Σύμφωνα με πληροφορίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, το πόρισμα που αναμένεται να καταθέσει ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ ( Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας των Μεταφορών) στις 27 Φεβρουαρίου, δεν καταλήγει σε ασφαλή συμπεράσματα για τα αίτια της έκρηξης και της πυρκαγιάς, κατά την μοιραία σύγκρουση των δύο τρένων στα Τέμπη, στις 28/2/2023. Παρ’ όλα αυτά φαίνεται να αποκλείει την αρχική εκτίμηση, ότι η έκρηξη και η φωτιά προκλήθηκε από τα έλαια σιλικόνης των μετασχηματιστών.
Το πόρισμα θα επισημαίνει την ύπαρξη «αντικρουόμενων στοιχείων», μιας και ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ κλήθηκε να αναλάβει την διερεύνηση ένα σχεδόν έτος μετά το δυστύχημα, όταν πολλά κρίσιμα πειστήρια είχαν πια χαθεί. Το πόρισμα θα αναφέρεται και στη διαχείριση του τόπου της σύγκρουσης, η οποία δεν έγινε βάσει κάποιου πρωτοκόλλου και οδήγησε σε λάθη και απώλεια κρίσιμων στοιχείων.
Η μεθοδολογία της ανίχνευσης
Η διερεύνηση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ βασίστηκε στα μόνα πιστοποιημένα στοιχεία που είχε στη διάθεσή του ο Οργανισμός: Τα βίντεο από τη στιγμή της σύγκρουσης που προέρχονται από τρεις διαφορετικές κάμερες κοντά στο σημείο του δυστυχήματος και τη δειγματοληψία από το σημείο της σύγκρουσης που έλαβε χώρα 29 ημέρες μετά το δυστύχημα και σύμφωνα με την έκθεση του Χημείου του Κράτους κατέληγε στην ύπαρξη εύφλεκτων χημικών διαλυτών (ξυλόλιο).
Η τριμελής επιτροπή των ερευνητών που απαρτίζεται από δύο ανώτερα στελέχη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων (ERA) και έναν πρώην ελεγκτή της ελληνικής Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), απευθύνθηκε σε σειρά ερευνητικών κέν
τρων (Πανεπιστήμιο Πίζας, Ινστιτούτο Σουηδίας, Πανεπιστήμιο Γάνδης) προκειμένου να διερευνηθεί το είδος του υλικού που προκάλεσε τη φωτιά.
Για την ανίχνευση του υλικού, τα ερευνητικά κέντρα πιστοποίησαν ως κατάλληλη μέθοδο την υπολογιστική ρευστοδυναμική (CFD) και αφού έθεσαν τις σωστές παραμέτρους, το μοντέλο υπολογισμού άρχισε να «τρέχει», υπό την εποπτεία του Κώστα Λακαφώση, πραγματογνώμονα της Επιτροπής Διερεύνησης Ανεξάρτητων Πραγματογνωμόνων Οικογενειών (ΕΔΑΠΟ). Τα αποτελέσματα της διαδικασίας αναμένεται να συμπεριληφθούν στο πόρισμα.
Εντός της εβδομάδος και η έκθεση του εγκληματολογικού για τα βίντεο
Σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύει η «Καθημερινή», πριν από τη δημοσίευση του πορίσματος την ερχόμενη Πέμπτη, αναμένεται να ολοκληρωθεί και η έκθεση της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών (ΔΕΕ) της Αστυνομίας, η οποία κατάσχεσε τους σκληρούς δίσκους και τους υπολογιστές της «Interstar Security» για να διαπιστώσει την προέλευση του βιντεοληπτικού υλικού.
Οι πηγές αναφέρουν ότι οι επανειλημμένες εγγραφές και διαγραφές αρχείων από τους σκληρούς δίσκους της εταιρείας τα τελευταία δύο χρόνια εμποδίζουν την πιστοποίηση γνησιότητας του υλικού σε ποσοστό 100%.
Τα κενά στα συστήματα ασφαλείας
Πάντως, παρότι η δημόσια συζήτηση έχει μετατοπιστεί στο είδος του φορτίου της εμπορικής αμαξοστοιχίας, οι ερευνητές του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναμένεται να παρουσιάσουν σε περίπου 200 σελίδες τι συνέβαινε στον ελληνικό σιδηρόδρομο το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου, και να αναδείξουν τους συνολικούς παράγοντες που οδήγησαν με αιτιώδη συνάφεια στο δυστύχημα, καταλήγοντας σε περίπου 15 συστάσεις ασφαλείας προς όλους τους αρμόδιους φορείς για τον σιδηρόδρομο, ανάμεσά τους και το υπουργείο Μεταφορών.
Στο πόρισμα το δυστύχημα αναλύεται πολυεπίπεδα, όχι μόνο ως μια σύμπτωση ανθρώπινων λαθών, αλλά ως αποτέλεσμα διαχρονικών κενών του συστήματος. Είναι χαρακτηριστικό πως πολλά από όσα δεν λειτουργούσαν το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου φαίνεται να συνεχίζουν να βρίσκονται εκτός λειτουργίας. Σε ξεχωριστό κεφάλαιο θα αναφέρονται οι ενέργειες που έχουν γίνει για τη βελτίωση του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας. Ειδικότερα, ενώ η τηλεδιοίκηση παρουσιάζει νέες καθυστερήσεις μετά την κακοκαιρία «Daniel», σε επίπεδο εκσυγχρονισμού του συστήματος φαίνεται να έχουν τοποθετηθεί ενισχυτές σήματος των ασύρματων επικοινωνιών σε τούνελ, και κάμερες, ενώ έχει ξεκινήσει η επίσης καθυστερημένη τοποθέτηση συστήματος GSMR –η ασφαλής πλατφόρμα επικοινωνίας μηχανοδηγών και ελεγκτών σταθμών– που ίσως έχει ολοκληρωθεί περί τα τέλη Μαρτίου.
Αναφορά στην διαχείριση του χώρου της σύγκρουσης
Εκτός από τις αιτίες του δυστυχήματος, το πόρισμα θα αναφέρεται και στη διαχείριση του τόπου της σύγκρουσης, η οποία δεν έγινε βάσει κάποιου πρωτοκόλλου και οδήγησε σε λάθη και απώλεια κρίσιμων στοιχείων. Ο ίδιος ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ δεν βρέθηκε στο σημείο, καθώς δεν ήταν στελεχωμένος εκείνη την περίοδο, ενώ συνάντησε δυσκολίες κατά την εκκίνηση της διερεύνησης καθώς οι αρμόδιοι φορείς δεν τον γνώριζαν, παρότι είναι ο πλέον αρμόδιος οργανισμός για τη διερεύνηση σιδηροδρομικών δυστυχημάτων. O ΕΟΔΑΣΑΑΜ συστάθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2023 και ξεκίνησε τη διερεύνηση του δυστυχήματος επισήμως στις 15/3/24.
