικά, τότε αυξήθηκε δραματικά ο πληθυσμός των όγκων στο έντερό τους. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι τουλάχιστον αυτά τα δύο είδη βακτηρίων –ίσως και άλλα– δρουν από κοινού για να ανοίξουν τον δρόμο στον καρκίνο.
«Δεν μπορώ να εγγυηθώ ότι αυτά τα βακτήρια θα αποτελέσουν το ιερό δισκοπότηρο του καρκίνου του εντέρου, αλλά σίγουρα πρέπει να τοποθετηθούν ψηλά στον κατάλογο των πιθανών ενόχων» δήλωσε ο καθηγητής ιατρικής του Πανεπιστημίου της Φλόριντα Κρίστιαν Τζόμπιν, ειδικός στα μικρόβια του γαστρεντερικού συστήματος.
Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι τον ίδιο συνδυασμό βακτηρίων στο έντερό τους, αλλά ακόμη και όσοι τον έχουν δεν είναι σίγουρο ότι στο μέλλον θα πάθουν καρκίνο. Οι περισσότεροι καρκίνοι του εντέρου ξεκινούν από πολύποδες που φέρουν μία ή δύο μεταλλάξεις, όμως οι περισσότεροι πολύποδες ποτέ δεν εξελίσσονται σε καρκίνο και παραμένουν αβλαβείς, αν και καλό είναι να αφαιρούνται προληπτικά μέσω κολονοσκόπησης. Οι ασθενείς με οικογενή αδενωματώδη πολυποδίαση έχουν εκατοντάδες πολύποδες στο έντερό τους, με συνέπεια συχνά να καθίσταται αναγκαία η αφαίρεση όλου του παχέος εντέρου.
Στο μέλλον, πάντως, ίσως οι κολονοσκοπήσεις να αξιοποιηθούν για να συλλέγονται επίσης στοιχεία για το μικροβίωμα του εντέρου, προκειμένου να εφαρμοστούν προληπτικές θεραπείες κατά των δυνητικά επικίνδυνων βακτηρίων. Όπως όμως επεσήμανε και η δρ Σίαρς, αυτό πιο εύκολα λέγεται παρά γίνεται, καθώς τα αντιβιοτικά μπορεί να προκαλέσουν περισσότερο κακό παρά καλό, καθώς θα σκοτώσουν και χρήσιμα μικρόβια μέσα στο έντερο.
