Ένα μικρό απόσπασμα στρατιωτών χάνεται στις Άλπεις μέσα στις χιονοστιβάδες, ενώ επιχειρούσε πολεμικούς ελιγμούς. Δεν υπήρχε πιθανότητα σωτηρίας τους. Έπειτα από μέρες το απόσπασμα εμφανίζεται σώο σ’ ένα απρόβλεπτο σημείο. Το άναυδο επιτελείο προσπαθεί να βγάλει άκρη. Ένας στρατιώτης βρήκε έναν παλιό χάρτη στο σακίδιό του και έτσι ανακάλυψαν το δρόμο. Μόνο που ο χάρτης ήταν μιας ορεινής περιοχής των Πυρηναίων. Με λάθος χάρτη βρήκαν το δρόμο τους. Ο λάθος χάρτης τους εμψύχωσε να μην παραλύσουν από φόβο, κινητοποίησε τις αισθήσεις τους, διερεύνησαν πιθανά σενάρια απεγκλωβισμού και τελικά διαχειρίστηκαν με επιτυχία την αβεβαιότητα του προσανατολισμού τους.
Τι σχέση όμως θα μπορούσε να έχει η μελέτη της ΔιαΝΕΟσις για την ανασυγκρότηση της Ηλείας με το λάθος χάρτη που βοήθησε στον απεγκλωβισμό των στρατιωτών στις χιονισμένες Άλπεις;
Θα ήταν υπερβολή να χαρακτηρίσουμε τη συγκεκριμένη μελέτη λάθος χάρτη. Ελλιπή ναι, ευθυγραμμισμένη με τις κυβερνητικές παραδοχές σίγουρα. Ενδεικτικά υιοθετεί το αφήγημα για γεωργική σχολή στην Αμαλιάδα υποτιμώντας την αξία της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και τη συμβολή της στην τοπική ανάπτυξη. Η δημιουργία για παράδειγμα Τμήματος Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού δε θα συνδεόταν μόνο με το ιστορικό και πολιτιστικό δυναμικό της περιοχής και ειδικότερα της Αρχαίας Ολυμπίας. Ούτε πολύ περισσότερο με τα οικονομικά οφέλη από τον ερχομό των φοιτητών. Αυτή θα ήταν μια κοντόφθαλμη ανάλυση, Θα μπορούσε να αποτελέσει το “όχημα” για την ανάπτυξη συνεργειών στα πεδία της υγιούς διατροφής, του τουρισμού ευεξίας, της αποκατάστασης και του αθλητικού μάνατζμεντ. Άλλωστε ένα τέτοιο τμήμα ριζωμένο και ενσωματωμένο στο χώρο μπορεί να αναδείξει διαδικασίες κοινωνικής ανασύνθεσης και οικονομικής αναδόμησης ενός περιθωριοποιημένου νομού απόλυτα συμβατές με την κεντρική ιδέα της μελέτης που εμβαθύνει στην ανάδειξη του κεντρικού ρόλου της Ολυμπίας.
Εξαιρετικά περιορισμένη είναι η αναφορά της μελέτης στο έλλειμμα του νομού στη μεταποίηση. Εκεί χρειαζόταν περισσότερο βάθος. Εντύπωση προκαλεί η πρόταση για πέντε επιχειρηματικά πάρκα με επίκληση στο αντίστοιχο Περιφερειακό Σχέδιο Δράσης όταν η Περιφέρειας ‘εχει καταλήξει σε δυο (Επιτάλιο και Τραγανό ή Λεχαινά). Άλλωστε οι περιφέρειες που εξειδικεύονται στο δευτερογενή τομέα καταγράφουν κατά κανόνα μεσαίο ή υψηλό κατά κεφαλήν εγχώριο προϊόν.
Στον τομέα των υποδομών ορθά αναφέρεται η αναγκαιότητα αναβάθμισης του σιδηροδρομικού δικτύου, μόνο που δε διευκρινίζεται ότι για να αρθεί ο σιδηροδρομικός αποκλεισμός του νομού δεν αρκεί η βελτίωση της υπάρχουσας μετρικής γραμμής, απαιτείται η κανονικοποίησή της. Και εδώ οι συντάκτες της μελέτης κλείνουν το μάτι στον κυβερνητικό σχεδιασμό.
Στον τομέα της υγείας επιχειρείται μια σύντομη και μάλλον γενικόλογη προσέγγιση που υποβαθμίζει το ρόλο της δημόσιας υγείας και του συστήματος υγείας στην εμπέδωση αισθήματος υγειονομικής ασφάλειας και τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη κυρίως όμως στη μείωση των ανισοτήτων και την μείωση του κινδύνου φτωχοποίησης του πληθυσμού.
Η ιστορία των Άλπεων είναι διδακτική. Μόνο που ανεξάρτητα από το χάρτη, ακόμα όμως και αν καταλήξουμε στο πού θέλουμε να πάμε, το δύσκολο θα είναι στην υλοποίηση, στο «πώς» δηλαδή, εκεί που συνήθως σκοντάφτουμε. Και τότε αυτά που θα κρίνουν την επιτυχία του εγχειρήματος είναι ποιοι θα το αναλάβουν, κυρίως όμως το πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον που θα το προσδιορίσει.
Ο Κώστας Διαμαντόπουλος είναι Οδοντίατρος, εκπρόσωπος στη Γενική Συνέλευση της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Management Υπηρεσιών Υγείας, πρώην Διοικητής του Γενικού Νοσοκομείου Ηλείας
