Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν καλείται να διαχειριστεί τη μεγαλύτερη πρόκληση των τελευταίων δεκαετιών για την ευρωπαϊκή λογοδοσία – με μια έρευνα για απάτη που εμπλέκει δύο από τα μεγαλύτερα ονόματα στις Βρυξέλλες να απειλεί να εξελιχθεί σε γενικευμένη κρίση.
Η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για την σύλληψη της πρώην επικεφαλής εξωτερικών υποθέσεων της ΕΕ και ενός ανώτερου διπλωμάτη που εργάζεται αυτή τη στιγμή στην Επιτροπή της φον ντερ Λάιεν φέρνει στο προσκήνιο νέες εκκλήσεις για… τέταρτη πρόταση μομφής.
«Η αξιοπιστία των θεσμών μας βρίσκεται σε κίνδυνο», δήλωσε η Μανόν Ομπρί, συμπρόεδρος της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Όπως έγινε γνωστό την Τρίτη, η αστυνομία συνέλαβε την πρώην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής Φεντερίκα Μογκερίνι, μια Ιταλίδα πολιτικό της κεντροαριστεράς που ηγήθηκε του σώματος εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (EEAS), από το 2014 έως το 2019, και τον Στεφάνο Σανίνο, έναν Ιταλό δημόσιο υπάλληλο που υπηρέτησε ως γενικός γραμματέας της EEAS από το 2021 μέχρι να αντικατασταθεί νωρίτερα φέτος.
Το Γραφείο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας δήλωσε ότι είχε «ισχυρές υποψίες» ότι μια διαδικασία ανάθεσης το 2021-2022 για τη δημιουργία μιας διπλωματικής ακαδημίας συνδεδεμένης με το Κολέγιο της Ευρώπης, όπου η Μογκερίνι είναι πρύτανης, δεν ήταν δίκαιη και ότι τα γεγονότα, αν αποδειχθούν, «θα μπορούσαν να συνιστούν απάτη στις προμήθειες, διαφθορά, σύγκρουση συμφερόντων και παραβίαση επαγγελματικού απορρήτου».
Ένας αξιωματούχος της ΕΕ υπερασπίστηκε τη φον ντερ Λάιεν, ρίχνοντας την ευθύνη στην EEAS, μια αυτόνομη υπηρεσία βάσει των συνθηκών της ΕΕ που λειτουργεί υπό την υψηλή εκπρόσωπο, την Κάλλας – που είναι μία από τους 27 Ευρωπαίους Επιτρόπους.
«Ξέρω ότι όσοι δεν συμπαθούν τη φον ντερ Λάιεν θα χρησιμοποιήσουν κι αυτή την επίθεση εναντίον της, αλλά χρησιμοποιούν τα πάντα εναντίον της», δήλωσε ο αξιωματούχος.
Η Μογκερίνι, ο Σανίνο και ένα τρίτο άτομο δεν κατηγορούνται ακόμη επίσημα για συγκεκριμένα αδικήματα, ενώ η κράτησή τους δεν υποδηλώνει ενοχή. Ένας ανακριτής έχει 48 ώρες από την έναρξη της ανάκρισής τους για να αποφασίσει για περαιτέρω ενέργειες.
Από το Qatargate μέχρι τα sms με τον CEO της Pfizer, η Ευρώπη «παλεύει» με τα σκάνδαλα
Η έρευνα έρχεται σε μια περίοδο που τα ευρωσκεπτικιστικά, λαϊκιστικά και ακροδεξιά κόμματα εκμεταλλεύονται ένα κύμα δυσαρέσκειας των ψηφοφόρων και την ώρα που η ΕΕ ασκεί πίεση σε χώρες εντός και εκτός της Ένωσης για τα δικά τους σκάνδαλα διαφθοράς.
«Περίεργο το πώς οι Βρυξέλλες διδάσκουν σε όλους το “κράτος δικαίου”, ενώ οι ίδιοι οι θεσμοί τους μοιάζουν περισσότερο με αστυνομική σειρά παρά με μια λειτουργική ένωση», δήλωσε ο Ζόλταν Κοβάτς, εκπρόσωπος της κυβέρνησης της Ουγγαρίας, η οποία έχει δεχθεί κριτική από την ΕΕ.
Ο Ρουμάνος ευρωβουλευτής Γκεόργκε Πιπέρα, μέλος της δεξιάς ομάδας «Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές», που βρισκόταν πίσω από μια αποτυχημένη πρόταση μομφής κατά της φον ντερ Λάιεν τον Ιούλιο, δήλωσε στο Politico ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να ζητήσει νέα πρόταση μομφής.
Από την πλευρά της, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε ότι οι αξιωματούχοι της ΕΕ «προτιμούν να αγνοούν τα δικά τους προβλήματα, ενώ συνεχώς διδάσκουν τους άλλους».
Από την αρχή της δεκαετίας, η Ένωση παλεύει πράγματι να ξεφορτωθεί μια σειρά σκανδάλων διαφθοράς.
Οι επιχειρήσεις της Τρίτης έρχονται στο πλαίσιο του σκανδάλου «Qatargate» του 2022, όταν το κράτος του Κόλπου κατηγορήθηκε ότι επιχείρησε να επηρεάσει ευρωβουλευτές μέσω δώρων, καθώς και της φετινής έρευνας για δωροδοκία της κινεζικής τεχνολογικής εταιρείας Huawei.
Οι εν λόγω έρευνες εμπλέκουν μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ωστόσο η Επιτροπή δεν έχει μείνει ανεπηρέαστη.
Το 2012, ο τότε Επίτροπος Υγείας Τζον Ντάλι παραιτήθηκε λόγω σκανδάλου με το λόμπι καπνού, ενώ η ίδια η φον ντερ Λάιεν δέχθηκε κριτική από το Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ, το οποίο αποφάσισε νωρίτερα φέτος ότι δεν έπρεπε να αποκρύψει από το κοινό τα μηνύματα που αντάλλαξε με τον CEO της Pfizer κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19.
Οι αποκαλύψεις της Τρίτης, ωστόσο, είναι πολύ πιο επικίνδυνες για την Επιτροπή, δεδομένου του υψηλού προφίλ των υπόπτων και της σοβαρότητας των κατηγοριών που αντιμετωπίζουν.
«Καταστροφικός αντίκτυπος»
Μετά την θητεία της ως αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επικεφαλής της EEAS, η Μογκερίνι διορίστηκε πρύτανης του Κολεγίου της Ευρώπης το 2020, εν μέσω επικρίσεων ότι δεν ήταν κατάλληλη για τη θέση, δεν πληρούσε τα κριτήρια, ενώ είχε μπει στη διαδικασία λίγους μήνες μετά την προθεσμία.
Το 2022 έγινε διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Διπλωματικής Ακαδημίας, που βρέθηκε στο επίκεντρο των εφόδων της Τρίτης.
Ο Σανίνο, πρώην Ιταλός διπλωμάτης, υπήρξε κορυφαίος αξιωματούχος της EEAS και τώρα είναι γενικός διευθυντής για τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και τη ζώνη του Κόλπου στην Επιτροπή.
Ο Κριστιάνο Σεμπαστιάνι, εκπρόσωπος ενός από τα μεγαλύτερα συνδικάτα της ΕΕ, της Renouveau & Démocratie, δήλωσε ότι αν οι κατηγορίες αποδειχθούν, θα έχουν «καταστροφικό αντίκτυπο στην αξιοπιστία των εμπλεκόμενων θεσμών και, ευρύτερα, στην αντίληψη των πολιτών για όλους τους ευρωπαϊκούς θεσμούς».
Πρόσθεσε εξάλλου ότι έχει λάβει «δεκάδες μηνύματα» από υπαλλήλους της ΕΕ που ανησυχούν για τη φήμη των θεσμών.
«Αυτό δεν είναι καλό για τους θεσμούς της ΕΕ και για τις υπηρεσίες της Επιτροπής. Δεν είναι καλό για την Ευρώπη, αποσπά την προσοχή από άλλα θέματα», δήλωσε αξιωματούχος της Επιτροπής, που μίλησε ανώνυμα. «Μεταφέρει αυτή την ιδέα του ελιτισμού, ενός άτυπου δικτύου που κάνει χάρη σε φίλους. Επιπλέον, η Μογκερίνι ήταν μία από τις πιο επιτυχημένες εκπροσώπους της ΕΕ, δεν είναι καλό σε όρους δημόσιας διπλωματίας».
dnews.gr
