Το Prevention ζήτησε από ηλικιωμένους και ειδικούς σε θέματα ψυχικής και σωματικής υγείας να αποκαλύψουν το μυστικό της… ευτυχίας μέχρι τα βαθιά γεράματα. Όλοι συμφωνούν στην εξής συμβουλή: Σταματήστε να φοβάστε τα γηρατειά!
Μπορεί το προσδόκιμο ζωής να έχει αυξηθεί, ωστόσο η μακροζωία δεν σημαίνει απαραίτητα και καλή ζωή. «Ένα από τα μεγαλύτερα δώρα του περασμένου αιώνα είναι ο διπλασιασμός της διάρκειας ζωής μας», λέει η Sandra Bond Chapman, Ph.D., γνωσιακή νευροεπιστήμονας και επικεφαλής διευθύντρια του Κέντρου BrainHealth στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Ντάλας.
Γι’ αυτό είναι εξίσου σημαντικό να εστιάζουμε όχι μόνο στη διάρκεια ζωής, αλλά και στη διάρκεια υγείας – δηλαδή στον αριθμό των ετών που παραμένουμε σε καλή σωματική και ψυχική κατάσταση – με θετική πρόθεση. «Μπορούμε να κάνουμε απλά βήματα για να βελτιστοποιήσουμε την υγεία του εγκεφάλου μας χρόνο με τον χρόνο, επεκτείνοντάς την μέχρι τα βαθιά γεράματα», λέει η Chapman. Εκτός από τη σωματική άσκηση, τη σωστή διατροφή, την κοινωνική επαφή και την πνευματική διέγερση, ένα από τα “κλειδιά” για υγιή γήρανση είναι να βρίσκουμε κάτι που μας φέρνει χαρά κάθε μέρα.
Ειδικοί και ηλικιωμένοι αποκαλύπτουν τα «κλειδιά» για μια ευτυχισμένη και γεμάτη νόημα τρίτη ηλικία.
Δημιούργησε την «επιλεγμένη» οικογένειά σου
«Ό,τι και να γίνει, εγώ και οι φίλες μου γυμναζόμαστε δύο φορές την εβδομάδα. Το κάνουμε περισσότερο για τη φιλία παρά για τη γυμναστική. Σταθήκαμε η μία στην άλλη όταν μία από εμάς έχασε τον σύζυγό της και μετά μία άλλη χώρισε. Αν κάποια δεν μπορεί να έρθει επειδή δεν αισθάνεται καλά, της πηγαίνουμε σούπα — ή Mucinex. Καμία μας δεν ζει κοντά στην οικογένειά της, οπότε προσπαθούμε να φροντίζουμε η μία την άλλη.» — Σου Ρος, 74, Φλάγκσταφ, Αριζόνα
Γίνε… αρχάριος
«Έμαθα για πρώτη φορά να κάνω kite surfing στα 50 μου. Ήμουν ο μεγαλύτερος ηλικιακά εκεί. Ήταν δύσκολο στην αρχή, αλλά επέμεινα. Όταν βρίσκεσαι μέσα στο νερό, συγκεντρωμένος σε αυτό που κάνεις, τίποτε άλλο δεν έχει σημασία. Όταν ασχολούμαι με κάτι που αγαπώ — είτε δουλειά είτε χόμπι — η συγκέντρωση είναι απόλυτη και η ικανοποίηση είναι ανάλογη της προσπάθειας» – Φρέντρικ Μπαλέ, 74, συνταξιούχος ορθοπεδικός χειρουργός, Νιού Τζέρσεϊ.
Δεν υπάρχει μόνο το… Sudoku
«Όλοι λένε πως οι γρίφοι βοηθούν τη γνωστική υγεία, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι είναι η σωστή δραστηριότητα για όλους. Για κάποιους μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολο και αγχωτικό. Συνιστώ να βρείτε κάτι καινούργιο και διαφορετικό για εσάς — όπως να μάθετε μια νέα γλώσσα, ένα μουσικό όργανο ή ένα νέο χόμπι. Ετσι θα διατηρήσετε τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου» — Μπρεντ Φόρεστερ, ψυχίατρος και επικεφαλής της Ψυχιατρικής στο Tufts Medical Center.
Πέρνα καθημερινά χρόνο στη φύση
«Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι ο χρόνος στη φύση ωφελεί όχι μόνο το σώμα αλλά και το μυαλό. Είναι χαλαρωτικό, ισορροπητικό και ηρεμιστικό να βρίσκεσαι μακριά από τον τεχνητό κόσμο, ο οποίος προκαλεί υπερφόρτωση των αισθήσεων. Θα ζήσετε πιο ευτυχισμένα αν αφιερώνετε χρόνο κάθε μέρα για έναν περίπατο στο πάρκο ή στην παραλία» — Πίτερ Γκρος, δεκαετία 70, παρουσιαστής του «Wild Kingdom».
Να βοηθάς τους άλλους
«Η στάση μου είναι η εξής: θα κάνω ό,τι μπορώ, όσο μπορώ, για όσο καιρό μπορώ. Στην κοινότητά μου με φωνάζουν “Μητέρα Cousar” και από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, η ζωή μου ήταν αφιερωμένη στην προσφορά. Συνόδευα τυφλούς στην αγορά, ήμουν σχολική τροχονόμος, ταξιθέτρια στην εκκλησία μου και ανάδοχη μητέρα για πάνω από 125 παιδιά. Ήμουν πρόεδρος του συλλόγου της γειτονιάς για 35 χρόνια και μόλις πέρσι παραιτήθηκα. Συνεχίζω να προσφέρω, μοιράζοντας τρόφιμα και ρούχα. Όλα αυτά, μαζί με το δίκτυο υποστήριξης του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Connectedly, με κάνουν να νιώθω συνδεδεμένη με τους γείτονές μου» — Καλαλίλι Cousar, 95, Φιλαδέλφεια.
Θέσε όρια
«Τις γυναίκες της γενιάς μου μας έμαθαν να είμαστε πάντα ευγενικές και σεβαστικές, αλλά όσο μεγαλώνεις, συνειδητοποιείς πόσο καταπιεσμένες ήμασταν. Μου πήρε καιρό, αλλά τελικά έμαθα να ξεφορτώνομαι τα “πρέπει”. Για παράδειγμα, όταν μία συγγενής μου ζήτησε να μείνει στο σπίτι μου για μια εβδομάδα, της είπα ότι μπορώ μόνο για τρεις διανυκτερεύσεις, τόσο αντέχω. Παρόλο που τη συμπαθούσα, ήξερα τα όριά μου. Ήρθε για τρεις μέρες και περάσαμε υπέροχα» — Τζέσικα Ράινερ, 84, ζωγράφος και κεραμίστρια, Νέα Υόρκη.
Άλλαξε οπτική
«Είναι σημαντικό να εξετάσουμε τι πιστεύουμε για το γήρας. Αν πιστεύετε ότι όσο μεγαλώνετε η ζωή “τελειώνει” και ότι μετά τη συνταξιοδότηση δεν είστε πια χρήσιμοι, τότε έτσι θα γερνάτε. Αν όμως βλέπετε τη γήρανση σαν μια υπέροχη περίοδο, τότε έτσι ακριβώς θα είναι» — Νταϊάν Λανγκ, ειδικός θετικής ψυχολογίας, εκπαιδεύτρια και συγγραφέας.
Κάνε focus στα δυνατά σου σημεία
«Η αποδοχή του “τώρα”, με όλα τα λάθη του, μας βοηθά να εστιάσουμε στα καλά της ζωής μας. Δώσε στον εαυτό σου αναγνώριση για ό,τι κάνεις καλά — μπορεί να τα κάνεις και καλύτερα όσο μεγαλώνεις. Ίσως έχεις πλουσιότερο λεξιλόγιο, καλύτερη κρίση ή τηρείς πιο υγιεινές συνήθειες» – Τζέσικα Ζ.Κ. Κάλντγουελ, Ph.D., διευθύντρια του Women’s Alzheimer’s Movement Prevention & Research Center στην Cleveland Clinic.
Γίνε ακτιβιστής
«Ο καλύτερος τρόπος για να “ανθίσεις” είναι η ενεργή συμμετοχή σε ζητήματα που επηρεάζουν την κοινότητά σου. Οι γιαγιάδες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Friendship Bench — μια μορφή θεραπείας που βασίζεται στη διήγηση ιστοριών από εκπαιδευμένους ηλικιωμένους — είναι πολύ πιο ενεργές και έχουν λιγότερα χρόνια προβλήματα υγείας, όπως υπέρταση και διαβήτη. Ο ακτιβισμός δίνει την αίσθηση του ανήκειν, δίνει σκοπό και καταπολεμά τη μοναξιά» — Ντίξον Τσιμπάντα, M.D., ψυχίατρος και ιδρυτής του κινήματος Friendship Bench.
Άκου και μάθε
«Μετά τον θάνατο της γυναίκας μου, συμεμτείχα ως εθελοντής στην οργάνωση Neighbors Who Care, πηγαίνοντας ανθρώπους στους γιατρούς τους. Το ρητό “παίρνεις περισσότερα απ’ όσα δίνεις” είναι απόλυτα αληθινό. Έχω μεταφέρει αρκετές φορές μία κυρία σε θεραπείες για τον καρκίνο και, παρότι πονάει συνεχώς, παραμένει χαμογελαστή. Η δύναμη αυτών των ανθρώπων μου θυμίζει τι είναι πραγματικά σημαντικό: η οικογένεια, η θετική στάση και η πίστη» – Εντ Σακ, 88, Τσάντλερ, Αριζόνα.
Καταπολέμησε τις φλεγμονές με σωστή διατροφή
«Μπορούμε να πολεμήσουμε τη χρόνια φλεγμονή – που σχετίζεται με τον διαβήτη, τις καρδιακές παθήσεις και την αρθρίτιδα – καταναλώνοντας καθημερινά τροφές με αντιφλεγμονώδη δράση. Αυτές περιλαμβάνουν: ελαιόλαδο, όσπρια, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, μούρα, ξηρούς καρπούς και τουλάχιστον δύο μερίδες την εβδομάδα λιπαρά ψάρια. Βοηθούν επίσης τα μπαχαρικά όπως η κανέλα, το σκόρδο, ο κουρκουμάς, και δύο φλιτζάνια πράσινο τσάι χωρίς καφεΐνη την ημέρα. Για υγιή γήρανση, δώστε έμφαση στην ποικιλία και τη διαφοροποίηση της διατροφής σας» – Μερίδαν Ζέρνερ, R.D.N., The Cooper Clinic.
Δράσε με αίσθηση… επείγοντος
«Όταν περάσεις τα 70, γίνεσαι πιο συνειδητοποιημένος για τη θνητότητά σου. Συνειδητοποιείς ότι είσαι εδώ… και αύριο μπορεί να μην είσαι, οπότε ο στόχος σου είναι να κάνεις αυτό το “εδώ” όσο πιο ουσιαστικό γίνεται. Αυτό δημιουργεί μία αίσθηση επείγοντος, που οδηγεί σε δράση. Δεν είναι κάτι μακάβριο· είναι κάτι που σε παρακινεί. Αν το σκεφτείς καλά, η υγιής γήρανση σημαίνει να αξιοποιήσεις στο έπακρο τον χρόνο που σου απομένει» — Κάρεν Σαλμάνσον, ειδικός στην αλλαγή συμπεριφοράς και συγγραφέας του Your To-Die-For Life.
«Αγκάλιασε» την οικειότητα
«Έρευνες δείχνουν ότι η πλειοψηφία των ηλικιωμένων Αμερικανών θεωρούν ότι το σεξ είναι σημαντικό σε κάθε ηλικία. Αυτό που πρέπει να αλλάξει είναι οι προσδοκίες γύρω από τη σεξουαλικότητα. Αν γίνουμε πιο ευέλικτοι στον τρόπο που την ορίζουμε, η οικειότητα είναι εφικτή για τους περισσότερους. Έχει σημασία, γιατί η σωματική επαφή σε κάνει να νιώθεις επιθυμητός και σημαντικός στα μάτια του συντρόφου σου — κι αυτό είναι βασικό συστατικό μιας διαχρονικής σχέσης» — Άλισον Γκίλμπερτ, συν-συγγραφέας με την αείμνηστη Dr. Ruth του The Joy of Connections: 100 Ways to Beat Loneliness and Live a Happier and More Meaningful Life.
Μείνε στο παρόν
«Ποτέ δεν κοιτάω πίσω· κοιτάω μπροστά. Δεν μετανιώνω για κανένα λάθος μου, ούτε τα σκέφτομαι καν — είναι στο παρελθόν! Και τώρα που είμαι 103, δεν κοιτάω πολύ μακριά στο μέλλον, τουλάχιστον όχι πέρα από τα 106 ή 107. Εστιάζω στο να απολαμβάνω τη ζωή μου σήμερα» — Ντέμπορα Σέζελι, 103, συνιδρύτρια του spa Rancho La Puerta και πρόσωπο της καμπάνιας της Medtronic για ζωή μέχρι τα 150.
Βρες ξανά το κέντρο σου
«Καθώς μεγαλώνεις, ο κόσμος σου μπορεί να μικρύνει. Υπάρχει λιγότερη παρέα και ίσως μικρότερη κοινωνική εμπλοκή, ειδικά αν έχεις χάσει αγαπημένους. Η πρόκληση είναι να καταλάβεις ότι έχεις εισέλθει σε μια νέα πραγματικότητα. Μόλις το αποδεχτείς, χρειάζεται να αποφασίσεις τι θέλεις να κάνεις τώρα. Να αναρωτηθείς: “Πώς θέλω να προχωρήσω;”, ειδικά αν έχεις χάσει σύντροφο» – Τζιλ Σ. Κοέν, σύμβουλος πένθους, Νέα Υόρκη.
www.dnews.gr
