Καθώς ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ των δύο οικονομικών υπερδυνάμεων – ΗΠΑ και Κίνας – αναζωπυρώνεται, το Πεκίνο έστειλε ένα σαφές μήνυμα και αυτό είναι πως η χώρα είναι έτοιμη να πολεμήσει. Χαρακτηριστικά πριν από μία εβδομάδα, ενεργοποίησε το ισχυρότερο όπλο της – τον σχεδόν απόλυτο έλεγχο του παγκόσμιου εφοδιασμού σε κρίσιμες πρώτες ύλες – σπάζοντας έτσι την εύθραυστη εμπορική εκεχειρία με την Αμερική.
Από πλευράς του ο Ντόναλντ Τραμπ, αν και βλέπει με αισιοδοξία την έκβαση των συνομιλιών με το Πεκίνο, δεν παρέλειψε αργά το βράδυ της Δευτέρας, να εξαπολύσει τις απειλές του: «Πολλές χώρες εκμεταλλεύτηκαν τις Ηνωμένες Πολιτείες και πλέον δεν μπορούν να το κάνουν. Η Κίνα πληρώνει 55% και μπορεί να φτάσει στο 155% από την 1η Νοεμβρίου, εκτός αν καταλήξουμε σε συμφωνία», είπε χαρακτηριστικά.
Στο μεταξύ, την Κυριακή, ο Τραμπ ιεράρχησε τις σπάνιες γαίες, τη φαιντανύλη και τη σόγια ως τα σημαντικότερα ζητήματα που έχουν να λύσουν μεταξύ τους οι δύο πλευρές πριν επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Η σόγια αποτελεί σημαντικό μέσο πίεσης για την Κίνα στη μεταξύ τους διαμάχη. Πέρυσι, η Κίνα αγόρασε σόγια αξίας περίπου 12,6 δισ. δολαρίων από τις ΗΠΑ, αλλά φέτος οι αγορές μηδενίστηκαν. Αντ’ αυτού, στράφηκε σε αγορές από τη Νότια Αμερική, την ίδια ώρα που η δυσαρέσκεια και η απόγνωση των Αμερικανών αγροτών γιγαντώνεται.
Αντίστοιχα, το ζήτημα της φαιντανύλης θεωρείται εδώ και καιρό τομέας όπου οι δύο πλευρές θα μπορούσαν να σημειώσουν πρόοδο, παρ’ όλα αυτά συνεχίζει να αποτελεί αγκάθι στις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Νωρίτερα φέτος, ο Τραμπ επέβαλε δασμούς 20% σε όλα τα κινεζικά προϊόντα εξαιτίας της ροής παράνομης φαιντανύλης στις ΗΠΑ. Αυτοί οι δασμοί προστίθενται στους ήδη υπάρχοντες από την «Ημέρα της Απελευθέρωσης».
«Δεν θέλω να παίξουν το παιχνίδι των σπανίων γαιών μαζί μας», δήλωσε ο Τραμπ την Κυριακή μέσα στο Air Force One, καθώς έπαιρνε τον δρόμο της επιστροφής από την Ουάσινγκτον στη Φλόριντα. Λίγες ημέρες νωρίτερα, ο ίδιος είχε απειλήσει για δασμούς 100% στις κινεζικές αποστολές, αφότου το Πεκίνο δεσμεύτηκε να επιβάλει ευρείς ελέγχους στα ορυκτά, προτού ενισχύσει χθες τις απειλές στο 155%.
Aπό πλευράς του το Πεκίνο θεωρεί ότι διαθέτει και άλλον έναν άσο στο μανίκι του: τη δυναμική των εργοστασίων του. Παρά τους δυσθεώρητους δασμούς που έχει επιβάλει ο Τραμπ, η κινεζική βιομηχανία εξακολουθεί να στηρίζει την ανάπτυξη και να ενισχύει τη διαπραγματευτική θέση του Σι Τζινπίνγκ απέναντι στην Ουάσιγκτον.
Ως παράδειγμα της ισχύος αυτής, οι New York Times φέρνουν τη Γιγού, την πόλη που φιλοξενεί τη μεγαλύτερη αγορά χονδρικής του κόσμου. Εκεί, πωλητές παιχνιδιών, ηλεκτρονικών και drones γεμίζουν τεράστια εμπορικά συγκροτήματα που απλώνονται σε ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα. Την περασμένη εβδομάδα, η πόλη εγκαινίασε ακόμη ένα εμπορικό κέντρο – μια εγκατάσταση σε μέγεθος εκατοντάδων γηπέδων ποδοσφαίρου – «για να παρουσιάσει τη σκληρή μεταποιητική ισχύ της Κίνας στον κόσμο». Αρκετοί επιχειρηματίες έχασαν μεν φέτος τους Αμερικανούς πελάτες τους, αλλά δεν φαίνεται να… συγκινούνται ιδιαίτερα, αφού στρέφονται σε νέες αγορές, όπως στην Ευρώπη και στη Νοτιανατολική Ασία ακόμα και στη Νότια Αφρική, παραδέχονται στο μέσο.
Η βιομηχανική υπεροχή της Κίνας, με την κρατική υποστήριξη, βρίσκεται πίσω από μια τεκτονική μετατόπιση της οικονομίας, που επηρεάζει τις αγορές σε όλο τον κόσμο καθώς η χώρα στέλνει περισσότερα προϊόντα σε περισσότερους προορισμούς. Το φετινό εμπορικό της πλεόνασμα ξεπερνά τα 875 δισ. δολάρια, προσεγγίζοντας ιστορικό ρεκόρ, και οι εξαγωγές αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα τρίτο της οικονομικής της ανάπτυξης το τελευταίο έτος — μια τάση που, όπως προειδοποιούν οι αναλυτές, δύσκολα θα διατηρηθεί.
Επιβράδυνση για την κινεζική ανάπτυξη
Την ίδια στιγμή, στον απόηχο των εμπορικών εντάσεων με τις ΗΠΑ και των προβλημάτων στην αγορά ακινήτων, η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας επιβραδύνθηκε στο τρίμηνο έως το τέλος Σεπτεμβρίου. Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου αναπτύχθηκε κατά 4,8% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2024, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν τη Δευτέρα– ρυθμός ανάπτυξης, που αποτελεί τον χαμηλότερο των τελευταίων 12 μηνών.
Όπως σημειώνει το BBC, τα στοιχεία για την ανάπτυξη του γ’ τριμήνου αναμένεται να καθορίσουν το κλίμα ενόψει της συνεδρίασης της κινεζικής ηγεσίας αυτή την εβδομάδα, όπου θα συζητηθεί το οικονομικό σχέδιο της χώρας για την επόμενη πενταετία. Η τελευταία μέτρηση αντιπροσωπεύει επιβράδυνση σε σχέση με το ετήσιο ποσοστό 5,2% που είχε καταγραφεί το προηγούμενο τρίμηνο, έως τον Ιούλιο.
Η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Κίνας ανέφερε ότι η οικονομία παρουσίασε «ισχυρή ανθεκτικότητα και ζωντάνια» παρά τις πιέσεις, αποδίδοντας την ανάπτυξη κυρίως στη δυναμική του τεχνολογικού τομέα και των επιχειρηματικών υπηρεσιών. Το Πεκίνο έχει θέσει στόχο ανάπτυξης «γύρω στο 5%» για το 2025 και μέχρι στιγμής έχει αποφύγει μια απότομη ύφεση, χάρη στα κυβερνητικά μέτρα στήριξης και στην –μέχρι πρόσφατα– εμπορική εκεχειρία με την Ουάσιγκτον.
Πριν από την πρόσφατη όξυνση, κινεζικές επιχειρήσεις είχαν επωφεληθεί από την εμπορική εκεχειρία με την Ουάσιγκτον για να αυξήσουν τις εξαγωγές τους προς τις ΗΠΑ, με αποτέλεσμα οι εξαγωγές της Κίνας να σημειώσουν άνοδο 8,4% τον Σεπτέμβριο. Αυξήθηκε επίσης και η συνολική αξία των εισαγωγών. Η βιομηχανική παραγωγή της Κίνας αυξήθηκε κατά 6,5% τον περασμένο μήνα σε ετήσια βάση, με τους κατασκευαστές 3D εκτύπωσης, ρομποτικής και ηλεκτρικών οχημάτων να βρίσκονται ανάμεσα στους πιο αποδοτικούς κλάδους. Ο τομέας των υπηρεσιών, που περιλαμβάνει υποστήριξη πληροφορικής, συμβουλευτικές εταιρείες, καθώς και επιχειρήσεις μεταφορών και logistics, σημείωσε επίσης ανάπτυξη.
Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι οι κινεζικές εξαγωγές συνέβαλαν στην αντιστάθμιση της «υποτονικής» εσωτερικής κατανάλωσης, σύμφωνα με τη Σιένα Γου, ανώτερη οικονομολόγο της Oxford Economics.
Η επιτυχία των εξαγωγών αποτελεί ταυτόχρονα σωσίβιο και προειδοποιητικό σήμα για την κινεζική οικονομία, η οποία βιώνει αυτό που οι οικονομολόγοι αποκαλούν αποπληθωριστικό σοκ. Τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν τη Δευτέρα δείχνουν στασιμότητα της ανάπτυξης το καλοκαίρι, καθώς οι λιανικές πωλήσεις υποχώρησαν. Και ενώ το Πεκίνο προσπαθεί να αυξήσει το εμπόριο με τον υπόλοιπο κόσμο, κινδυνεύει να προκαλέσει νέους εμπορικούς φραγμούς από άλλες χώρες. «Το εμπόριο είναι ουσιαστικά αυτό που κρατά τα φώτα ανοιχτά στην κινεζική οικονομία», δήλωσε στους NYT ο Χαν Λιν, διευθυντής της Asia Group και πρώην ανώτερο στέλεχος της Wells Fargo στην Κίνα.
Η Κίνα χρειάζεται να εξάγει περισσότερο – Αυξάνεται η δυσαρέσκεια
Η κατάρρευση της αγοράς ακινήτων τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχει εξαφανίσει τις αποταμιεύσεις των νοικοκυριών και επιβαρύνει το κλίμα εμπιστοσύνης. Για να μετριάσει τις επιπτώσεις, η κυβέρνηση επιδοτεί τη βιομηχανική παραγωγή. Όμως τα σημάδια πίεσης είναι ορατά παντού: οι πολίτες αποταμιεύουν όσο στην περίοδο της πανδημίας, οι τιμές πέφτουν, η ανεργία των νέων αυξάνεται, οι μισθοί στις πόλεις υποχωρούν και οι τιμές γης έχουν καταρρεύσει.
Το γουάν έχει αποδυναμωθεί έναντι των περισσοτέρων νομισμάτων, αν και η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας το ενίσχυσε πρόσφατα, θέτοντας την ισοτιμία του στο υψηλότερο επίπεδο του έτους. Τα επιτόκια μειώνονται συνεχώς, καθώς η κυβέρνηση επιδιώκει να στηρίξει τη ρευστότητα. Όλα αυτά, ωστόσο, καθιστούν τις κινεζικές εξαγωγές ακόμη πιο ανταγωνιστικές. «Όσο χειροτερεύουν τα πράγματα εσωτερικά, τόσο πιο ελκυστικά γίνονται τα προϊόντα της Κίνας στο εξωτερικό», σημειώνει ο Κρίστοφερ Μπέντορ, αναλυτής της Gavekal Dragonomics.
Τον Σεπτέμβριο, οι κινεζικές εξαγωγές αυξήθηκαν με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων έξι μηνών, φθάνοντας τα 328,6 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία των τελωνείων. Οι αποστολές προς τις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 27%, όμως αυξήθηκαν εντυπωσιακά σχεδόν σε κάθε άλλη περιοχή του κόσμου.
Η ανθεκτικότητα της Κίνας στον εμπορικό πόλεμο εξαρτάται από το αν οι άλλες χώρες θα διατηρήσουν ανοιχτές τις αγορές τους. Ήδη, σε ορισμένα κράτη της Νοτιοανατολικής Ασίας υπάρχει δυσαρέσκεια για τη ραγδαία αύξηση των κινεζικών εισαγωγών. Ωστόσο, η ζήτηση για φθηνά και ανταγωνιστικά κινεζικά προϊόντα παραμένει ισχυρή.
www.newmoney.gr
