Αυξητική τάση των αυτοκτονιών από το 2020 έως το 2022 της τάξεως του σχεδόν 25% καταγράφεται στη χώρα μας, σύμφωνα με τα ετήσια στοιχεία που αναλύθηκαν και επεξεργάστηκαν από το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών και το ερευνητικό δίκτυο καταγραφής του Κέντρου Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της οργάνωσης «ΚΛΙΜΑΚΑ».
Όπως αναφέρεται στην έκθεση την οποία συνέταξαν οι Κυριάκος Κατσαδώρος, ψυχίατρος, επιστημονικός διευθυντής της ΚΛΙΜΑΚΑ, Δήμητρα Ζαφειροπούλου, ψυχολόγος στο Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της ΚΛΙΜΑΚΑ και Βασιλική Πλουμή, στατιστικολόγος στο Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της ΚΛΙΜΑΚΑ, ο συνολικός αριθμός των αυτοκτονιών που καταγράφονται σε καμιά περίπτωση δεν αντικατοπτρίζει την συνολική διάσταση του προβλήματος, καθώς για διάφορους λόγους η υποκαταγραφή των αυτοκτονιών είναι δεδομένη σε παγκόσμιο επίπεδο, σύμφωνα και με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Στην έκθεση παρουσιάζονται αναλυτικά στοιχεία σχετικά με το φύλο, την ηλικιακή ομάδα αλλά και τις διοικητικές περιφέρειες που σημειώνουν αυξημένο αριθμό αυτοκτονιών.
Άνδρες, έγγαμοι, άνω των 60 η πλειοψηφία των αυτοχείρων
Συγκεκριμένα, για το 2022 η πλειοψηφία των αυτοχείρων ήταν άντρες κατά συντριπτική πλειοψηφία (78%) και ακολούθησαν οι γυναίκες σε ποσοστό 22%.
” alt=”” aria-hidden=”true” />
Αναφορικά με την ηλικιακή ομάδα, τα άτομα άνω των 60 ήταν εκείνα που σημείωσαν τις περισσότερες αυτοκτονίες σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες του πληθυσμού. Σε επίπεδο φύλου, οι περισσότεροι θάνατοι για τους άντρες συγκεντρώθηκαν στις ηλικίες 60 – 64, ενώ εν αντιθέσει στις γυναίκες, οι θάνατοι συγκεντρώθηκαν στις νεαρές ηλικίες των 35 – 39 ετών. Σημειώνεται πως το μεγαλύτερο μέρος των αυτοχείρων άνηκε στον οικονομικά ενεργό πληθυσμό της χώρας και βρισκόταν εντός γάμου.
” alt=”” aria-hidden=”true” />
Την ίδια ώρα αυξητικές τάσεις παρουσιάζει και ο αριθμός των αυτοκτονιών στις νεαρές ηλικίες εν γένει (ηλικίες άνω των 20) σε σύγκριση με τα στοιχεία του 2021.
Απαγχονισμός η πιο συχνή μέθοδος
Σημειώνεται πως η πιο συχνή μέθοδος αυτοκτονίας σε επίπεδο πληθυσμού ήταν ο απαγχονισμός και ακολούθησαν η πτώση και ο αυτό – πυροβολισμός. Επίσης το 55% των θανάτων έλαβε χώρα εντός της οικείας του θανόντα.
” alt=”” aria-hidden=”true” />
Το καλοκαίρι οι περισσότερες αυτοκτονίες
Η πλειοψηφία των αυτοκτονιών σημειώθηκε κατά τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούνιος – Ιούλιος – Αύγουστος) ενώ οι ημέρες στις οποίες καταγράφηκε ο υψηλότερος αριθμός αυτοκτονιών ήταν η Δευτέρα και η Τρίτη. Οι περισσότεροι θάνατοι έλαβαν χώρα τα ξημερώματα.
Κρήτη και Κεντρική Μακεδονία οι περιφέρειες με τις πιο πολλές αυτοκτονίες
” alt=”” aria-hidden=”true” />
Σε επίπεδο διοικητικών περιφερειών, ο υψηλότερος αριθμός αυτοκτονιών για το 2022 καταγράφηκε στην Κρήτη (το 17% του συνολικού αριθμού των θανάτων) και έπειτα ακολούθησε η Κεντρική Μακεδονία. Η Κρήτη αποτελεί μία περιφέρεια με διαχρονικά υψηλούς δείκτες αυτοκτονίας πάνω από μία δεκαετία. Το ζήτημα της υψηλής αυτοκτονικότητας στην Κρήτη είναι κρίσιμης σημασίας και αποτελεί από ετών ένα πεδίο ερευνητικού ενδιαφέροντος του Παρατηρηρίου Αυτοκτονιών της ΚΛΙΜΑΚΑ.
18 αυτοκτονίες από «σημεία υψηλής επικιδυνότητας»
Ακόμη, εντός του 2022, καταγράφηκαν 18 αυτοκτονίες σε σημεία υψηλής επικινδυνότητας της χώρας (suicide hotspots), 11 σε καταστήματα κράτησης, 7 εντός σταθμών Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, 8 εντός μονάδων υγείας και 3 εντός στρατοπέδων της χώρας.
Επιπρόσθετα, καταγράφηκαν τουλάχιστον 11 αυτοκτονίες εργαζομένων σε επαγγέλματα υψηλού κινδύνου για αυτοκτονία όπως τα σώματα ασφαλείας και 3 αυτοκτονίες στρατιωτικών. Επιπλέον, στον παρόν έτος έλαβαν χώρα 4 επεκτεινόμενες αυτοκτονιες (ανθρωποκτονίες οι οποίες ακολουθήθηκαν από την αυτοκτονία του θύτη).
Το 95% των θανάτων θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί
Σύμφωνα με το Κέντρο για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της ΚΛΙΜΑΚΑ, η Ελλάδα παραμένει μία από τις λίγες χώρες στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια σφαίρα που δεν έχει λάβει καμία θεσμική πρωτοβουλία για την προστασία των αυτοκαταστροφικών ατόμων το οποίο αποτελεί πάγιο αίτημα του φορέα και η τοποθέτησή του στην Διεθνή Ένωση για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας (International Association for Suicide Prevention – IASP), φορέας ο οποίος αποτελεί το ανώτερο όργανο για την κατάρτιση στρατηγικών στον τομέα της πρόληψης αλλά και των ερευνητικών διαδικασιών, σε καθεστώς συνηγορίας με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Το 95% των θανάτων θα μπορούσαν να έχουν προληφθεί εάν είχαν εφαρμοστεί έγκαιρες και ουσιαστικές παρεμβάσεις.
Τρόποι αντιμετώπισης
Το Κέντρο για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της ΚΛΙΜΑΚΑ έχει προτείνει από ετών σαφείς και κρίσιμες προτάσεις τόσο σε επίπεδο καταγραφής και αποτύπωσης του ζητήματος της αυτοκτονίας όσο και επίπεδο προληπτικών παρεμβάσεων οι οποίες ανανεώνονται συνεχώς με βάση τα δεδομένα που λαμβάνονται από το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών.
Κάποιες από αυτές είναι:
- Η εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στην ορθή αναγνώριση και διαχείριση των αυτοκαταστροφικών ασθενών και η εισαγωγή ενός ενιαίου πρωτοκόλλου εκτίμησης του αυτοκτονικού κινδύνου στις μονάδες υγείας της χώρας
- Η σύσταση μιας υπηρεσίας που θα περιλαμβάνει την τοποθέτηση ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας εντός των μονάδων υγείας που θα αξιολογεί αποκλειστικά την ύπαρξη αυτοκτονικότητας στα περιστατικά που εισάγονται στο νοσοκομείο όπου υπάρχουν ενδείξεις πιθανής πρότερης αυτοκτονικής πρόθεσης (π.χ. τραυματισμός λόγω πτώσης από ύψος, τραυματισμός με αιχμηρό αντικείμενο, δηλητηρίαση κ.α.)
- Η εισαγωγή πρωτοκόλλου καταγραφής των μη θανατηφόρων αποπειρών αυτοκτονίας που απευθύνονται σε νοσηλευτικά ιδρύματα
- Μία υπηρεσία παρακολούθησης και επαναξιολόγησης (follow – up) των αυτοκαταστροφικών ασθενών ως κομμάτι της εξασφάλισης της συνέχειας της θεραπείας τους, με στόχο την έγκαιρη αναγνώριση των σημείων μιας νέας αυτοκτονικής κρίσης, της πρόληψης μιας ενδεχόμενης υποτροπής, κ.α, υπηρεσία που παρέχεται από ετών στους εξυπηρετούμενους του Κέντρου για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας όπως και
- Η συμπερίληψη της ψυχολογικής αυτοψίας σε περιστατικά βίαιων θανάτων όπου υπάρχουν ενδείξεις αυτοκτονίας.
kathimerini.gr
