ΚΩΣΤΗΣ ΠΛΑΝΤΖΟΣ
Μια άνευ προηγουμένου φορολογική καταιγίδα, με αυξήσεις στον ειδικό φόρο καπνού που θα αγγίζουν ακόμη και το ιλιγγιώδες 1.090%, ετοιμάζεται να ξεσπάσει στις τσέπες εκατομμυρίων Ελλήνων και Ευρωπαίων πολιτών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και μια συμμαχία 15 κρατών-μελών, υπό την ηγεσία της Γαλλίας και της Ολλανδίας, πιέζουν σθεναρά για ριζική αναθεώρησης της Οδηγίας για τη Φορολόγηση του Καπνού (Tobacco Excise Tax Directive – TED).
Ειδικά στη χώρα μας, όπου η μέση τιμή πώλησης των τσιγάρων είναι σήμερα 50% έως και 70% χαμηλότερη σε σύγκριση με πολλά άλλα κράτη (όπως Αγγλία, Ιρλανδία, Γαλλία, Ολλανδία κ.ά.), η αύξηση του ελάχιστου φόρου πανευρωπαϊκά, όπως προτείνεται, μπορεί να οδηγήσει την πώληση πακέτου σε τιμές… Λουξεμβούργου ή Γερμανίας, πάνω από τα 6 ή και 7 ευρώ.
Στο στόχαστρο των Βρυξελλών δεν μπαίνουν μόνο οι παραδοσιακοί καπνιστές, αλλά και οι χρήστες των εναλλακτικών προϊόντων της καπνοβιομηχανίας, όπως τα θερμαινόμενα και τα ηλεκτρονικά τσιγάρα.
«Παφ» και τάλιρο!
Η πρόταση, όπως αποκαλύπτεται από εσωτερικό έγγραφο της Επιτροπής (δείτε εδώ ολόκληρη την πρόταση), προβλέπει μια σαρωτική αύξηση των ελάχιστων φορολογικών συντελεστών στα καπνικά σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Οι προτεινόμενες αυξήσεις στον ειδικό φόρο ανά κατηγορία προϊόντος είναι οι εξής:
Τσιγάρα: αύξηση 139%, από 90 ευρώ σήμερα ανά 1.000 τσιγάρα, στα 215 ευρώ. Οι νέοι ελάχιστοι φόροι που προτείνονται από την Επιτροπή αυξάνουν τις τιμές κατά 2-3 ευρώ στο πακέτο.
Για παράδειγμα: σήμερα ένα πακέτο 20 τσιγάρων το οποίο πωλείται προς 4,60 ευρώ εμπεριέχει φόρους 3,74 ευρώ (81,3% της τιμής), εκ των οποίων 1,65 ευρώ είναι ο πάγιος φόρος. Αν αυτός αυξηθεί στα 4 ευρώ (κατά 139%) και συμπαρασύρει και τον ενσωματωμένο ΦΠΑ που εμπεριέχεται στην τελική τιμή, το σύνολο όλων των φόρων (πάγιος ΕΦΚ, αναλογικός ΕΦΚ και ΦΠΑ) θα υπερβαίνει τα 6 ευρώ, με την τελική τιμή του πακέτου να φτάνει ή να ξεπερνά τα 7 ευρώ το πακέτο.
Στριφτός καπνός: αύξηση 258%, από τα 60 ευρώ ανά κιλό, στα 215 ευρώ. Η πρόταση αυτή εξισώνει ουσιαστικά τη φορολογία του με τα βιομηχανοποιημένα τσιγάρα εξαλείφοντας το πλεονέκτημα τιμής που απολάμβανε μέχρι σήμερα.
Πρακτικά, ο ειδικός φόρος για ένα σακουλάκι 30 γραμμαρίων θα αυξηθεί από 1,8 ευρώ της τιμής του σε 6,45 ευρώ. Κάτι που, μαζί με τον ενσωματωμένο ΦΠΑ, θα επιβαρύνει την τιμή του σχεδόν 5 ευρώ!
Πούρα και πουράκια: η πιο εκρηκτική αύξηση, που φτάνει στο 1.090%, από τα 12 ευρώ ανά 1.000 τεμάχια ή κιλό, στα 143 ευρώ. Η τιμή για ένα πακέτο 10 σιγαρίλος θα αυξηθεί αυτομάτως από περίπου 2 ευρώ σε 3,30-3,50 ευρώ.
Όπου υπάρχει καπνός (και ατμός) θα μπαίνει φόρος
Το σχέδιο που βρίσκεται στο τραπέζι δεν αφήνει κανένα προϊόν καπνού ή νικοτίνης στο απυρόβλητο.
Συγκεκριμένα:
■ Θερμαινόμενα προϊόντα καπνού: προτείνεται φόρος 108 ευρώ ανά 1.000 τεμάχια ή 155 ευρώ ανά κιλό. Παρότι η Επιτροπή το χαρακτηρίζει «μετριοπαθή προσέγγιση», είναι ένας φόρος που οδηγεί σε αύξηση 2-3 ευρώ το πακέτο, όπως στις τιμές των συμβατικών τσιγάρων.
■ Ηλεκτρονικά τσιγάρα: προτείνεται κλιμακωτός φόρος με βάση την περιεκτικότητα σε νικοτίνη: 0,36 ευρώ/ml για υγρά με περιεκτικότητα νικοτίνης άνω των 15 mg/ml και 0,12 ευρώ/ml για τα πιο ελαφριά. Εκτιμάται ότι αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση της τάξεως του 1 ευρώ.
■ Φακελάκια νικοτίνης: προτείνεται να φορολογηθούν με 143 ευρώ/κιλό.
■ Καπνός ναργιλέ: ο προτεινόμενος φόρος είναι χαμηλότερος από αυτόν των τσιγάρων, στα 107 ευρώ/κιλό.
Καπνός τα έσοδα, φωτιά ο πληθωρισμός
Η Αθήνα παρακολουθεί τις εξελίξεις από απόσταση γνωρίζοντας ίσως ότι η τελική απόφαση απαιτεί ομοφωνία, κάτι που προμηνύει σκληρές διαπραγματεύσεις μεταξύ των κρατών-μελών.
Χώρες όπως η Ιταλία και η Ρουμανία εκφράζουν ήδη σκεπτικισμό για τη ρητορική των Βρυξελλών, που από τη μια επικαλούνται λόγους δημόσιας υγείας, από την άλλη όμως παραβλέπουν:
■ τις συνέπειες που θα έχουν οι αυξήσεις φόρων στον πληθωρισμό,
■ το φάντασμα της οικονομικής επιβράδυνσης στην Ε.Ε. λόγω δασμών Τραμπ,
■ τον κίνδυνο αύξησης του λαθρεμπορίου τσιγάρων, το οποίο μόνο πέρυσι αποστέρησε δημόσια έσοδα 14,9 δισ. ευρώ από τις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, σύμφωνα με την ετήσια πανευρωπαϊκή έρευνα της KPMG «illicit cigarette consumption in Europe 2024».
Διόλου τυχαία, ο νυν αρμόδιος επίτροπος Φορολογίας Βόπκε Χούκστρα ήταν ο προ πενταετίας υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας ο οποίος αύξησε σημαντικά τον ειδικό φόρο καπνού.
Αποτέλεσμα; Το λαθρεμπόριο τσιγάρων στη Χώρα της Τουλίπας τριπλασιάστηκε σε πέντε χρόνια (από 6,2% το 2020 σε 17,9% το 2024), με τα χαμένα δημόσια έσοδα να ανέρχονται σε 869 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης της KPMG. Η Ολλανδία ξεπέρασε μάλιστα σε λαθρεμπόριο τσιγάρων ακόμα και την Ελλάδα (!), καθώς τα λαθραία τσιγάρα στη χώρα μας υποχώρησαν σε 17,5% το 2024, με τις απώλειες για το κράτος να μειώνονται σημαντικά σε 438 εκατ. πέρυσι από 624 εκατ. ευρώ το 2023.
Αντίστοιχα και στη Γαλλία, η οποία πρωτοστατεί στις αυξήσεις των φόρων στα τσιγάρα, το λαθρεμπόριο εκτοξεύτηκε σε 37,6% πέρυσι από 23,1% το 2020, με ιλιγγιώδεις απώλειες κρατικών εσόδων, της τάξεως των 7,2 δισ. ευρώ το 2023 και 9,5 δισ. το 2024.
www.newmoney.gr
