Τα πρωινά ούρα είναι ένας εύκολος και πρακτικός τρόπος να ελέγξετε πόσο ενυδατωμένοι είστε: Αραιά και ανοιχτόχρωμα ούρα ισοδυναμούν με επαρκή ενυδάτωση, ενώ τα πιο σκουρόχρωμα ούρα αποτελούν ένα σαφές σημάδι ότι ο οργανισμός χρειάζεται περισσότερα υγρά. Μια νέα μελέτη ισχυρίζεται τώρα ότι το χρώμα των πρωινών ούρων μπορεί να δώσει κι άλλες χρήσιμες πληροφορίες για την κατάσταση του οργανισμού σας, όπως για παράδειγμα πώς το σώμα σας διαχειρίζεται το άγχος.
Η μελέτη: Άγχος, ενυδάτωση και κορτιζόλη
Σε ένα ελεγχόμενο πείραμα του Πανεπιστημίου John Moores του Λίβερπουλ, 32 υγιείς ενήλικες ηλικίας 18-35 ετών ολοκλήρωσαν μια αγχωτική εργαστηριακή δοκιμασία που μιμούνταν μια συνέντευξη για δουλειά: Οι συμμετέχοντες ετοίμασαν μια αυτοσχέδια ομιλία και έλυσαν μαθηματικά προβλήματα μπροστά σε κριτές — μια καθιερωμένη μέθοδος μέτρησης του στρες.
Αν και όλοι οι συμμετέχοντες ανέφεραν παρόμοια επίπεδα άγχους και παρουσίασαν ανάλογη αύξηση καρδιακού ρυθμού, τα επίπεδα των ορμονών τους αποκάλυψαν κάτι διαφορετικό: Τα άτομα, των οποίων τα πρωινά ούρα είχαν πιο σκούρο κίτρινο χρώμα, παρουσίασαν σημαντικά υψηλότερες αντιδράσεις κορτιζόλης σε σύγκριση με όσους είχαν πιο ανοιχτόχρωμα, αραιά ούρα.
Χρησιμοποιώντας ένα τυπικό οκταβάθμιο χρωματικό διάγραμμα ούρων, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι οι συμμετέχοντες με βαθμολογία 4 ή υψηλότερη -που υποδηλώνει χαμηλότερη ενυδάτωση- παρουσίαζαν επίσης αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης. Αντίθετα, όσοι είχαν πιο ανοιχτόχρωμα ούρα δεν παρουσίαζαν σημαντικές αυξήσεις κορτιζόλης. Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι τα πιο σκούρα και συμπυκνωμένα ούρα το πρωί μαρτυρούν ισχυρότερες αντιδράσεις των ορμονών του στρες.
Πώς σχετίζεται η αφυδάτωση με το άγχος
Τα συστήματα του σώματος που ρυθμίζουν την ενυδάτωση και το άγχος φαίνεται να συνδέονται, γεγονός που εξηγεί τη σχέση αφυδάτωσης – στρες. Όταν τα επίπεδα υγρών μειώνονται, το σώμα απελευθερώνει αργινίνη βαζοπρεσίνη (AVP), μια ορμόνη που διατηρεί μεν το νερό, αλλά διεγείρει επίσης τον άξονα υποθαλάμου – υπόφυσης – επινεφριδίων (HPA), ο οποίος οδηγεί στην απελευθέρωση κορτιζόλης, ενισχύοντας το στρες.
Οι συμμετέχοντες με χαμηλότερη ημερήσια πρόσληψη υγρών (περίπου 1,3 λίτρα) είχαν σταθερά πιο σκούρα ούρα και ισχυρότερες αντιδράσεις κορτιζόλης. Αντίθετα, όσοι κατανάλωναν περισσότερα υγρά (περίπου 4,4 λίτρα ημερησίως) παρουσίαζαν πιο ανοιχτόχρωμα ούρα και μειωμένη ορμονική αντίδραση στο στρες. Αυτό υποδηλώνει ότι η ανεπαρκής ενυδάτωση προετοιμάζει το σώμα για αυξημένη αντίδραση στο στρες, ακόμη κι αν η συνθήκη που προκαλεί στρες είναι η ίδια.
Πρακτικές επιπτώσεις
Στο οκταβάθμιο διάγραμμα, τα χρώματα 1-3 υποδηλώνουν συνήθως καλή ενυδάτωση, ενώ τα χρώματα 4 και άνω υποδηλώνουν ότι το σώμα χρειάζεται περισσότερα υγρά. Οι μετρήσεις το πρωί είναι οι πιο αξιόπιστες, καθώς αντανακλούν τη συγκέντρωση κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Οι υγειονομικοί φορείς συνιστούν την πρόσληψη περίπου 2,5 λίτρων υγρών την ημέρα για τους άνδρες και 2 λίτρων για τις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων τόσο των ροφημάτων, όσο και των τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό. Ωστόσο, πολλοί ενήλικες δεν φτάνουν αυτό το επίπεδο.
Η ενίσχυση της ενυδάτωσης μπορεί να μην μειώνει άμεσα το αίσθημα του στρες, αλλά φαίνεται να μειώνει την εσωτερική ορμονική απόκριση του σώματος σε στρεσογόνους παράγοντες, όπως υποχρεώσεις υψηλής πίεσης.
Σημειώνεται ότι η κορτιζόλη είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση του οξέος στρες, την κινητοποίηση της ενέργειας και την ενίσχυση της συγκέντρωσης. Ωστόσο, όταν η έκκρισή της είναι υπερβολική ή παρατεταμένη, μπορεί να συμβάλει σε προβλήματα υγείας, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτη, εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα και διαταραχές της διάθεσης. Η χρόνια χαμηλή ενυδάτωση, από την άλλη, έχει συνδεθεί εδώ και καιρό με νεφροπάθειες, καρδιακά προβλήματα και μεταβολικά ζητήματα.
Ένας απλός καθημερινός έλεγχος
Αν και το χρώμα των ούρων δεν πρέπει να θεωρείται ιατρικό διαγνωστικό εργαλείο, καθώς μπορεί να επηρεαστεί από τη διατροφή, τις βιταμίνες ή τα φάρμακα, προσφέρει έναν απλό τρόπο παρακολούθησης της ενυδάτωσης και, ενδεχομένως, της αντοχής στο στρες.
«Η κορτιζόλη είναι η κύρια ορμόνη του στρες και η υπερβολική έκκρισή της συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, διαβήτη και κατάθλιψης. Αν γνωρίζετε ότι έχετε μια αγχωτική κατάσταση να αντιμετωπίσετε, έχετε πάντα μαζί σας ένα μπουκάλι νερό. Αυτή η απλή κίνηση μπορεί να αποδειχθεί μια πολύτιμη συνήθεια με πιθανά οφέλη για τη μακροπρόθεσμη υγεία», σημειώνει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Neil Walsh.
Με άλλα λόγια, η καλή ενυδάτωση μπορεί να λειτουργήσει ως ένας αθόρυβος σύμμαχος για τη διαχείριση του στρες, υποστηρίζοντας τόσο την άμεση ανθεκτικότητα, όσο και τη μακροπρόθεσμη ευεξία.
ygeiamou.gr
