Με την Ισπανία αντιμέτωπη με ένα πολιτικό αδιέξοδο μετά την πύρρειο νίκη του κεντροδεξιού Λαϊκού Κόμματος, και τον Πέδρο Σάντσεθ να επιχειρεί να εξασφαλίσει αρκετή υποστήριξη για μια τρίτη θητεία στην πρωθυπουργία, οι προσπάθειές του ίσως εξαρτηθούν από το κατά πόσον θα μπορέσει να συνάψει συμφωνία με τον de facto ηγέτη των Καταλανών αυτονομιστών, που ζει από το 2017 αυτοεξόριστος στο Βέλγιο.
Από τον Κάρλες Πουτζδεμόν, άλλωστε, τον πρώην πρόεδρο της Καταλονίας, που εγκατέλειψε την Ισπανία μετά το παράνομο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της πλουσιότερης περιφέρειας της χώρας, παίρνουν, σύμφωνα με το Bloomberg, οδηγίες οι επτά βουλευτές του κόμματος Junts per Catalunya.
Και μολονότι επί εβδομάδες αξιωματούχοι του κόμματος αυτού επέμεναν πως δεν θα στηρίξουν μια νέα κυβέρνηση Σάντσεθ επειδή εμπόδισε τον υποψήφιό τους να κατακτήσει τον δημαρχιακό θώκο της Βαρκελώνης, στον απόηχο των εκλογών της Κυριακής αντιλήφθηκαν ότι έχουν πλέον έναν ισχυρό μοχλό πίεσης. Αν ο νυν πρωθυπουργός της Ισπανίας εξασφαλίσει αρκετές ψήφους από τους αριστερούς συμμάχους του, μια αποχή του Junts per Catalunya θα είναι αρκετή για να παραμείνει στην εξουσία και, όπως δήλωσε πηγή προσκείμενη στην ηγεσία του Junts, το κόμμα αντιλαμβάνεται τον καθοριστικό ρόλο που μπορεί να παίξει στην πολιτική σκηνή της χώρας προσεχώς και θα δει πώς θα εξασφαλίσει τα καλύτερα ανταλλάγματα.
Τα τρία σενάρια για την άρση του πολιτικού αδιεξόδου στην Ισπανία
Όπως σχολιάζουν διεθνή ΜΜΕ, τρία είναι τα σενάρια για την άρση του πολύμηνου, όπως προδιαγράφεται προς το παρόν, πολιτικού αδιεξόδου στην Ισπανία:
Νέες εκλογές: Εφόσον κανένα κόμμα δεν εξασφαλίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία μια νέα προσφυγή στις κάλπες -πιθανώς τον ερχόμενο Δεκέμβριο ή Ιανουάριο-, φαντάζει ως η μόνη και πιθανότερη επιλογή.
Επιβίωση του Σάντσεθ: Ο Ισπανός πρωθυπουργός θεωρείται απίθανο να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία των 176 εδρών στη Βουλή των 350 στην πρώτη ψηφοφορία, αλλά ίσως στη δεύτερη ψηφοφορία εξασφαλίσει ψήφο εμπιστοσύνης με τον αποχή του Junts per Catalunya.
Κυβέρνηση υπό το Λαϊκό Κόμμα: O ηγέτης των Συντηρητικών, Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό, θα προσπαθήσει ενδεχομένως να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας, αλλά θα πρέπει να απέχουν από την ψήφο εμπιστοσύνης οι Σοσιαλιστές (PSOE) του Σάντσεθ, κάτι που φαντάζει απίθανο.
Ο «επτάψυχος» Σάντσεθ
Η Ισπανία είναι συνηθισμένη σε περιόδους πολιτικών αδιεξόδων μετά την κατάρρευση του δικομματισμού προ δεκαετίας, που ώθησε τους ηγέτες των κομμάτων να προσπαθούν να εξασφαλίσουν υποστήριξη σε μια κατακερματισμένη Βουλή και οδήγησε σε διαδοχικές κυβερνήσεις μειοψηφίας.
Εκλογές στην Ισπανία: Πρώτο το Λαϊκό Κόμμα, αλλά χωρίς πλειοψηφία για αυτοδύναμη κυβέρνηση
Ο Σάντσεθ έχει αποδειχθεί ικανός διαχειριστής τέτοιων κρίσεων, σχηματίζοντας κατ’ επανάληψη κυβερνητικές συμμαχίες με ακροαριστερές δυνάμεις και ομάδες αυτονομιστών από την Καταλονία και τη Χώρα των Βάσκων.
Μολονότι οι ομάδες αυτές διαφοροποιούνται ως προς τους στόχους και τις αξιώσεις τους, ο Σάντσεθ έχει καταφέρει να πετύχει συμβιβασμούς επικαλούμενος την αντίθεσή τους στο συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα, που ενισχύθηκε από την ανάδυση του ακροδεξιού Vox.
Περίπλοκες οι διαπραγματεύσεις του Σάντσεθ με τους Καταλανούς αυτονομιστές
Εδώ και χρόνια διαμορφώνει την πολιτική σκηνή στην Ισπανία το ρήγμα αναφορικά με την πρόθεση της Καταλονίας να ανεξαρτητοποιηθεί, ένα ρήγμα που συνετέλεσε στην πτώση της προηγούμενης κυβέρνησης του Λαϊκού Κόμματος υπό τον Μαριάνο Ραχόι και στην άνοδο του Vox.
Μολονότι οι Καταλανοί αυτονομιστές είδαν τα ποσοστά τους να μειώνονται στις εκλογές της Κυριακής, διαπίστωσαν πως διαθέτουν πλέον ισχυρότερο μοχλό πίεσης μετεκλογικά. Από το 2018 που ανήλθε στον πρωθυπουργικό θώκο της Ισπανίας, ο Σάντσεθ επιχείρησε να χτίσει γέφυρες με τους αυτονομιστές, στους οποίους βασίστηκε για την ψήφιση νόμων. Η στρατηγική του απέδωσε καρπούς την Κυριακή, καθώς οι Σοσιαλιστές κατέγραψαν το καλύτερο αποτέλεσμα της τελευταίας πενταετίας στην Καταλονία εξασφαλίζοντας τις 19 από τις 48 έδρες της.
Οι διαπραγματεύσεις με το Junts per Catalunya αναμένονται λίαν περίπλοκες, καθώς αξιώνει δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία και αμνηστία για τον Πουτζδεμόν και άλλους αυτονομιστές στους οποίους έχουν ασκηθεί διώξεις. Ένα δημοψήφισμα θα ήταν από πολιτικής άποψης εκρηκτικό για τον Σάντσεθ, ενώ η απονομή χάριτος στον Πουτζδεμόν θα ήταν πολύ πικρό χάπι να το «καταπιούν» πολλοί ψηφοφόροι των Σοσιαλιστών.
Αισιόδοξος ο Σάντσεθ
Μολαταύτα, ο Σάντσεθ ανέφερε χθες σε συνάντησή του με ηγετικά στελέχη των Σοσιαλιστών ότι περιμένει από τους βουλευτές να βρουν μια λύση όταν συνεδριάσει τον ερχόμενο μήνα η νέα Βουλή της Ισπανίας.
«Είμαι βέβαιος ότι αυτή η δημοκρατία θα βρει μια φόρμουλα για να μπορέσει να κυβερνηθεί η χώρα», τόνισε, σύμφωνα με εκπρόσωπο Τύπου του PSOE.
Τις διαβουλεύσεις με το Junts per Catalunya περιπλέκει, πάντως, το αίτημα εισαγγελέων του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Ισπανίας για έκδοση διεθνούς εντάλματος σύλληψης εις βάρος του Πουτζδεμόν μετά από πρόσφατη απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της ΕΕ για την αφαίρεση της ασυλίας του πρώην προέδρου της Καταλονίας ως μέλους του Ευρωκοινοβουλίου. Ένα άλλο μέλος των Καταλανών αυτονομιστών, η Κλάρα Πονσάτι, που επέστρεψε πρόσφατα στην Ισπανία, συνελήφθη χθες.
Προς το παρόν το Junts per Catalunya δεν δείχνει διατεθειμένο να απέχει, ώστε να διευκολύνει μια τρίτη θητεία του Σάντσεθ, όπως δήλωσε χθες ο γ.γ. του κόμματος, Τζόρντι Τουρούλ, προσθέτοντας ότι το κόμμα πρέπει να παραμείνει «πιστό στην Καταλονία».
