Βρίσκεστε με μια παρέα φίλων και πίνετε τον καφέ σας. Και ενώ τα πράγματα κυλούν ήσυχα, βλέπετε κάποια στιγμή ένα μέλος της παρέας ιδιαίτερα ανήσυχο να κοιτάζει προς μια κατεύθυνση και να δείχνει στρεσαρισμένο. Κοιτάτε και εσείς εκεί και τι βλέπετε; Έναν υπέροχο αδέσποτο σκυλάκο να έρχεται με ενθουσιασμό προς το τραπέζι σας. Λίγο πριν ο σκύλος πλησιάσει, το άτομο αυτό σηκώνεται απότομα και απομακρύνεται. Στην ερώτησή σας τι του συμβαίνει σας απαντάει ότι φοβάται τον σκύλο μην τον δαγκώσει. Όταν η παρέα διώχνει τον σκύλο, εκείνος επανέρχεται ήρεμος στο τραπέζι.
Και μπορεί εσείς να έχετε σαστίσει με ένα ανάλογο συμβάν, όμως δεν είναι λίγοι εκείνοι που θα αντιδρούσαν ακριβώς με τον ίδιο-ίσως και χειρότερο- τρόπο στη θέα ενός σκύλου.
Ο φόβος για τους σκύλους στην ψυχολογία λέγεται κυνοφοβία. Το να ζει κανείς με το συγκεκριμένο φόβο -ειδικά στη χώρα μας με τα εκατομμύρια αδέσποτα- είναι κάτι που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής του και να του κάνει δύσκολη την καθημερινότητά του.
Η κυνοφοβία μπορεί να είναι ο λόγος που δεν πηγαίνει κάποιος σε σπίτια φίλων ή μελών της οικογένειάς του αλλά και σε διάφορες εκδηλώσεις. Ο λόγος που πανικοβάλλεται στα πάρκα και τους δρόμους. Και ο λόγος που δεν του αρέσουν οι ανοιχτοί ελεύθεροι χώροι. Ο πανικός των ανθρώπων αυτών είναι συχνά τεράστιος και δεν θα έπρεπε να τον υποτιμάμε.
Έχετε κυνοφοβία;
Το να φοβόμαστε τα σκυλιά δεν σημαίνει ότι έχουμε και κυνοφοβία. Μερικοί άνθρωποι, για παράδειγμα, αγχώνονται για ορισμένα σκυλιά, όπως με τις μεγάλες φυλές, και έτσι κρατούν τις αποστάσεις τους.
Ωστόσο, αν έχετε κυνοφοβία, έχετε φόβο για όλους τους σκύλους, μικρούς και μεγάλους. Και κάνετε τα πάντα για να αποφύγετε οποιαδήποτε συνάντηση με αυτούς. Τα επίπεδα άγχους σας ανεβαίνουν στα ύψη όταν ακούτε ένα σκυλί να γαβγίζει από μακριά. Ή δεν βγαίνετε έξω ορισμένες ώρες της ημέρας επειδή ξέρετε ότι τότε ο γείτονάς σας βγάζει βόλτα τον σκύλο του. Ή η καρδιά σας αρχίζει να χτυπάει δυνατά όταν μπαίνετε στο σπίτι κάποιου και εντοπίζετε ένα μπολ σκύλου.
Αν αυτά τα σενάρια σας φαίνονται οικεία, πιθανότατα και να συνειδητοποιείτε ότι η τόσο μεγάλη αντίδρασή σας στους σκύλους είναι υπερβολική. Μπορεί όμως και όχι.
Ωστόσο, αυτό συμβαίνει συχνά με πολλές αγχώδεις διαταραχές. Οι άνθρωποι φοβούνται συνήθως αβλαβή πράγματα ή ανησυχούν συχνά για κάθε πιθανό “τι θα γινόταν αν”. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση ο απόλυτος πανικός που νιώθετε όταν βλέπετε έναν σκύλο να πλησιάζει μπορεί να σας κάνει να αρρωστήσετε.
Ποια είναι τα συμπτώματα της κυνοφοβίας
Τα συμπτώματα της κυνοφοβίας ποικίλλουν από άτομο σε άτομο. Αυτό που πυροδοτεί το άγχος και το φόβο σας μπορεί να διαφέρει σημαντικά από αυτό κάποιου άλλου. Για παράδειγμα, όταν βλέπετε έναν σκύλο, αρχίζετε να ιδρώνετε και να αγχώνεστε. Ωστόσο, ένα άλλο άτομο μπορεί να εμφανίσει πολύ πιο σοβαρά συμπτώματα, και μόνο στη σκέψη της συνάντησης με έναν σκύλο.
Τα συμπτώματα της κυνοφοβίας είναι παρόμοια με εκείνα άλλων φοβιών και περιλαμβάνουν:
● Αυξημένο καρδιακό ρυθμό
● Πόνο στο στήθος
● Πονοκεφάλους
● Ζάλη
● Κλάμα, ουρλιαχτό
● Ναυτία
● Εμετό
● Διάρροια
● Αίσθημα ότι κάτι τρομερό θα συμβεί
● Ιδρώτα
● Δύσπνοια
● Δυσκολία στην κατάποση
● Ξηροστομία
Τα άτομα με φοβίες μπορεί να εμφανίσουν κρίσεις πανικού. Αλλά δεν χρειάζεται απαραίτητα να έχετε κρίσεις πανικού για να σας διαγνώσει ο γιατρός ότι πάσχετε από κυνοφοβία.
Πώς οι άνθρωποι αναπτύσσουν κυνοφοβία;
Σύμφωνα με το Αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, περίπου το 9,1% του πληθυσμού των ΗΠΑ αντιμετωπίζει μια συγκεκριμένη φοβία. Επιπλέον, η Αμερικανική Ένωση για το Άγχος και την Κατάθλιψη (ADAA) επισημαίνει ότι τα συμπτώματα φοβίας συνήθως αρχίζουν στην παιδική ηλικία, γύρω στα επτά έτη.
Πολλοί άνθρωποι υποθέτουν ότι για να φοβάται κάποιος τους σκύλους, πρέπει να έχει δεχτεί επίθεση από σκύλο. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις. Πώς όμως οι άνθρωποι αναπτύσσουν φόβο για τους σκύλους;
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι άνθρωποι μπορούν να αποκτήσουν κυνοφοβία λόγω ενός συνδυασμού γεγονότων του παρελθόντος, γενετικής και άλλων παραγόντων. Έτσι, μπορεί να σας δάγκωσε ένας σκύλος όταν ήσασταν παιδί ή να είδατε έναν σκύλο να επιτίθεται σε κάποιον άλλον. Ίσως σας κυνήγησε ένας σκύλος και φοβηθήκατε. Εάν η φοβία σας είναι αποτέλεσμα μιας τραυματικής εμπειρίας, μπορεί να ξεκινήσει ως διαταραχή μετατραυματικού στρες.
Μερικές φορές, οι άνθρωποι μπορεί να αναπτύξουν κυνοφοβία επειδή μεγαλώνουν με κάποιον που φοβάται τα σκυλιά. Οι ειδικοί επισημαίνουν επίσης διάφορες άλλες καταστάσεις που καθιστούν κάποιον πιο επιρρεπή στην ανάπτυξη φοβίας. Αυτές οι καταστάσεις περιλαμβάνουν ιστορικό ψυχικών ασθενειών στην οικογένειά σας, κατάθλιψη, γενική αγχώδη διαταραχή, κατάχρηση ουσιών ή ιστορικό κρίσεων πανικού.
4 τρόποι για να ξεπεράσετε το φόβο σας για τους σκύλους
Το να ζείτε με το φόβο του σκύλου (κυνοφοβία) είναι κάτι που σας εμποδίζει να ζήσετε μια φυσιολογική ζωή. Η φοβία σας σάς εμποδίζει να κάνετε πράγματα που θέλετε να κάνετε και να πάτε σε μέρη που θέλετε να πάτε. Αν είστε έτοιμοι να ξεπεράσετε το φόβο σας για τους σκύλους, μπορείτε να κάνετε διάφορα πράγματα (και όχι, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να υιοθετήσετε απαραίτητα σκύλο).
1. Πρώτα μιλήστε σε έναν ειδικό
Είναι σημαντικό να αναζητήσετε επαγγελματική φροντίδα εάν αντιμετωπίζετε οποιαδήποτε φοβία ή παράλογο φόβο. Ένας θεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να καταλάβετε το φόβο σας για τα σκυλιά και από πού προέρχεται. Και θα σας προτείνει διάφορους τύπους θεραπείας.
2. Θεραπεία έκθεσης και γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία
Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αυξήσετε σταδιακά την έκθεσή σας σε ό,τι σας προκαλεί φόβο και πανικό, τους σκύλους στη συγκεκριμένη περίπτωση, ώστε αυτό να σας απευαισθητοποιήσει, όπως λέγεται, και να βοηθήσει να μειωθεί ο φόβος σας. Όλο αυτό θα μπορούσε να ξεκινήσει με την προβολή εικόνων σκύλων ή ακόμα και κρατώντας ένα λούτρινο ζώο. Ορισμένες θεραπείες έκθεσης χρησιμοποιούν αρχικά ακόμη και εικονική πραγματικότητα αντί της αλληλεπίδρασης με έναν πραγματικό σκύλο.
Ο γιατρός θα συζητήσει μαζί σας το φόβο σας και θα σας ζητήσει να εκφράσετε τις σκέψεις σας σχετικά με το τι πιστεύετε ότι θα συμβεί. Στη συνέχεια, θα συζητήσει μαζί σας για να σας βοηθήσει να συνειδητοποιήσετε το παράλογο της κατάστασης. Στο τέλος πιθανόν να φτάσετε και στο σημείο όπου θα περνάτε χρόνο με έναν πραγματικό σκύλο. Στην αρχή, μπορεί να χαϊδέψετε έναν σκύλο με λουρί ή να σταθείτε λίγα μέτρα μακριά από αυτόν. Φυσικά καταλαβαίνουμε ότι όλο αυτό δεν λειτουργεί για όλους και φυσικά δεν είναι κάτι που γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη.
3. Ασκήσεις Mindfulness
Η γιόγκα, ο διαλογισμός και η εκτέλεση παρόμοιων ασκήσεων αναπνοής και χαλάρωσης μπορούν να σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε γενικά το άγχος σας. Το να μπορείτε να αντιμετωπίσετε καλύτερα το άγχος σας, αυτό μπορεί να σας βοηθήσει και στην κυνοφοβία σας. Κάποιοι επαγγελματίες μπορεί να προτείνουν ακόμη και υπνοθεραπεία ως έναν τρόπο για να αλλάξετε τη σκέψη σας σχετικά με τους σκύλους.
4. Περάστε χρόνο με έναν καλά εκπαιδευμένο σκύλο
Καθώς συνεργάζεστε με τον γιατρό σας και ακολουθείτε τα παραπάνω βήματα, αναζητήστε έναν εκπαιδευμένο σκύλο με καλή συμπεριφορά ώστε να έρθετε σε επαφή μαζί του. Μπορείτε να συμβουλευτείτε έναν έμπιστο φίλο ή ένα μέλος της οικογένειάς σας που έχει ένα τέτοιο ζώο. Βεβαιωθείτε όμως ότι πρόκειται για ένα ήρεμο, καλόβολο σκυλάκι. Γιατί ακόμα και αν ένας σκύλος φαίνεται πολύ γλυκός και ήσυχος, αν ξαφνικά αρχίσει να τρέχει πέρα δώθε σαν παλαβός, θα διαλύσει κάθε προσπάθειά σας να διώξετε τους φόβους σας.
