Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι η εβδομάδα πριν το Πάσχα (από την Κυριακή των Βαϊων το βράδυ μέχρι το Μεγάλο Σάββατο) και ονομάζεται «Μεγάλη» γιατί τα γεγονότα που τελούνται και βιώνονται στους Ιερούς Ναούς είναι κοσμοσωτήρια για τον άνθρωπο.
Η Εκκλησία για να μπορέσουν όσο δυνατόν περισσότεροι πιστοί να συμμετέχουν στις Ακολουθίες, επέτρεψε από την αρχή της Μ. Εβδομάδας, να ψάλλεται ο Όρθρος της επόμενης ημέρας. (π.χ. την Κυριακή των Βαϊων το βράδυ ψάλλεται ο Όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας).
Οι τέσσερις πρώτες ημέρες μας προετοιμάζουν πνευματικά για το θείο δράμα και οι Ακολουθίες ονομάζονται «Ακολουθίες του Νυμφίου».
Οι πιστοί βιώνουν τα πάθη και την Ανάσταση του Χριστού συμμετέχοντας ενεργά σε αυτά με «συμπόρευση», «συσταύρωση» και «συνανάσταση».
Στην Ορθόδοξη Εκκλησία καθεμιά απ’ τις μέρες της Μεγάλης Εβδομάδας είναι αφιερωμένη σε κάποιο ή κάποια επιμέρους περιστατικά των Παθών.
- Η Μεγάλη Δευτέρα είναι αφιερωμένη στη μνήμη του ΙΩΣΗΦ, του γιου του ΙΑΚΩΒ, που αναφέρεται στη Παλαιά Διαθήκη και στην άκαρπη συκιά, που την καταράστηκε ο Χριστός και ξεράθηκε μ’ ένα του λόγο.
- Η Μεγάλη Τρίτη είναι αφιερωμένη στην παραβολή των Δέκα Παρθένων. Η παραβολή αυτή συμβολίζει την πίστη και την προνοητικότητα. Ψάλλεται το τροπάριο που έγραψε η μοναχή Κασσιανή.
- Η Μεγάλη Τετάρτη είναι αφιερωμένη στη μνήμη της αμαρτωλής γυναίκας που μετανόησε, πίστεψε στο Χριστό και άλειψε τα πόδια του με μύρο.
- Η Μεγάλη Πέμπτη είναι αφιερωμένη στο Μυστικό Δείπνο, στην προσευχή στην Γεσθημανή, στην προδοσία του Ιούδα, στη σύλληψη του Ιησού, στην ανάκριση από τον Άννα, στην άρνηση του Πέτρου και στην καταδίκη του Χριστού από τον Καϊάφα.
- Η Μεγάλη Παρασκευή είναι αφιερωμένη στα Άγια Πάθη και στη Σταύρωση. Γίνεται η περιφορά του ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ.
- Το Μεγάλο Σάββατο είναι αφιερωμένο στην Ταφή του Χριστού και στην «Εις Άδου Κάθοδο».
Το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων, της Μεγάλης Δευτέρας και της Μεγάλης Τρίτης ψάλλεται η Ακολουθία του Νυμφίου και ο Όρθρος της επόμενης μέρας και το Μεγάλο Απόδειπνο λίγο νωρίτερα τις πρώτες απογευματινές ώρες, ενώ τα πρωινά η προηγιασμένη Θεία Λειτουργία. Τα τροπάρια που ψέλνονται είναι του Νυμφίου «Iδου o Νυμφίος ερχεται» και το «Τoν Νυμφωνa σου βλέπω» ενώ τη Μεγάλη Τρίτη το βράδυ ψάλλεται το τροπάριο της Κασσιανής, «Κύριε, η εν πολλααις αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή».
Το πρωί της Μεγάλης Τετάρτης τελείται η προηγιασμένη Θεία Λειτουργία και το απόγευμα γίνεται η Ακολουθία του Ευχελαίου.το βράδυ τελείται η τελετή του Νιπτήρος, που είναι και ο Όρθρος της Μεγάλης Πέμπτης που αναφέρεται στο Μυστικό Δείπνο και ψάλλεται το Κοντάκιο «οτε οι ενδοξοι μαθηταί».
Το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης τελείται η Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και στο τέλος οι πιστοί μεταλαμβάνουν της Αγίας Κοινωνίας. Το απόγευμα προς βράδυ γίνεται η Ακολουθία των Αγίων και Αχράντων Παθών ή Δώδεκα Ευαγγελίων στην οποία αναγιγνώσκονται 12 περικοπές από τα 4 Ευαγγέλια, του Ματθαίου, του Μάρκου, του Λουκά και του Ιωάννη σχετικά με τα Άγια Πάθη του Χριστού από το Μυστικό Δείπνο μέχρι την Ταφή.
Παράλληλα γίνεται και η έξοδος του Τιμίου Σταυρού με τον Εσταυρωμένο από την Αγία Τράπεζα και η περιφορά του σε όλο το χώρο του ναού ενώ ψάλλεται το «Σήμερον κρεμαται επι ξύλου».
Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής αποτελεί την κορύφωση του Θείου Δράματος με την Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών και τον Εσπερινό της Αποκαθήλωσης όπου ο ιερέας κατεβάζει τον Εσταυρωμένο από τον Σταυρό και τον τυλίγει σε καθαρό σεντόνι ενώ από αργά το βράδυ έχει ετοιμαστεί ο Ιερός Επιτάφιος έτσι ώστε να τοποθετηθεί το Άγιο Σώμα του Κυρίου και το βράδυ οι πιστοί παρακολουθούν με κατάνυξη τον όρθρο του Μεγάλου Σαββάτου και την Ακολουθία του Επιταφίου και ψάλλονται τα Εγκώμια σε τρεις στάσεις: «η ζωη εν τάφω» α’ στάση, «αξιόν εστί» β’ στάση, και «Αι γενεαι πασαι» γ’ στάση μετά τα οποία και πραγματοποιείται η περιφορά του Επιταφίου στους δρόμους της πόλης ή του χωριού.
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου ψάλλεται ο Εσπερινός της Ανάστασης, η λεγόμενη και “Πρώτη Ανάσταση” και το τροπάριο «Ανάστα, ο Θεός». Το μεσημέρι στον Πανάγιο Τάφο πραγματοποιείται η αφή του Αγίου Φωτός και διανέμεται σε όλο τον Ορθόδοξο κόσμο και το βράδυ ακολουθεί η Τελετή της Αναστάσεως με το «Δευτε λάβετε φως» και το Χριστος Ανέστη που συνοδεύεται από τους χαρμόσυνους ήχους της καμπάνας και τους ασπασμούς της αγάπης.
