Επενδύσεις σχεδόν ενός τρισεκατομμυρίου ευρώ: Τόσα χρήματα έχουν επενδύσει οι κινεζικές εταιρείες σε ξένες υποδομές στο πλαίσιο του νέου Δρόμου του Μεταξιού, εδώ και 10 χρόνια, από τότε που ο κινέζος πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, εγκαινίασε την πρωτοβουλία “One belt one road” (BRI).
Στο πλαίσιο του παγκόσμιου επενδυτικού σχεδίου, οι κινεζικές εταιρείες έχουν κατασκευάσει υποδομές όπως λιμάνια και σιδηρόδρομους, αλλά και δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, σε πολλές χώρες.
«Η πρωτοβουλία αυτή άλλαξε τη θέση της Κίνας στον κόσμο. Πολλές κινεζικές εταιρείες κατάφεραν να αυξήσουν τα μερίδιά τους στην παγκόσμια αγορά», λέει ο Γιάκομπ Γκίντερ, οικονομολόγος στο Berlin Mercator Institute for China Studies (Merics), το οποίο είναι το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό ερευνητικό ίδρυμα που ασχολείται αποκλειστικά με την ανάλυση της Κίνας.
«Επιπλέον, σε πολλές χώρες, οι κινεζικές εταιρίες είναι οι πρώτες που εισέρχονται στις αντίστοιχες αγορές και έτσι έχουν πλεονέκτημα χρόνου και εμπιστοσύνης. Η Κίνα δεσμεύει επίσης αυτές τις χώρες μακροπρόθεσμα κατασκευάζοντας υποδομές, καθώς οι κινεζικές εταιρείες θα χρησιμοποιούν κυρίως τα λιμάνια και τους σιδηροδρόμους για τη μεταφορά των εμπορευμάτων τους», σημειώνει ο γερμανός οικονομολόγος.
«Οι Κινέζοι πουλάνε καλύτερα»
«Παρά τις μεμονωμένες αποτυχίες, το Πεκίνο είναι πιθανό να είναι ευχαριστημένο με το έργο συνολικά. Η Κίνα έχει έλλειμμα εξωτερικού εμπορίου μόνο με 20 χώρες. Όλες αυτές οι χώρες παράγουν πόρους που δεν είναι διαθέσιμοι ή είναι ανεπαρκείς στην Κίνα. Η Αυστραλία, για παράδειγμα, προμηθεύει σιδηρομετάλλευμα. Αυτές ακριβώς οι εξαρτήσεις θέλει να μειώσει η Κίνα και αναζητά εναλλακτικές πηγές πρώτων υλών και νέες αγορές. Οι Κινέζοι προετοιμάζονται για έναν νέο κόσμο στον οποίο η σύγκρουση με τη Δύση συνεχίζει να κλιμακώνεται. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κάποια έργα του “Νέου Δρόμου του Μεταξιού” φαίνονται οικονομικά ανεπιτυχή, έχουν πολιτικά οφέλη», υποστηρίζει ο Γκίντερ.
«Η Κίνα θα είναι η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο το 2037», εκτιμά το βρετανικό Κέντρο Οικονομικών και Επιχειρηματικών Ερευνών (CEBR). «Ούτε η κρίση των ακινήτων ούτε ο αποπληθωρισμός ούτε το υψηλό χρέος ορισμένων τομέων της οικονομίας της θα εκτροχιάσουν την οικονομία του ασιατικού γίγαντα. Η τάση παραμένει ισχυρή και παρόλο που έχει χάσει ρυθμό (η Κίνα αναπτύσσεται με ρυθμό περίπου 5% ετησίως), θα είναι αρκετό για να συμβεί μια ιστορική υπέρβαση σε λίγο περισσότερο από μια δεκαετία», σύμφωνα με το CEBR.
Οι Κινέζοι πουλάνε καλύτερα, άλλωστε. Όταν μια κινεζική εταιρεία κατασκευάζει ένα λιμάνι στην Αφρική, λένε, «η Κίνα έχτισε αυτό το λιμάνι». Και πολλοί άνθρωποι στη Δύση υιοθετούν αυτή τη διατύπωση. Αλλά όταν μια δυτική εταιρεία κατασκευάζει ένα λιμάνι στο εξωτερικό, κανείς δεν λέει «το έχτισε η Ευρώπη». Το έργο BRI είναι επίσης μια στρατηγική μάρκετινγκ.
Η Κίνα, αν και έχει ήδη ένα σημαντικό επίπεδο ανάπτυξης, συνεχίζει να αναπτύσσεται με έντονο ρυθμό καθώς εφαρμόζει (ή αντιγράφει) τις τελευταίες τεχνολογίες που επέτρεψαν στις πιο ανεπτυγμένες χώρες να επιτύχουν πολύ υψηλά πρότυπα ζωής.
Επιπλέον, σιγά σιγά, η Κίνα πλησιάζει τα τεχνολογικά σύνορα και θα μπορούσε σύντομα να είναι η αιχμή του δόρατος χάρη σε χρόνια ισχυρών επενδύσεων στην καινοτομία, την ανάπτυξη, την τεχνολογία και την εκπαίδευση.
Το βρετανικό think tank αναφέρει επίσης ότι το παγκόσμιο ΑΕΠ θα συνεχίσει να αυξάνεται, αν και με ρυθμό χαμηλότερο από τον μέσο όρο μέχρι το 2025, ως αποτέλεσμα των πολιτικών υψηλών επιτοκίων που υιοθέτησαν οι κεντρικές τράπεζες για τη μείωση του πληθωρισμού. «Εκτιμούμε ότι το παγκόσμιο ΑΕΠ θα αυξηθεί σε 104 τρισεκατομμύρια δολάρια συνολικά μέχρι το 2023 και θα υπερδιπλασιαστεί για να φτάσει τα 219 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2038», λένε οι οικονομολόγοι της βρετανικής δεξαμενής σκέψης.
«Απειλεί» η Ινδία
Οι προβλέψεις των οικονομολόγων του CEBR δείχνουν πάντως ότι «η Κίνα θα μπορέσει να διατηρήσει την πρώτη θέση για λίγο περισσότερα από 20 χρόνια, δεδομένης μιας πιθανής ανάκαμψης των Ηνωμένων Πολιτειών». Επιπλέον, οι Ηνωμένες Πολιτείες αναμένεται να έχουν ΑΕΠ 45% μεγαλύτερο από αυτό της Κίνας έως το 2100», σημειώνει η έκθεση.
Παρά τις αβεβαιότητες και τα μεγάλα περιθώρια λάθους, οι δημογραφικές αλλαγές, ειδικά στην Κίνα, αναμένεται να είναι σημαντικές και ο πληθυσμός της πιστεύεται ότι θα μειωθεί δραματικά στα 590 εκατομμύρια μέχρι το 2100».
Οι δημογραφικές πιέσεις αρχίζουν να ασκούν επιρροή, οι ΗΠΑ θα πρέπει να ξεπεράσουν ξανά την Κίνα κάποια στιγμή στη δεκαετία του 2050, ενώ η Ινδία θα γίνει η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο τη δεκαετία του 2080. Έτσι, η Κίνα θα είναι η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο για μια ασυνήθιστα σύντομη περίοδο.
Διατυπώνεται μάλιστα η εκτίμηση ότι η Ινδία αναμένεται να ξεπεράσει τόσο την Κίνα όσο και τις Ηνωμένες Πολιτείες το 2080, για δημογραφικούς λόγους. Προβλέπουν ότι η Ινδία θα γίνει η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο με ΑΕΠ 10 τρισεκατομμυρίων δολαρίων το 2035».
Τρεις υπερδυνάμεις
Αυτά τα ευρήματα εγείρουν ερωτήματα σχετικά με τη στρατηγική απάντηση της Κίνας καθώς αντιμετωπίζει την πιθανότητα να είναι, στην καλύτερη περίπτωση, μία από τις τρεις υπερδυνάμεις και ενδεχομένως ο μικρότερος εταίρος. «Οι αποφάσεις που λαμβάνει η Κίνα ως απάντηση σε αυτό το μεταβαλλόμενο οικονομικό τοπίο θα έχουν εκτεταμένες συνέπειες όχι μόνο για την Κίνα, αλλά και για την παγκόσμια κοινότητα», επισημαίνουν οι οικονομολόγοι του βρετανικού think tank.
«Αυτό θα είχε επίσης επιπτώσεις στην παγκόσμια γεωπολιτική, με τρεις υπερδυνάμεις αντί για τις σημερινές δύο». Χωρίς δύο υπερδυνάμεις οι ισορροπίες φαίνονται ήδη περίπλοκες, με τρεις η κατάσταση θα μπορούσε να είναι γεωπολιτικά ακόμη πιο επικίνδυνη…
