Στόχο για δραστική μείωση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας κατά 50% θέτει η Κομισιόν με το σχέδιό της για προσιτή ενέργεια (Affordable Energy Action Plan), που αναμένεται να παρουσιασθεί την επόμενη Τετάρτη, 26 Αυγούστου. Μάλιστα, για πρώτη φορά η Επιτροπή εξετάζει την αποσύνδεση των τιμών του ρεύματος από τις τιμές του φυσικού αερίου, που είναι πολύ υψηλότερες από τις τιμές του ρεύματος που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές.
Επιπλέον η Κομισιόν θα συστήσει στις κυβερνήσεις δραστικές μειώσεις των φόρων και λοιπών επιβαρύνσεων των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες και τα νοικοκυριά.
Οι υψηλές τιμές της ενέργειας υπονομεύουν «την παγκόσμια θέση της ΕΕ και τη διεθνή ανταγωνιστικότητα», ανέφερε η Επιτροπή, σε ένα προσχέδιο σχεδίου δράσης για οικονομικά προσιτή ενέργεια, το οποίο αποκάλυψε το εξειδικευμένο πρακτορείο ενεργειακών ειδήσεων Argus.
Μεγάλο μέρος της στρατηγικής βασίζεται σε μη δεσμευτικές συστάσεις και όχι σε νομοθεσία, ιδίως όσον αφορά τη φορολογία της ενέργειας. Οι αξιωματούχοι αναφέρουν την εξάρτηση της ΕΕ από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα ως κύριο παράγοντα αστάθειας των τιμών. Επίσης, επισημαίνουν το κόστος δικτύου και τη φορολογία ως βασικούς παράγοντες.
Όσον αφορά τη φορολογία, η Επιτροπή θα απευθύνει -μη δεσμευτικές- συστάσεις που θα συμβουλεύουν τα κράτη μέλη της ΕΕ για το πώς να μειώσουν αποτελεσματικά τα επίπεδα φορολογίας της ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το «μηδέν» για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες και τα νοικοκυριά.
Η ηλεκτρική ενέργεια θα πρέπει να «φορολογείται λιγότερο» από άλλες πηγές ενέργειας στην πορεία της ΕΕ προς την απαλλαγή από τον άνθρακα, ανέφερε η Επιτροπή, που επιδιώκει να αφαιρεθούν οι μη ενεργειακές συνιστώσες από τους λογαριασμούς ενέργειας. Οι Βρυξέλλες εξετάζουν επίσης την αναβίωση της μακρόχρονης προσπάθειας αναθεώρησης της οδηγίας της ΕΕ του 2003 για τη φορολόγηση της ενέργειας, αλλά αυτό είναι πολιτικά δύσκολο, γιατί απαιτείται ομόφωνη έγκριση από τα κράτη μέλη.
Διευκόλυνση αλλαγής προμηθευτών
Η Επιτροπή δεσμεύεται, για το τρέχον έτος, ότι μια ειδική ομάδα για την ενεργειακή ένωση θα πιέσει για μια «πραγματική» ενεργειακή ένωση με μια πλήρως ολοκληρωμένη αγορά ενέργειας της ΕΕ. Πρόσθετες πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν ένα σχέδιο δράσης για την ηλεκτροδότηση, έναν χάρτη πορείας για την ψηφιοποίηση και μια στρατηγική για θέρμανση και ψύξη. Μια Λευκή Βίβλος θα αναφερθεί στη βαθύτερη ολοκλήρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στις αρχές του επόμενου έτους.
Οι αξιωματούχοι της ΕΕ υπόσχονται «καθοδήγηση» στις εθνικές κυβερνήσεις σχετικά με την άρση των εμποδίων για τους καταναλωτές που αλλάζουν προμηθευτές και αλλάζουν συμβάσεις, για την ενεργειακή απόδοση και για τους καταναλωτές και τις κοινότητες που παράγουν και πωλούν ανανεώσιμη ενέργεια.
Περισσότερη νομοθετική δράση θα έρθει για την αποσύνδεση των λιανικών λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας από τις τιμές του φυσικού αερίου και τη χαλάρωση των περιορισμών στις μακροπρόθεσμες συμβάσεις ενέργειας για τις βαριές βιομηχανίες.
Οι στόχοι για τις τιμές
Έως το 2026, η Επιτροπή υπόσχεται καθοδήγηση σχετικά με τον συνδυασμό συμφωνιών αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (PPA) με συμβάσεις επί διαφοράς (CFD). Η Επιτροπή θα πιέσει για νέους κανόνες σχετικά με τις προθεσμιακές αγορές και την αντιστάθμιση, ενώ υπάρχουν επίσης σχέδια για μια μεθοδολογία τιμολόγησης για τα τέλη δικτύου που θα μπορούσε να καταστεί νομικά δεσμευτική.
Οι γνωστές προτάσεις περιλαμβάνουν την επιτάχυνση των αδειών ενεργειακών υποδομών και την ενίσχυση της ευελιξίας του συστήματος μέσω αποθήκευσης και απόκρισης ζήτησης. Η νομοθετική αναθεώρηση του πλαισίου ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ το 2026 αποσκοπεί στην καλύτερη προετοιμασία της Ευρώπης για διαταραχές του εφοδιασμού, μειώνοντας την αστάθεια και τα επίπεδα των τιμών.
Συγκεκριμένα στοιχεία σχετικά με την αναμενόμενη εξοικονόμηση από τη μείωση των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων δεν δίνονται στο προσχέδιο. Ωστόσο, η στρατηγική περιγράφει την αναμενόμενη εξοικονόμηση από την αντικατάσταση της ζήτησης ορυκτών καυσίμων στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με καθαρή ενέργεια στο 50%. Η βελτίωση της ηλεκτροδότησης και της ενεργειακής απόδοσης θα εξοικονομήσει 30% και η ενίσχυση της ευελιξίας του ενεργειακού συστήματος θα εξοικονομήσει 20%, σύμφωνα με το προσχέδιο.
Η Επιτροπή διερευνά επίσης μακροπρόθεσμες συμφωνίες εφοδιασμού και επενδύσεις σε τερματικούς σταθμούς εξαγωγής LNG για να περιορίσει τις τιμές.
