Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Τον “χάρτη” των αλλαγών σε όλα τα πεδία της ασφάλισης περιγράφει το ετήσιο σχέδιο δράσης του Υπουργειου Εργασίας για φέτος.
Το σχέδιο αυτό έχει δύο βασικούς στόχους. Κατά πρώτον τον εκσυγχρονισμό, την ψηφιοποίηση και την ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών του ασφαλιστικού- συνταξιοδοτικού συστήματος και κατά δεύτερον τη μεταρρύθμιση του συστήματος επικουρικής ασφάλισης.
Μεταξύ των παρεμβάσεων ξεχωρίζει η διαμόρφωση ενός ενιαίου κανονισμού παροχών, η περαιτέρω μείωση των εισφορών και οι παρεμβάσεις ενίσχυσης της επαγγελματικής ασφάλισης.
Πιο αναλυτικά, οι παρεμβάσεις ανά βασικό πεδίο έχουν ως εξής:
Στόχος 1ος: Αναβάθμιση των υπηρεσιών του ασφαλιστικού
Όσον αφορά τον πρώτο στόχο (δηλ. την αναβάθμιση των υπηρεσιών του ασφαλιστικού) ο ”χάρτης” των αλλαγών προβλέπει:
α) Εφαρμογή αναμορφωμένου θεσμικού πλαισίου κοινωνικής ασφάλισης.
Το πεδίο αυτό περιλαμβάνει τις ακόλουθες παρεμβάσεις:
Την ηλεκτρονική διασύνδεση του e-ΕΦΚΑ με τους φορείς έκδοσης των δικαιολογητικών απονομής σύνταξης γήρατος μέσω της πλατφόρμας “ΑΤΛΑΣ”.
Kαι αυτό προκειμένου οι συντάξεις να απονέμονται ηλεκτρονικά, ελαχιστοποιώντας τον χρόνο απονομής και χωρίς να απαιτείται η εμπλοκή των δικαιούχων/συνταξιούχων στη διαδικασία. Η διαδικασία αυτή θα περάσει από τις ακόλουθες φάσεις: Σε παραγωγική λειτουργία θα βρίσκονται οι συντάξεις Αναπηρίας και Γήρατος υγειονομικών κατά τον τρέχοντα μήνα, οι συντάξεις γήρατος μισθωτών, δημοσίου και μηχανικών από τον Ιούλιο του 2021 και οι συντάξεις Γήρατος ελεύθερων επαγγελματιών, νομικών και εργαζομένων στον τύπο από τον Νοέμβριο του 2021.
Κωδικοποίηση ασφαλιστικής νομοθεσίας.
Το έργο διακρίνεται σε διοικητική κωδικοποίηση η οποία θα βασίζεται στη διοικητική κωδικοποίηση που ολοκληρώθηκε το 2015 και θα περιλαμβάνει και τους μετέπειτα νόμους (με βασικούς τους 4387/2016 και 4670/2020) και σε νομοθετική κωδικοποίηση η οποία θα αφορά στην ενοποίηση κανόνων, κατάργηση διατάξεων όπου απαιτείται κλπ.
* Αναμόρφωση θεσμικού πλαισίου για το Εργόσημο και τον Τίτλο κτήσης.
Έχει ετοιμαστεί σχέδιο διάταξης, προς έγκριση/συζήτηση και προγραμματισμό για ένταξη σε μελλοντικό νομοσχέδιο του Υπουργείου.
* Νέα ποσοστά αναπλήρωσης και αυξημένη καταβολή συντάξεων.
Έως το τέλος του έτους θα έχει εκδοθεί η Υπουργική Απόφαση και η σχετική εγκύκλιος και η υλοποίηση της ενέργειας λόγω των έκτακτων συνθηκών της πανδημίας θα έχει ολοκληρωθεί εντός του νέου χρονοδιαγράμματος.
*Ψηφιοποίηση της ασφαλιστικής ιστορίας πριν το 2002 (ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ).
Ψηφιοποίηση φυσικού αρχείου και εξαγωγή σε ηλεκτρονική μορφή, της πληροφορίας που συνιστά την ασφαλιστική ιστορία των ασφαλισμένων του e-ΕΦΚΑ με τελικό στόχο την ταχεία διεκπεραίωση των αιτήσεων συνταξιοδότησης. Η ψηφιοποίηση θα περιλαμβάνει την οπτική αποτύπωση των εγγράφων (scan) αλλά και την αναγνώριση/καταχώρηση των δεδομένων του χρόνου ασφάλισης στη Βάση Δεδομένων του συστήματος “ΑΤΛΑΣ” για τη χρήση τους στη συνέχεια για την απονομή των συντάξεων.
* Αναμόρφωση θεσμικού πλαισίου Α.Μ.Κ.Α.
β) Εισαγωγή ενιαίων κανόνων ασφάλισης και Παροχών.
Η δράση αφορά την υιοθέτηση Ενιαίου Κανονισμού Ασφάλισης και Παροχών για όλα τα ενταχθέντα ταμεία στον ΕΦΚΑ (ν. 4387/2016). Προβλέπεται η υιοθέτηση Ενιαίου Κανονισμού Ασφάλισης και Παροχών για όλα τα ενταχθέντα ταμεία στον ΕΦΚΑ (ν. 4387/2016). Ο ενιαίος κανονισμός ασφάλισης και παροχών του e-ΕΦΚΑ προγραμματίζεται να προωθηθεί, ακόμη και ανά κεφάλαιο και είδος παροχών. Σε αυτή την προσπάθεια εντάσσεται και η προώθηση των ενιαίων κανόνων για τις αναπηρικές συντάξεις, κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων του αρ. 11 του ν. 4387/2016.
Το πρώτο στάδιο προβλέπει την ολοκλήρωση ενιαίου κανονισμού παροχών σε χρήμα και το δεύτερο στάδιο τον ενιαίος κανονισμός των παροχών για την αναπηρία κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων του αρ. 11 του ν. 4387/2016
γ) Μείωση Ασφαλιστικών Εισφορών.
Προβλέπεται η εκπόνηση μελέτης οικονομικής μελέτης σχετικά με τα πιθανά σενάρια διατήρησης της μείωσης ασφαλιστικών εισφορών μετά το 2021 και των προοπτικών περαιτέρω σωρευτικής μείωσης έως 5 π.μ, μέχρι το 2023.
δ) Αξιοποίηση περιουσίας του νέου e-ΕΦΚΑ.
Η δράση αφορά στην αποτελεσματική και κερδοφόρα αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας. Το έργο αφορά στην αποτελεσματική και κερδοφόρα αξιοποίηση (όχι πώληση) της ακίνητης περιουσίας των ΦΚΑ με τη μορφή μακροχρόνιων μισθώσεων εκμετάλλευσης. Για το λόγο αυτό εξετάζεται η σύσταση εταιρίας ειδικού σκοπού, με σαφές θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας και συγκεκριμένες λειτουργικές αρμοδιότητες, στην οποία θα μεταβιβαστούν ακίνητα που περιλαμβάνονται στην περιουσία των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης. Βασικός άξονας της ανωτέρω δράσης είναι τα κέρδη από την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης να επενδύονται στο ασφαλιστικό σύστημα ώστε να ενισχύεται η βιωσιμότητά του. Προβλέπεται η συγκρότηση ομάδας εργασίας και δημιουργία πορίσματος για την προετοιμασία της διάταξης.
ε) Εισαγωγή πλαισίου ψηφιακού μετασχηματισμού ΕΦΚΑ
Στο πεδίο αυτό προβλέπονται οι ακόλουθες παρεμβάσεις:
*Αναβάθμιση των Υπολογιστικών Υποδομών του e-ΕΦΚΑ με αντικατάσταση των Η/Υ παλαιάς τεχνολογίας με νέους, σύγχρονους Η/Υ για το σύνολο των υπηρετούντων ώστε να υποστηρίζουν τις νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες.
* Πλήρης λειτουργία των νέων διοικητικών δομών του e-ΕΦΚΑ μετά την ολοκλήρωση της μεταφοράς των υπηρεσιών των ενταχθέντων φορέων κύριας και επικουρικής ασφάλισης, καθώς και του κλάδου εφάπαξ παροχών, την πλήρη λειτουργία της Γενικής Δ/νση Συντάξεων Δημόσιου Τομέα μέσω της καθετοποίησης των παρεχόμενων υπηρεσιών (απονομή κύριας και επικουρικής σύνταξης και εφάπαξ παροχής). Εφαρμογή διατάξεων του Ν.4670/2020).
Αξιοποίηση και ανάπτυξη νέων ηλεκτρονικών υπηρεσιών (με ενιαίες μηχανογραφικές εφαρμογές) χρησιμοποιώντας τεχνολογίες φιλικές προς τον χρήστη με σκοπό την παροχή υπηρεσιών ολικής ποιότητας προς τους πολίτες και τον περιορισμό σημαντικά της ανάγκης επισκεψιμότητας και φυσικής παρουσίας τους, στις Μονάδες του e-ΕΦΚΑ.
*Η ένταξη στο “ΔΙΚΤΥΟ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ “ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ”” έχει ως βασικό στόχο τη δημιουργία ενός ενιαίου δικτύου σε κάθε κτίριο που εξυπηρετεί τις Υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ, με ευρυζωνική σύνδεση ικανή να εξυπηρετήσει τις ανάγκες επικοινωνίας με τις υπόλοιπες δημόσιες υπηρεσίες και τους πολίτες και το Διαδίκτυο και ένα σύνολο υπηρεσιών για την ενίσχυση των θεσμών της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
Εφαρμογή κανόνων και διασφάλιση προστασίας προσωπικών δεδομένων.
Εντός του 2021 θα γίνουν οι προπαρασκευαστικές ενέργειες και η υλοποίηση θα γίνει εντός του 2022 με συναρμοδιότητα του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
στ) Αναμόρφωση θεσμικού πλαισίου επαγγελματικής ασφάλισης.
Στο πεδίο αυτό προβλέπονται οι ακόλουθες δράσεις:
-“Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/2341 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Δεκεμβρίου 2016 για τις δραστηριότητες και την εποπτεία των Ιδρυμάτων Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών (Ι.Ε.Σ.Π.) και άλλες διατάξεις.”
-Επεξεργασία των εφαρμοστικών διατάξεων που προκύπτουν από τον Κανονισμό 2019/1238 για τη θέσπιση πανευρωπαϊκού ατομικού συνταξιοδοτικού προϊόντος (PEPP).
Η Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Ασφάλισης συμμετέχει ήδη ενεργά στην Ομάδα Εργασίας που είναι αρμόδια για την επεξεργασία των διατάξεων, υπό την επίβλεψη του Υπουργείου Οικονομικών.
Δημιουργία ενός ισχυρού ρυθμιστικού και εποπτικού πλαισίου για τα ΙΕΣΠ – Ιδρύματα Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών.
Αντικείμενο του έργου αποτελεί η συνολική μεταρρύθμιση του ρυθμιστικού και εποπτικού πλαισίου των ΙΕΣΠ, προκειμένου να διασφαλιστεί η προστασία των δικαιωμάτων των μελών και των δικαιούχων και να διασφαλιστεί και να προωθηθεί η ανάπτυξη του πυλώνα 2. Επιπλέον, οι μεταρρυθμίσεις στο σύστημα εποπτείας θα μπορούσαν να εφαρμοστούν στην συνολική εποπτεία του νέου συστήματος επικουρικών συντάξεων.
Φορολογική εναρμόνιση ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης και ομαδικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών.
Ο γενικός στόχος είναι η εναρμόνιση της φορολογικής μεταχείρισης μεταξύ των συνταξιοδοτικών προϊόντων των πυλώνων 2 και 3, με παρόμοια χαρακτηριστικά, για την αποφυγή στρεβλώσεων στην ιδιωτική αγορά συνταξιοδότησης που επηρεάζουν την επιλογή “πελατών”, η οποία επί του παρόντος βασίζεται μόνο στα φορολογικά κίνητρα.
Στόχος 2ος: Μεταρρύθμιση της επικουρικής ασφάλισης
Σχετικά, με το δεύτερο στόχο, δηλαδή τη μεταρρύθμιση της επικουρικής ασφάλισης, προβλέπεται το ακόλουθο πλάνο κινήσεων:
– Μέχρι το τέλος του τέταρτου τριμήνου του 2021 (αφού ψηφιστεί νωρίτερα) αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η έκδοση της απαραίτητης δευτερογενούς νομοθεσίας και των σχετικών εγκυκλίων, προκειμένου το ρυθμιστικό και κανονιστικό πλαίσιο της μεταρρύθμισης να είναι πλήρες και να μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς προσκόμματα από το σύνολο των εμπλεκομένων μερών (τη Δημόσια Διοίκηση, εργοδότες και εργαζομένους).
– Μέχρι το τέλος του τέταρτου τριμήνου του 2021, επίσης, αναμένεται να έχει ξεκινήσει τη λειτουργία του ο νέος φορέας για την κεφαλαιοποιητική επικουρική ασφάλιση, ήτοι να έχει την κατάλληλη κτιριακή υποδομή, να έχει επιλεγεί ο επικεφαλής και να έχει επιτευχθεί μια βασική στελέχωσή του, καθώς και να έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για την προμήθεια πληροφοριακού συστήματος για την υποστήριξη των επιμέρους λειτουργιών του.
