Μια απάντηση στο ποια είναι η μεσαία τάξη στην Ελλάδα σήμερα επιχειρεί να δώσει το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς.
Περίπου το 50% των νοικοκυριών βρίσκονται στη μεσαία τάξη, η οποία είναι φτωχότερη σε εισόδημα και με υψηλότερη φορολογική πίεση, σε σχέση με την Ευρωζώνη, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του ΕΒΕΠ.
Σε ό,τι αφορά στον οικονομικό ορισμό της μεσαίας τάξης, αυτή συνδέεται κυρίως με το εισόδημα σε σχέση με τον μέσο ατομικό μισθό, ή το συνολικό οικογενειακό εισόδημα, σημειώνει το ΕΒΕΠ. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ και την Eurostat, η μεσαία τάξη δεν έχει το ίδιο μέγεθος και δύναμη σε όλες τις χώρες και γι’ αυτό σε ευρεία κλίμακα θεωρούνται τα νοικοκυριά που έχουν ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα μεταξύ 75% και 200% του μέσου εισοδήματος της χώρας.
Στην Ελλάδα το μέσο ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα το 2024 κυμαινόταν μεταξύ 11.000-12.000 ευρώ ετησίως ανά άτομο και το κατώφλι της μεσαίας τάξης ήταν περίπου τα 10.000 ευρώ. Το ανώτερο όριο ήταν μεταξύ 22.000-24.000 ευρώ ανά άτομο τον χρόνο.
Αυτή η εισοδηματική κλίμακα για μια τετραμελή οικογένεια αντιστοιχεί σε καθαρό ετήσιο εισόδημα από 24.000 έως 60.000 ευρώ, με την προϋπόθεση ότι οι ενήλικες που εργάζονται αμείβονται με 2.000-5.000 ευρώ τον μήνα, σημειώνει το ΕΒΕΠ.
Παράλληλα, υπογραμμίζει ότι η μεσαία τάξη δεν είναι μόνο θέμα εισοδήματος, αλλά και βιοτικού επιπέδου, επαγγέλματος και μόρφωσης. Παραδοσιακά στην Ελλάδα η μεσαία τάξη περιλαμβάνει τους ελεύθερους και μικρομεσαίους επιχειρηματίες, αυτοαπασχολούμενους, δημόσιους υπαλλήλους, στελέχη του ιδιωτικού τομέα και επιστήμονες, όπως γιατρούς, δικηγόρους και μηχανικούς. Επίσης, στη μεσαία τάξη συγκαταλέγονται τα νοικοκυριά που διαθέτουν ιδιόκτητη κατοικία, αυτοκίνητο και μπορούν να καλύψουν βασικές και καταναλωτικές τους ανάγκες.
Όσο για την πολιτική προσέγγιση του όρου «μεσαία τάξη», θεωρείται η ραχοκοκαλιά της κοινωνίας και της οικονομίας, γιατί στηρίζει την κατανάλωση, τη φορολογία και την κοινωνική σταθερότητα. Στην Ελλάδα, μετά την κρίση η μεσαία τάξη συρρικνώθηκε λόγω μείωσης εισοδημάτων, υψηλής φορολογίας και αύξησης ανισοτήτων.
Με βάση διάγραμμα του ΕΒΕΠ για την κατανομή των νοικοκυριών στην Ελλάδα, στη χαμηλή τάξη βρίσκονται περίπου το 35%, στη μεσαία τάξη περίπου το 50% και την υψηλή περίπου το 15%. Στην Ευρωζώνη ο μέσος όρος της μεσαίας τάξης το 2025 βρίσκεται στο 60% και στις 27 χώρες της ΕΕ στο 58%.
Μικρότερη, φτωχότερη, με υψηλότερη φορολογική πίεση η μεσαία τάξη
Δύσκολα ξεχωρίζει κανείς σήμερα τη χαμηλή από τη μεσαία τάξη, σχολίασε ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ, Βασίλης Κορκίδης.
Σύμφωνα με τη φορολογική και καταναλωτική πίεση οι Έλληνες μικρομεσαίοι είναι υπερφορολογημένοι, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο ποσοστό του εισοδήματος τους να κατευθύνεται σε άμεσους και έμμεσους φόρους, καθώς και σε εισφορές, περιορίζοντας την κατανάλωση, επεσήμανε. Σε πολλές χώρες της ΕΕ πράγματι υπάρχει υψηλή φορολογία, αλλά αντισταθμίζεται από ένα ισχυρό κράτος πρόνοιας στην υγεία, την παιδεία και τις κοινωνικές παροχές, σημείωσε.
Συμπερασματικά, στην Ελλάδα, η μεσαία τάξη και η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα είναι μικρότερη σε μέγεθος, φτωχότερη σε εισόδημα και με υψηλότερη φορολογική πίεση, σε σχέση με την Ευρωζώνη και την ΕΕ-27, απαντώντας έτσι στο ερώτημα, γιατί συνήθως χαρακτηρίζεται ως συρρικνωμένη η πρώτη και στριμωγμένη η δεύτερη, ανέφερε. Ίσως, μια πιο ξεκάθαρη απάντηση στον σημερινό ορισμό της μεσαίας τάξης να δώσει ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με τις ενισχύσεις που θα ανακοινώσει από το βήμα της ΔΕΘ, κατέληξε.
Η μεσαία τάξη και η μικρή και μικρομεσαία επιχειρηματικότητα
Καθοριστική και αμφίδρομη είναι η σύνδεση της μεσαίας τάξης με τη μικρή και μικρομεσαία επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα, καθώς η μία τροφοδοτεί και στηρίζει την άλλη. Εξάλλου, η μεσαία τάξη αποτελεί το βασικό καταναλωτικό κοινό για προϊόντα και υπηρεσίες που προσφέρουν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Οι ΜμΕ- που είναι το 99,5% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα- απασχολούν σε πολύ μεγάλο ποσοστό άτομα της μεσαίας τάξης, όπως υπαλλήλους, τεχνικούς και στελέχη. Επίσης, πολλά μέλη της μεσαίας τάξης είναι ιδιοκτήτες, ή αυτοαπασχολούμενοι σε μικρές επιχειρήσεις.
Οι περίπου 860.000 ΜμΕ στην Ελλάδα απασχολούν πάνω από 2,5 εκατ. εργαζόμενους, ενώ το 83% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα δουλεύει σε ΜμΕ και όλοι μαζί ιδιοκτήτες και εργαζόμενοι στις ΜμΕ συνιστούν τον πυρήνα της μεσαίας τάξης.
Το συμπέρασμα είναι πως η μεσαία τάξη και η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Η μεσαία τάξη καταναλώνει και εργάζεται στις ΜμΕ, που αντίστοιχα στηρίζονται και εκπροσωπούνται από τη μεσαία τάξη. Η οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική σταθερότητα εξαρτώνται από τη συγχρονισμένη ενίσχυσή τους.
Άλλωστε, οι πιέσεις της τελευταίας δεκαετούς κρίσης στη φορολογία, οι ασφαλιστικές επιβαρύνσεις, η πανδημία και η ακρίβεια έπληξαν ταυτόχρονα μεσαία τάξη και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, δημιουργώντας αλληλένδετη συρρίκνωση», σημειώνει το ΕΒΕΠ και τονίζει ότι η ανάκαμψη της μεσαίας τάξης περνάει μέσα από τη στήριξη των ΜμΕ.
dnews.gr
