Το νέο Κληρονομικό Δίκαιο αλλάζει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο μεταβιβάζονται περιουσίες, επιχειρήσεις και επαγγελματικές δραστηριότητες. Η εισαγωγή των κληρονομικών συμβάσεων, ο δραστικός περιορισμός των αποποιήσεων και οι νέοι κανόνες για το «εξ αδιαιρέτου» στοχεύουν στη μείωση των εμποδίων που εμποδίζουν τη λειτουργία ή την ανάπτυξη χιλιάδων μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων. Παράλληλα, η αναδρομική ισχύς του νόμου υπόσχεται λύσεις για περιουσίες που για χρόνια παραμένουν προβληματικές, επιτρέποντας σε κληρονόμους και επιχειρηματίες να κινηθούν με ασφάλεια και προοπτική. Το νέο θεσμικό πλαίσιο δεν αφορά μόνο τη διαχείριση της ατομικής περιουσίας, αλλά φιλοδοξεί να αποτελέσει εργαλείο ενίσχυσης της ιδιωτικής οικονομίας και της επιχειρηματικότητας συνολικά.
1. Τι αλλάζει συνολικά με το νέο Κληρονομικό Δίκαιο;
Το νέο πλαίσιο αναμορφώνει πλήρως τους κανόνες κληρονομικής διαδοχής, εισάγοντας για πρώτη φορά τις κληρονομικές συμβάσεις, περιορίζοντας ουσιαστικά τις αποποιήσεις και αντιμετωπίζοντας το χρόνιο πρόβλημα της συγκυριότητας («εξ αδιαιρέτου»). Οι αλλαγές έχουν ιδιαίτερη σημασία για επιχειρήσεις και επαγγελματικές δραστηριότητες.
2. Θα ισχύσουν οι αλλαγές και για παλαιές περιουσίες ή επιχειρήσεις;
Ναι. Ο νέος νόμος θα έχει αναδρομική ισχύ, καλύπτοντας και περιουσίες που ήδη υπάρχουν, είναι αδιανέμητες ή παρουσιάζουν εκκρεμότητες. Αυτό αφορά χιλιάδες ακίνητα και επιχειρήσεις που παραμένουν «παγωμένες» λόγω πολλών συνιδιοκτητών ή χρεών.
3. Τι είναι οι κληρονομικές συμβάσεις και πώς αφορούν τις επιχειρήσεις;
4. Μπορεί η κληρονομική σύμβαση να αλλάξει ή να ακυρωθεί;
Κατά κανόνα είναι αμετάκλητη, εκτός εάν συμφωνήσουν όλοι οι συμβαλλόμενοι ή υπάρξουν πολύ σοβαροί λόγοι – όπως αχαριστία ή εγκληματική ενέργεια κατά του διαθέτη. Το καθεστώς θυμίζει αυτό των δωρεών.
5. Μπορεί κάποιος κληρονόμος να παραιτηθεί από τα δικαιώματά του μέσω της σύμβασης;
Ναι. Η σύμβαση επιτρέπει παραίτηση από το κληρονομικό δικαίωμα, διευκολύνοντας περιπτώσεις όπου μια επιχείρηση πρέπει να πάει σε συγκεκριμένο πρόσωπο χωρίς αντιρρήσεις από άλλους συγγενείς.
6. Τι αλλάζει στις αποποιήσεις κληρονομιάς, ειδικά όταν υπάρχει επιχείρηση με χρέη;
Η μεγάλη τομή είναι ότι ο κληρονόμος δεν ευθύνεται πλέον με την προσωπική του περιουσία, αλλά μόνο μέχρι την αξία της κληρονομικής μερίδας. Έτσι, περιορίζονται δραστικά οι αποποιήσεις που τα προηγούμενα χρόνια άφησαν χιλιάδες περιουσίες ανενεργές.
7. Μπορεί κάποιος να αποδεχθεί μια χρεωμένη επιχείρηση και να τη συνεχίσει χωρίς να φοβάται τα χρέη;
Ναι. Οι νέες διατάξεις επιτρέπουν την αποδοχή επιχείρησης με χρέη χωρίς κίνδυνο προσωπικής δέσμευσης. Παράλληλα, παρέχουν δικαιώματα προτίμησης σε πλειστηριασμούς για όποιον κληρονόμο θέλει να διατηρήσει την επιχείρηση.
8. Τι προβλέπεται για το «εξ αδιαιρέτου», το πρόβλημα της συγκυριότητας σε ακίνητα και επιχειρήσεις;
Για πρώτη φορά δίνεται η δυνατότητα σε συγκληρονόμο να ζητήσει από το δικαστήριο τον καθορισμό αποζημίωσης για τους υπόλοιπους και να αποκτήσει πλήρη κυριότητα. Έτσι, επιχειρήσεις και ακίνητα μπορούν να «απελευθερωθούν» από πολυδιάσπαση και αδράνεια.
9. Πώς βοηθούν οι νέες διατάξεις την επιχειρηματικότητα;
Το νέο δίκαιο μειώνει τον κατακερματισμό περιουσιών, δίνει σιγουριά στους διαδόχους, μειώνει τις διενέξεις, επιτρέπει την ομαλή μεταβίβαση επιχειρήσεων και αποτρέπει την εγκατάλειψη επαγγελματικών μονάδων λόγω χρεών ή πολυϊδιοκτησίας.
10. Θα υπάρξουν και άλλες αλλαγές στο μέλλον που να αφορούν τις επιχειρήσεις;
Ναι. Το υπουργείο Δικαιοσύνης εξετάζει ήδη πρόσθετες παρεμβάσεις στις διατάξεις περί «κοινωνίας» στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, με στόχο ακόμη μεγαλύτερη διευκόλυνση των επιχειρήσεων και της αξιοποίησης περιουσιών.
dnews.gr
