Τι είναι αυτό που κάνει τους ανθρώπους όλου του κόσμου ευτυχισμένους ή δυστυχισμένους; Σε αυτό το καίριο ερώτημα προσπάθησε να απαντήσει μια διεθνής μελέτη με επικεφαλής ερευνητές από το Όσλο.
«Πολλές ψυχολογικές έρευνες επικεντρώνονται στις δυσκολίες ψυχικής υγείας και τον πόνο που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι. Σε αυτή τη μελέτη, εξετάσαμε αντ’ αυτού τι κάνει τη ζωή των ανθρώπων καλή», δήλωσε ο δρ. Espen Røysamb, καθηγητής στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Όσλο (UiO).
Με επικεφαλής τον δρ. Røysamb, μια ομάδα μελέτης συνέλεξε τα ευρήματα μιας σειράς μελετών σχετικά με την ευημερία και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων διεθνώς. «Υπάρχουν αξιόλογες μελέτες που έχουν διεξαχθεί στο παρελθόν, αλλά περιλάμβαναν μόνο έναν περιορισμένο αριθμό ατόμων από μία χώρα κάθε φορά. Θέλαμε να βρούμε μια απάντηση που να καλύπτει ολόκληρο τον πληθυσμό της Γης», σχολίασε ο ειδικός.
Οι ερευνητές εξέτασαν τρεις παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής όλων των ανθρώπων:
- Γενετική: Τα γονίδια που έχετε κληρονομήσει μπορούν να εξηγήσουν μέρος της ποιότητας της ζωής σας. Ο παράγοντας αυτός αντιπροσωπεύει το 31-32% της ποιότητας ζωής, σύμφωνα με τους ερευνητές.
- Μοναδικό περιβάλλον: Ένας άλλος παράγοντας αφορά στις ιστορίες ζωής και το μοναδικό περιβάλλον στο οποίο κατοικεί κάθε άτομο στη Γη. Αυτό μπορεί να εξηγήσει έως και το 50% της ποιότητας ζωής.
- Κοινόχρηστα περιβάλλοντα: Ο τρίτος παράγοντας είναι το κοινό περιβάλλον στο οποίο ζουν όλοι οι πολίτες κάθε χώρας ξεχωριστά. Αυτό μπορεί να εξηγήσει περίπου το 20% της ποιότητας ζωής όλων των ανθρώπων.
Στην Παγκόσμια Έκθεση Ευτυχίας, που δημοσιεύεται κάθε χρόνο, μια διεθνής ερευνητική ομάδα κατατάσσει τις χώρες με την υψηλότερη εθνική ποιότητα ζωής. Η κατάταξη βασίζεται σε μια έρευνα, στην οποία 1.000 άτομα σε καθεμία από τις 157 συμμετέχουσες χώρες καλούνται να βαθμολογήσουν τη ζωή τους σε μια κλίμακα από το 1 έως το 10.
Η χώρα στην οποία ζείτε επηρεάζει την ευτυχία σας κατά 20%
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι έκαναν μια ενδιαφέρουσα ανακάλυψη, προσδιορίζοντας ότι περίπου το 20% της ευτυχίας των ανθρώπων εξαρτάται από τη χώρα στην οποία ζει ο καθένας μας. «Αυτός ο παράγοντας περιλαμβάνει οτιδήποτε είναι το ίδιο για τους ανθρώπους σε μια μόνο χώρα», λέει. Η ομάδα μελέτης αξιολογεί αυτό το ποσοστό ως υψηλό, αν και, όπως επισημαίνει, «δεν είναι το παν».
Οι διαφοροποιητικοί παράγοντες περιλαμβάνουν το επίπεδο ευημερίας ενός έθνους, την εμπιστοσύνη των πολιτών, το επίπεδο διαφθοράς, καθώς και το αν η χώρα εμπλέκεται σε πόλεμο. Βάσει αυτών των δεδομένων, η Φινλανδία και το Αφγανιστάν αποτελούν τους δύο πόλους αυτής της κλίμακας κατάταξης.
Οι άνθρωποι συνδέονται επίσης διαφορετικά μέσω των γονιδίων που έχουν κληρονομήσει. Επιπροσθέτως, καθένας έχει μια διαφορετική διαδρομή ζωής, αποτελούμενη από ξεχωριστές εμπειρίες, στοιχεία που επίσης παίζουν ρόλο στο επίπεδο χαράς που αισθάνονται. Η οικογένεια, οι φίλοι και οι χώροι εργασίας είναι καθοριστικής σημασίας για την ευημερία μας. Επιπλέον, διαφοροποιούν τη ζωή και το επίπεδο ευτυχίας του καθενός από εμάς.
«Σε αυτούς τους καιρούς, που δίνεται τόση έμφαση στις δυσκολίες ψυχικής υγείας, τις κλιματικές προκλήσεις και τον πόλεμο, είναι εξαιρετικά σημαντικό να σκεφτόμαστε την ποιότητα ζωής των ανθρώπων», λέει ο Røysamb.
Τι μας εξασφαλίζει τελικά την ευτυχία;
Στον σύγχρονο κόσμο, μια καλή ποιότητα ζωής τείνει συχνά να συγχέεται με την απουσία προβλημάτων. «Ωστόσο, η ζωή είναι κάτι περισσότερο από την απλή αποφυγή ψυχικών ή σωματικών ασθενειών», τονίζει ο δρ. Røysamb. «Είναι, επίσης, το να βρεις νόημα στην καθημερινότητα. Το να ανοίγεις την πόρτα στα θετικά συναισθήματα καθημερινά είναι αυτό που θα σε βάλει στο δρόμο για μια καλύτερη ζωή».
Φυσικά, επισημαίνουν οι ειδικοί, για τους ανθρώπους που διαθέτουν επαρκείς κοινωνικούς και οικονομικούς πόρους, είναι ακόμη πιο εύκολο να απολαύσουν μια ευτυχισμένη ζωή.
Το ένα στοιχείο που όλοι μπορούμε να έχουμε για μια καλύτερη ζωή
Ένα πράγμα που ο δρ. Røysamb θεωρεί σημαντικό για τη διασφάλιση της ευτυχίας είναι η αίσθηση του σκοπού.
Οι υψηλές βαθμολογίες των σκανδιναβικών χωρών στην ευτυχία μαρτυρούν κάτι για το πώς κατάφεραν να δημιουργήσουν σχετικά καλές κοινωνίες. «Μπορούμε να δούμε πώς παράγοντες όπως η φτώχεια, ο πόλεμος και η διαφθορά «κλέβουν» την ποιότητα ζωής των ανθρώπων σε άλλες χώρες. Οι σκανδιναβικές χώρες δεν αντιμετωπίζουν, ως επί το πλείστον, αυτές τις προκλήσεις», λέει ο δρ. Røysamb.
Οι συγκρούσεις στις προσωπικές σχέσεις είναι, επίσης, σημαντικός «κλέφτης» της ευτυχίας. Γι’ αυτό προσπαθήστε να περιβάλλεστε από αρμονικές σχέσεις και να απομακρύνετε από τη ζωή σας τους τοξικούς ανθρώπους.
Τέλος, ο ειδικός επισημαίνει κάτι βασικό: Ως επί το πλείστον, οι άνθρωποι φαίνεται να ζουν με μια εγγενή τάση να αισθάνονται και να αντιδρούν θετικά. «Το να είμαστε χαρούμενοι είναι απλά κομμάτι της ανθρώπινης φύσης», καταλήγει ο δρ. Røysamb.
