ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Α1.
Σύμφωνα με την Μπάρμπαρα Πομιεχόφσκα η δημιουργικότητα σχετίζεται με τη συνδυαστική σκέψη
βασιζόμενη σε προϋπάρχουσες γνώσεις, δεν οριοθετείται και είναι άγνωστο πως γεννάται αυτή η
συνδυαστική σκέψη. Αυτό που χρειάζεται είναι να ανατρέξουμε στα πρώτα στάδια της γλωσσικής
ανάπτυξης, καθώς εμφανίζεται από την αρχή της γέννησής μας. Η έννοια της δημιουργικότητας σχετίζεται
με τους καλλιτέχνες, επινοητές και με άτομα με έμφυτα ταλέντα. Καταλήγοντας, χρειάζεται να
συνυπολογιστούν και όλοι οι παράγοντες που δύναται να την επηρεάσουν.
Β1.
α Σωστό
β Σωστό
γ Λάθος
δ Λάθος
ε Σωστό
Β2.
Το Κείμενο 1 αποτελεί δείγμα επιστημονικού λόγου. Ο συγγραφέας Αντώνης Λενακάκης χρησιμοποιεί το
γ΄ ρηματικό πρόσωπο « Η δημιουργικότητα νοείται…» δίνοντας στο κείμενο αντικειμενικότητα,
εγκυρότητα, καθολική ισχύ και ουδέτερο ύφος. Επιπλέον, με τη χρήση του ειδικού λεξιλογίου
«…πολυαισθητηριακές εμπειρίες» το κείμενο αποκτά πειστικότητα και προσδίδεται κύρος και αξιοπιστία
στον ισχυρισμό του συγγραφέα για την αξία της δημιουργικότητας σε όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης
ζωής.
Β3.
α.
Ο τίτλος του Κειμένου 2 «Η δημιουργικότητα αρχίζει από την κούνια» έχει ισχυρό επικοινωνιακό
αποτέλεσμα και προϊδεάζει τους αναγνώστες για το περιεχόμενο του κειμένου που αφορά τη σχέση της
δημιουργικότητας με τη βρεφική ηλικία. Ειδικότερα, ο τίτλος είναι ρηματικός και αξιοποιείται το γ’
ρηματικό πρόσωπο προσδίδοντας πληροφοριακό χαρακτήρα. Παράλληλα, παρατηρείται μεταφορική
χρήση της γλώσσας «αρχίζει από την κούνια» κεντρίζοντας το ενδιαφέρον του κοινού, προβληματίζοντας
και ευαισθητοποιώντας.
β.
Μετατροπή Ενεργητικής σύνταξης σε Παθητική «Θα πρέπει, επομένως, να μελετηθούν οι συνθήκες
εκείνες από τις οποίες επηρεάζεται αρνητικά η ανάπτυξη των δημιουργικών γνωστικών ικανοτήτων του
βρέφους.»
Με την αλλαγή της σύνταξης το ύφος μετατρέπεται σε αντικειμενικό, ουδέτερο και επίσημο από
υποκειμενικό και προσωπικό.
Γ1.
Το θέμα του αποσπάσματος αφορά την αλλοτρίωση του ανθρώπου στον χώρο της εργασίας του. Το
αφηγηματικό υποκείμενο εμφανίζεται προβληματισμένο για όσα βιώνει στον επαγγελματικό του
χώρο. Συγκεκριμένα, με τη χρήση του α΄ ενικού προσώπου («ανεβαίνω», «μελετώ») παρουσιάζει με
βιωματικότητα και εξομολογητική διάθεση τον αντίκτυπο της ψυχοφθόρας εργασίας για τον ίδιο που τον
απομακρύνει από κάθε πηγή χαράς και δημιουργίας. Αισθάνεται υποχρεωμένος να συνυπάρχει με
συναδέλφους που βιώνουν ανάλογη, πληκτική κατάσταση με αυτόν, παθητικοποιημένοι και αδύναμοι να
αντιδράσουν αποτυπώνοντας το συναίσθημά τους μέσω της μεταφοράς «μπαγιάτικες φάτσες»
ευαισθητοποιώντας το αναγνωστικό κοινό και χαρίζοντας στο κείμενο ζωντάνια, παραστατικότητα και
λυρικότητα. Τέλος, με τη χρήση της εικόνας «χώθηκα βέβαια… πρωτοετών» αναδεικνύει με
γλαφυρότητα την ανάγκη του να αποκτήσει αισιοδοξία και ελπίδα για τη μελλοντική, εργασιακή
πραγματικότητα μέσω της επαφής του με μελλοντικούς εργαζόμενους που δυστυχώς ακολουθείται από
απογοήτευση αφού διαπιστώνει ότι ακόμη και οι νέοι φοιτητές δε διαθέτουν τη ζωντάνια που θα περίμενε.
Η διαπίστωση αυτή του προκαλεί θλίψη και απόγνωση («Και όμως η εντύπωσή μου… να είναι
χειρότερο») .Συνειδητοποιεί πως πρέπει να αλλάξει επαγγελματική πορεία αλλά απογοητεύεται, όταν
αντιλαμβάνεται πως αυτό δεν είναι εφικτό.
Βάζοντας τον εαυτό μου στη θέση του πρωταγωνιστή, θα αντιδρούσα διαφορετικά. Θα προσπαθούσα να
μην επηρεάζομαι από την αρνητική διάθεση των συναδέλφων μου και με αισιοδοξία θα εστίαζα στα
θετικά, τα οποία θα με κινητοποιούσαν, ώστε να γίνω πιο αποδοτικός. Παράλληλα, δε θα εφησυχαζόμουν
και θα ενίσχυα τα προσωπικά μου εφόδια, για να επιτύχω ένα καλύτερο επαγγελματικό μέλλον.
ΘΕΜΑ Δ
Επικοινωνιακό Πλαίσιο: άρθρο
Ενδεικτικός Τίτλος: «Η αξία της δημιουργικότητας στη ζωή μας»
Α) Λόγοι για τους οποίους το σύγχρονο σχολείο οφείλει να καλλιεργεί τη δημιουργικότητα:
Ενίσχυση της κριτικής ικανότητας και ανάπτυξη πνευματικών δεξιοτήτων.
Εφοδιασμός με ειδικές γνώσεις για την επίλυση προβλημάτων.
Καλλιέργεια της αισθητικής παιδείας και της ευαισθησίας.
Διευκόλυνση της εκπαιδευτικής διαδικασίας με την ενδυνάμωση του ενδιαφέροντος του παιδιού
για το μάθημα.
Ανανέωση ψυχική, αποφόρτιση από το άγχος και εξωτερίκευση συναισθημάτων.
Β) Τρόποι έκφρασης προσωπικής δημιουργικότητας:
Ενασχόληση με διάφορες μορφές τέχνης, όπως μουσική, θέατρο, ζωγραφική, λογοτεχνία.
Επαφή με εθελοντικές δράσεις και φιλανθρωπικές οργανώσεις.
Συμμετοχή σε ομαδικά και ατομικά αθλήματα.
Ενασχόληση με τη δημιουργική γραφή και συγγραφή.
ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΟΜΑΔΑ «ΑΛΜΑ»
Βόλλαρη Εξακουστή
Δάββου Σοφία
Λούπη Βασιλική
Μιχαηλίδη Αθηνά
Παναγιωτοπούλου Όλγα
Πανοπούλου Ιωάννα
Παπαδόπουλος Σάκης
