ην τελευταία του πνοή, σε ηλικία 77 ετών, άφησε ο Σταύρος Ψυχάρης. Ο γνωστός δημοσιογράφος και εκδότης πέθανε στον ύπνο του.
Τα τελευταία χρόνια ο Σταύρος Ψυχάρης είχε αποσυρθεί στο σπίτι του στο Πόρτο Ράφτη. Εκεί άφησε την τελευταία του πνοή ο γνωστός εκδότης τα ξημερώματα της 2ας Αυγούστου.
Ο γιος του, Ανδρέας Ψυχάρης, ήταν εκείνος που ουσιαστικά έκανε γνωστό τον θάνατο του πατέρα του ανεβάζοντας στο twitter μια εικόνα μέσα από εκκλησία, με τέσσερα κεριά αναμμένα σε ένα μανουάλι.
Ο Σταύρος Ψυχάρης συνέδεσε το όνομά του με τον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη (ΔΟΛ), τις μέρες της ακμής και του τέλους του. Ήταν πρόεδρος του Ομίλου από το 2009 έως το 2017. Υπήρξε στενός συνομιλητής του Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος είχε βαφτίσει και τον έναν του γιο. Πριν από μερικά χρόνια ο γνωστός εκδότης είχε συλληφθεί για χρέη στο Δημόσιο και σε τράπεζες.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945 και θείος του ήταν ο Κώστας Λουλές, ηγετικό στέλεχος και βουλευτής του ΚΚΕ. Άρχισε την δημοσιογραφική του καριέρα το 1964 στην αριστερή εφημερίδα «Δημοκρατική Αλλαγή» (ενώ ήταν γραμμένος και στον Ελληνο-Σοβιετικό Σύνδεσμο) για να προσληφθεί κατά της διάρκεια της δικτατορίας ως κοινοβουλευτικός συντάκτης της εφημερίδας Έθνος. Από το 1972 άρχισε να εργάζεται στο Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη (ΔΟΛ), αρχικά ως δημοσιογράφος και εν συνεχεία ως πολιτικός συντάκτης της εφημερίδας Τα Νέα.
Από το φθινόπωρο του 1983 ήταν διευθυντής της εφημερίδας Το Βήμα. Το 1996 διορίστηκε Διοικητής του Αγίου Όρους από την κυβέρνηση Σημίτη, θέση που διατήρησε μέχρι το 2001. Το Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου ανέλαβε καθήκοντα γενικού διευθυντή και από το Σεπτέμβριο του 2003 του διευθύνοντος συμβούλου και αντιπροέδρου του Ομίλου, που συμμετείχε στο διοικητικό συμβούλιο των εκδοτικών εταιρειών του ομίλου ΔΟΛ.
Ήταν πρόεδρος του Ιδρύματος Λαμπράκη (παλαιότερα Ίδρυμα Μελετών Λαμπράκη), θέση που ανέλαβε μετά το θάνατο του ιδρυτή του ιδρύματος Χρήστου Λαμπράκη το 2009, ενώ εκλέχθηκε πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου, αναλαμβάνοντας ο ίδιος, εκτός από την έκδοση του Βήματος και την έκδοση της εφημερίδας Τα Νέα. Τιμήθηκε στις 20 Ιουνίου 2010 από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως για την προσφορά του κατά την περίοδο που διετέλεσε Διοικητής του Αγίου Όρους με το οφίκιο του Μεγάλου Νοταρίου του Οικουμενικού Θρόνου.
Από τον πρώτο του γάμο είχε δύο γιους, τον Παναγιώτη και τον Ανδρέα Ψυχάρη, ενώ από τον δεύτερο γάμο του με τη δημοσιογράφο και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ομίλου Χριστίνα Τσούτσουρα απέκτησε δύο κόρες, τη Χριστίνα και τη Σοφία.
Έχοντας ισχυρές διασυνδέσεις στην ΕΔΑ, άρχισε την δημοσιογραφική του καριέρα το 1964 στην αριστερή εφημερίδα «Δημοκρατική Αλλαγή» (ενώ ήταν γραμμένος και στον Ελληνο-Σοβιετικό Σύνδεσμο), για να προσληφθεί κατά της διάρκεια της δικτατορίας ως κοινοβουλευτικός συντάκτης της εφημερίδας Έθνος. Στον ΔΟΛ μεταπήδησε το 1972, αρχικά ως ρεπόρτερ και στη συνέχεια ως πολιτικός συντάκτης της εφημερίδας «Τα Νέα».
Με την εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ το 1981, ο Ψυχάρης αναβαθμίζεται και διαδραματίζει σημαντικό στο συγκρότημα. Είναι εκείνος άλλωστε που ενσαρκώνει καλύτερο το πνεύμα της αλλαγής, τη στροφή της χώρας στην κεντροαριστερά (ή στον «σοσιαλισμό» του Ανδρέα Παπανδρέου) και διαθέτει τις καλύτερες «πηγές- άκρες» στο ανερχόμενο φάσμα πολιτικών στελεχών. Είναι δε και εκπρόσωπός της γενιάς που αναλαμβάνει τα ηνία της εξουσίας στη χώρα, ένας άνθρωπος που ξέρει να κινείται στους διαδρόμους της κυβέρνησης.
Οι αλλαγές είναι ραγδαίες και οδηγούν στην θεαματική ανάδειξή του μέσα σε ελάχιστο χρόνο.
Ο τότε διευθυντής των Νέων, Γιάννης Καψής αποδέχεται την πρόταση του Ανδρέα Παπανδρέου να υπουργοποιηθεί και τη θέση του αναλαμβάνει ο Λέων Καραπαναγιώτης, ο οποίος είχε τη διεύθυνση του ΒΗΜΑΤΟΣ.
Σε μία κίνηση που αιφνιδίασε τους πάντες και ενώ μιλάμε για ένα παραδοσιακό εκδοτικό συγκρότημα με πανίσχυρες «φατρίες» και δαιδαλώδη επετηρίδα, ο Χρήστος Λαμπράκης επιλέγει τον Οκτώβριο του 1983 τον 38χρονο Σταύρο Ψυχάρη για τη θέση του διευθυντή. Τον εμπιστεύεται απόλυτα και τον εντάσσει στον πιο στενό κύκλο των συνεργατών του, μέχρι και την τελευταία στιγμή που ο ιστορικός ιδιοκτήτης του ΔΟΛ φεύγει από τη ζωή το 2009.
Ο νεαρός τότε πολιτικός συντάκτης αποδεικνύεται χαλκέντερος και καταφέρνει μέσα σε λίγα χρόνια να γίνει σημείο αναφοράς και πόλος εξουσίας όχι μόνο μέσα στον ΔΟΛ ή στη «δημοκρατική παράταξη», της οποίας το «συγκρότημα» ήταν κύριος εκφραστής στο χώρο του τύπου, αλλά και σε όλο το πολιτικό σκηνικό.
Είναι από τους κύριους συνομιλητές του Ανδρέα Παπανδρέου, ενώ συγκρούεται με την κυβέρνηση Μητσοτάκη την περίοδο 1990-1993.
Διατηρεί προνομιακές σχέσεις με τον Κώστα Σημίτη και το εκσυχρονιστικό μπλοκ και στη μάχη διαδοχής του Ανδρέα το 1996, βάζει τη σφραγίδα του, με μία αμφιλεγόμενη συνέντευξη, μα κυρίως φωτογράφηση του Άκη Τσοχατζόπουλου, που μάλλον εξέθετε παρά πρόβαλε θετικά τον τότε βασικό αντίπαλο του μετέπειτα πρωθυπουργού και αρχηγού του ΠΑΣΟΚ.
Ωστόσο οι σχέσεις του με τον Κώστα Σημίτη και το ΠΑΣΟΚ δεν τον εμπόδισαν να έχει δεσμούς και τη ΝΔ. Αν και δεν υπήρξε πολέμιος της κυβέρνησης Κώστα Καραμανλή, χρειάστηκε να «αντέξει» και να «προσπεράσει» τον κάβο με τις κινήσεις του τότε πρωθυπουργού περί του «βασικού μετόχου», που προκάλεσαν τριγμούς σε παραδοσιακά συγκροτήματα.
Το 2007 υπήρξε σημείο καμπής για το Συγκρότημα και πρωτίστως τον Σταύρο Ψυχάρη, αφού το ΒΗΜΑ με την καθοδήγησή του παίρνει ανοιχτά θέση εναντίον του Γιώργου Παπανδρέου στη μάχη της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ. Η σύγκρουσή του έκτοτε με τον Γιώργο Παπανδρέου είναι ακατάπαυστη, με τον τελευταίο να αναφέρεται ακόμα και χρόνια αργότερα με κάθε ευκαιρία σε «εκδοτικά συγκροτήματα που θέλουν να ελέγξουν την πολιτική ζωή του τόπου».
Ίσως δεν είναι άσχετη αυτή η ρήξη με το ότι στη συνέχεια ο γιος του Σταύρου Ψυχάρη, Ανδρέας πολιτεύεται με τη ΝΔ και εκλέγεται το 2012 (και μέχρι το 2014) βουλευτής της.
Αν και γενικά ο ΔΟΛ δεν πολέμησε την επιλογή των κυβερνήσεων 2009-2014 για τα μνημόνια, αυτό δεν εμπόδισε τον Σταύρο Ψυχάρη να δει τις κοινωνικές διεργασίες της ταραγμένης εκείνης περιόδου και να στήσει γέφυρες με τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα. Τουλάχιστον το ΒΗΜΑ επιλέγει μία στάση θετικής αναμονής για την έλευση του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία το 2015 και αφού έχουν προηγηθεί προσωπικές επαφές του Ψυχάρη με τον Αλέξη Τσίπρα, όπως αποτυπώθηκαν με έξοχο τρόπο σε ρεπορτάζ, όπως εκείνο για τη «γάτα των Ιμαλάϊων». Η σχέση του πάντως με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν φτιάχτηκε ποτέ και το 2016 κλήθηκε να καταθέσει στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής για τα δάνεια του ΔΟΛ.
Το χρηματιστήριο και η αντίστροφη μέτρηση
Επί τρεις και πλέον δεκαετίες ο Σταύρος Ψυχάρης είναι αδιαμφισβήτητος στην κορυφή του ΔΟΛ, πλην ίσως μίας περιόδου. Εκείνης του Χρηματιστηριακού αμόκ στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Το Συγκρότημα, όπως και άλλες μεγάλες εταιρίες του τύπου, καταγράφουν αδιανόητες και εν τέλει αδικαιολόγητες χρηματιστηριακές αξίες. Οι ισορροπίες τείνουν να αλλάξουν στον ΔΟΛ, αφού το δημοσιογραφικό και πολιτικό «μάνατζμεντ» του Ψυχάρη αμφισβητείται από τους έχοντες το οικονομικό πρόσταγμα, με αιχμή την διόγκωση του Οργανισμού, μέσω του χρηματιστηρίου. Τελικά όλο αυτό αποδεικνύεται μία θλιβερή παρένθεση, λόγω της «φούσκας» στη Σοφοκλέους τότε και ο Ψυχάρης βγαίνει ακόμα και πιο ισχυρός, αναλαμβάνοντας και διοικητικές θέσεις στον ΔΟΛ.
Όμως οι πληγές από τα οικονομικά ανοίγματα θα παραμείνουν και θα βαθύνουν στη συνέχεια, όπως αποδείχθηκε με την κρίση του 2010, όταν οι εκτεθειμένες σε τραπεζικούς δανεισμούς επιχειρήσεις θα βρεθούν σε δύσκολη θέση, ιδίως αυτές του τύπου που αντιμετώπισαν πολλές απειλές σε εκείνες τις συνθήκες.
Η αδυναμία του ΔΟΛ να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις είναι καθοριστική για τη μετέπειτα τύχη του, καθώς τελικά πέρασε στα χέρια των τραπεζών, πριν αναλάβει ο Βαγγέλης Μαρινάκης το 2017, μέσω του πλειστηριασμού, να τον διατηρήσει και να συνεχίσει την πορεία του. Ο Σταύρος Ψυχάρης, χάνει, κατά την κορύφωση της κρίσης από τα μέσα της περασμένης δεκαετίας σε πλειστηριασμούς μία σειρά από ακίνητα που είχε στην κατοχή του, μεταξύ αυτών και μία υπερπολυτελή βίλα στο Πόρτο Χέλι.
Η σχέση του με την Εκκλησία
Παρότι προερχόταν από αριστερή οικογένεια και διακρίθηκε ως άνθρωπος του τύπου στο χώρο της κεντροαριστεράς, ο Σταύρος Ψυχάρης διατηρούσε πάντα μία στενή σχέση με την Εκκλησία.
Το 1996 διορίστηκε Διοικητής του Αγίου Όρους από την κυβέρνηση Σημίτη, θέση που διατήρησε μέχρι το 2001. Στις 20 Ιουνίου 2010 τιμήθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως για την προσφορά του κατά την περίοδο που διετέλεσε Διοικητής του Αγίου Όρους με το οφίκιο του Μεγάλου Νοταρίου του Οικουμενικού Θρόνου.
newsit.gr
