Η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί έναν από τους σοβαρούς περιβαλλοντικούς κινδύνους για την υγεία, καθώς «ευθύνεται» για πολλούς νέους θανάτους κάθε χρόνο. Αν και συχνά σχετίζεται με αναπνευστικά και καρδιαγγειακά προβλήματα, νέα δεδομένα δείχνουν ότι μπορεί να επηρεάζει ακόμη και το DNA, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Σε αυτό το πλαίσιο, διεθνής μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature , φωτίζει τον τρόπο με τον οποίο η ρύπανση μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα , ακόμη και σε άτομα που δεν καπνίζουν ποτέ.
Μελέτη σε μη-καπνιστές ασθενείς σε όλο τον κόσμο
Διαπιστώθηκε ότι όσο υψηλότερα ήταν τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης (ιδίως από μικροσωματίδια PM2.5 ), τόσο περισσότερες μεταλλάξεις που προκαλούν και προάγουν τον καρκίνο εντοπίζονται στους όγκους. Η ρύπανση συνδέθηκε ιδιαίτερα με μεταλλάξεις στο γονίδιο TP53 , γνωστό από τη σχέση του με τον καρκίνο που προκαλεί το κάπνισμα.
« Πρόκειται για ένα επεισόδιο και αυξανόμενο παγκόσμιο πρόβλημα που προσπαθούμε να κατανοήσουμε », τόνισε η Δρ. Maria Teresa Landi, συν-συγγραφέας και επιδημιολόγος από το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου των ΗΠΑ.
Γεωγραφικές διαφορές και άλλοι κίνδυνοι
Η μελέτη εντόπισε σημαντικές γεωγραφικές διαφοροποιήσεις: στην Ανατολική Ασία ήταν πιο συχνές οι μεταλλάξεις EGFR και TP53, ενώ στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική κυριαρχούσαν οι KRAS. Τα υψηλότερα ποσοστά αδενοκαρκινώματος που σχετίζονται με τη ρύπανση βρέθηκαν στην Ανατολική Ασία: στην Κίνα, ο καρκίνος του πνεύμονα προκαλεί πάνω από 1 εκατομμύριο θανάτους ετησίως, με το κάπνισμα, τη ρύπανση και άλλους παράγοντες που παίζουν ρόλο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο καρκίνος του πνεύμονα παραμένει η πρώτη αιτία θανάτου από τη νόσο παγκοσμίως, με περίπου 2,5 εκατομμύρια νέες διαγνώσεις κάθε χρόνο.
Με τη μείωση του καπνίσματος σε πολλές χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ, οι μη καπνιστές συνιστούν πλέον το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα. Οι τρέχουσες εκτιμήσεις δείχνουν ότι το 10-25% των περιπτώσεων διαγιγνώσκονται πλέον σε αυτή την ομάδα.
Παθητικό κάπνισμα και μυστηριώδεις μεταλλάξεις
Η έρευνα διαπίστωσε ότι η έκθεση σε παθητικό κάπνισμα δεν συνδέθηκε με συγκεκριμένες μεταλλάξεις ή χαρακτηριστικά μοτίβα DNA, καταγράφοντας μόνο μια μικρή αύξηση στον αριθμό μεταλλάξεων.
Αντίθετα, εντοπίστηκε σημαντικός κίνδυνος από ορισμένα κινέζικα φυτικά σκευάσματα που περιέχουν αριστολογικό οξύ . Η ουσία αυτή, που για πρώτη φορά συνδέεται άμεσα με μεταλλάξεις σε καρκίνο του πνεύμονα , βρέθηκε να προκαλεί γενετικές αλλοιώσεις σχεδόν αποκλειστικά σε μη καπνιστές από την Ταϊβάν.
Επιπλέον, βρέθηκε και μια άλλη «υπογραφή» μεταλλάξεων άγνωστης προέλευσης, η οποία παρατηρήθηκε μόνο σε μη καπνιστές και αποτελεί «αντικείμενη εντατική έρευνα» ανέφερε ο Landi.
ygeiamou.gr
