Αναλυτικός οδηγός με όλες τις αλλαγές που προωθούνται και αναμένεται να ελαφρύνουν τα φορολογικά βάρη για 1,4 εκατομμύρια πολίτες. Ποιες παρεμβάσεις εξετάζονται για να μειωθούν μεσοσταθμικά κατά 30% οι φορολογικές επιβαρύνσεις σε μισθωτούς και συνταξιούχους για κατοικίες, δίδακτρα, αυτοκίνητα και σκάφη αναψυχής. Η εφαρμογή του ηλεκτρονικού συστήματος myData ανοίγει τον δρόμο για την κατάργηση της τεκμαρτής φορολόγησης ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων.
Στη σταδιακή κατάργηση των τεκμηρίων διαβίωσης για τα φυσικά πρόσωπα, αλλά και του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης για τους αυτοαπασχολούμενους μέχρι το 2027 θα προχωρήσει η κυβέρνηση. Τόσο ο πρωθυπουργός όσο και το οικονομικό επιτελείο εμφανίζονται ανοιχτοί στο να υπάρξει αλλαγή στο πλαίσιο των τεκμηρίων διαβίωσης, η λειτουργία των οποίων χαρακτηρίζεται ως αναχρονιστική. Παράλληλα, η πλήρης καταγραφή των δεδομένων των myDATA, οι προσυμπληρωμένες δηλώσεις ΦΠΑ των ελεύθερων επαγγελματιών και η μείωση του «κενού» ΦΠΑ θα οδηγήσει στην κατάργηση του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης, ώστε οι αυτοαπασχολούμενοι να φορολογούνται με βάση τα πραγματικά δεδομένα τα οποία δεν θα μπορούν να αμφισβητήσουν.
Τα έσοδα, τα έξοδα και τα καθαρά κέρδη των ελεύθερων επαγγελματιών θα προσδιορίζονται με βάση τα δεδομένα που έχουν διαβιβαστεί στο myDATA χωρίς άλλη παρέμβαση και με βάση αυτά τα στοιχεία θα προσδιορίζεται ο φόρος εισοδήματος. Είναι χαρακτηριστική η αναφορά που έκανε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης τονίζοντας ότι «ο στόχος, νομίζω ότι το έχει πει ξεκάθαρα ο πρωθυπουργός, είναι τα τεκμήρια να μην είναι για πάντα και όσο καταφέρνουμε και μειώνουμε τον “κενό” ΦΠΑ, που χρόνο με τον χρόνο φαίνεται ότι μειώνεται, τόσο λιγότερο αναγκαία είναι».
Η κυβέρνηση αναμένεται να προχωρήσει στην υλοποίηση της σχετικής δέσμευσής της για μεσοσταθμική μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης κατά 30% σε συνδυασμό με μια πλήρη αναμόρφωση όλων των ισχυουσών διατάξεων για τα περιουσιακά στοιχεία τα επόμενα χρόνια. Βασικός στόχος των παρεμβάσεων θα είναι η εξάλειψη των στρεβλώσεων και των αδικιών που έχουν διαπιστωθεί κατά την πολυετή εφαρμογή των τεκμηρίων. Επισημαίνεται ότι στην κατηγορία των τεκμηρίων εντάσσονται τα αυτοκίνητα, τα ακίνητα, τα σκάφη αναψυχής, οι πισίνες, ακόμη και τα δίδακτρα που πληρώνουν οι γονείς για να στέλνουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά σχολεία.
Διαβίωση
Η μείωση και η αναμόρφωση των τεκμηρίων διαβίωσης αποτελούν ένα από τα βασικότερα φορολογικά μέτρα που θα λάβει η κυβέρνηση πριν από τη λήξη της τρέχουσας θητείας της, με στόχο την ανακούφιση της μεσαίας τάξης. Το περυσινό έτος στην παγίδα των τεκμηρίων πιάστηκαν 1,4 εκατ. φορολογούμενοι, κυρίως μισθωτοί και συνταξιούχοι, με την ΑΑΔΕ να τους προσθέτει επιπλέον εισόδημα 5,2 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία επιβαρύνθηκαν με πρόσθετο εισόδημα ύψους:
- Οι εισοδηματίες με 1,5 δισ. ευρώ.
- Οι μισθωτοί με 1,34 δισ. ευρώ.
- Οι συνταξιούχοι με 1,15 δισ. ευρώ.
- Οι ελεύθεροι επαγγελματίες με 877,6 εκατ. ευρώ.
- Οι αγρότες με 278,8 εκατ. ευρώ.
Οι παρεμβάσεις που εξετάζονται στα τεκμήρια διαβίωσης είναι:
- Αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των τεκμηρίων διαβίωσης για κατοικίες, Ι.Χ. αυτοκίνητα και σκάφη αναψυχής.
- Τροποποιήσεις στις διατάξεις για τα ελάχιστα ποσά τεκμηρίων διαβίωσης των 3.000 ευρώ για τους αγάμους και των 5.000 ευρώ για τους εγγάμους ή τους συνάψαντες σύμφωνα συμβίωσης.
- Εξάλειψη στρεβλώσεων και αδικιών που προκαλεί ο προσδιορισμός του φορολογητέου εισοδήματος με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης.
Τα τεκμήρια είναι ο υπολογισμός από την εφορία του ελάχιστου εισοδήματος το οποίο πρέπει να δηλώσει ο φορολογούμενος επειδή… ζει ή κατέχει περιουσιακά στοιχεία ή δαπανά. Στην περίπτωση κατά την οποία το τεκμαρτό εισόδημα είναι μεγαλύτερο του πραγματικού, η προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων που προκύπτει φορολογείται ως εισόδημα από μισθωτή εργασία, με αφορολόγητο όριο τουλάχιστον 8.633 ευρώ, εφόσον ο φορολογούμενος:
α) Έχει αποκτήσει εισόδημα που προέρχεται είτε αποκλειστικά ή κατά ποσοστό άνω του 50% από μισθούς ή συντάξεις ή δεν έχει εισόδημα από καμία κατηγορία ή είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο ανέργων της ΔΥΠΑ.
β) Έχει αποκτήσει εισόδημα μόνο από κεφάλαιο (από τόκους, ακίνητα κ.λπ.) ή και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό του εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ.
γ) Έχει αποκτήσει εισόδημα έως 6.000 ευρώ από περιστασιακή απασχόληση και το συνολικό τεκμαρτό του εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ.
Ελάχιστο
Το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης ανέρχεται σε 3.000 ευρώ αν είναι άγαμος/η ή έγγαμος/η και έχει επιλέξει να υποβάλλει τη δήλωση χωριστά από τη σύζυγο ή τον σύζυγο, 2.500 ευρώ αν είναι έγγαμος/η και έχει επιλέξει να υποβάλλει κοινή δήλωση με τη ή τον σύζυγο.
Κατοικία
Το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία που δηλώνει ο φορολογούμενος υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της.
Συγκεκριμένα:
- Μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.
- Από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.
- Από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.
- Από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.
- Από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.
Για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας ισχύει τεκμήριο 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας του ακινήτου. Τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ. και κατά 70% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ ανά τ.μ. και άνω. Για τις μονοκατοικίες, τα παραπάνω ποσά λαμβάνονται υπ’ όψιν αυξημένα κατά 20%. Επίσης, για τις δευτερεύουσες κατοικίες τα παραπάνω ποσά τεκμηρίου λαμβάνονται υπ’ όψιν μειωμένα κατά 50%.
Τα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες βαρύνουν τους φορολογουμένους είτε είναι οι ίδιοι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών είτε τα νοικιάζουν είτε τους έχουν παραχωρηθεί δωρεάν. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει δηλώσει «φιλοξενούμενος» απαλλάσσεται από το τεκμήριο διαβίωσης για την κατοικία, καθώς αυτό βαρύνει τον «φιλοξενούντα».
Ι.Χ. αυτοκίνητο
Τα τεκμήρια διαβίωσης για τα επιβατικά Ι.Χ. αυτοκίνητα που κατέχουν οι φορολογούμενοι υπολογίζονται ως εξής:
- Για αυτοκίνητα μέχρι και 1.200 κ.ε. ισχύει τεκμήριο 4.000 ευρώ.
- Για αυτοκίνητα μεγαλύτερα των 1.200 κ.ε. και μέχρι 2.000 κ.ε. προστίθενται 600 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
- Για αυτοκίνητα άνω των 2.000 κ.ε. και μέχρι 3.000 κ.ε. προστίθενται 900 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
- Για αυτοκίνητα άνω των 3.000 κ.ε. προστίθενται 1.200 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
Τα παραπάνω ισχύουν και για αυτοκίνητα μεικτής χρήσης, καθώς και για αυτοκίνητα τύπου jeep, και μειώνονται ανάλογα με την παλαιότητα του αυτοκινήτου, η οποία υπολογίζεται από το έτος πρώτης κυκλοφορίας του στην Ελλάδα, κατά ποσοστό 30% για χρονικό διάστημα κυκλοφορίας πάνω από πέντε και μέχρι δέκα έτη και κατά ποσοστό 50% για χρονικό διάστημα πάνω από δέκα έτη. Το τεκμήριο διαβίωσης για κάθε ηλεκτροκίνητο όχημα του οποίου η ισχύς μετράται αποκλειστικά με KW, ορίζεται σε 4.000 ευρώ ανεξαρτήτως ισχύος. Το τεκμήριο διαβίωσης δεν εφαρμόζεται για επιβατικά ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητα που διαθέτουν πιστοποιητικό αυθεντικότητας, καθώς και για επιβατικά αυτοκίνητα ειδικά διασκευασμένα για κινητικά ανάπηρους, με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%.
Επαγγελματίες
Πώς θα καταργηθεί ο τεκμαρτός τρόπος φορολόγησης
Τα myData ανοίγουν τον δρόμο για να μπει τέλος στην ειδική φορολόγηση των αυτοαπασχολούμενων!
Η φορολόγηση των αυτοαπασχολούμενων με βάση τα δεδομένα των myDATA χωρίς καμία άλλη παρέμβαση ανοίγει τον δρόμο για την κατάργηση του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης. Η φορολόγηση θα προκύπτει με βάση την εικόνα εσόδων και δαπανών, επί των οποίων θα εφαρμόζεται ο μοναδικός συντελεστής καθαρού κέρδους και θα υπολογίζεται ο φόρος εισοδήματος που αναλογεί. Η εφορία δεν θα αναγνωρίζει κανένα άλλο παραστατικό για αγορές και πωλήσεις πέραν αυτών που έχουν διαβιβαστεί στην πλατφόρμα myDATA. Οι φορολογούμενοι δεν θα έχουν τη δυνατότητα να αμφισβητήσουν τον φόρο που θα τους επιβάλλεται αφού ό,τι διαβιβάζεται στα myDATA δεν θα μπορεί να αλλάξει από τον επιχειρηματία, με εξαίρεση τη δυνατότητα που υπάρχει για την ακύρωση μεμονωμένων τιμολογίων, όταν διαπιστωθεί ότι υπάρχει κάποιο λάθος. Άλλωστε, από την 1η Ιανουαρίου του 2025 καταργούνται οι αποκλίσεις από τα δεδομένα των myDATA τόσο ως προς τα έσοδα όσο και ως προς τα έξοδα. Δηλαδή, ό,τι διαβιβαστεί στην πλατφόρμα θα ισχύσει και για την επιβολή ΦΠΑ.
Ένα ακόμη εργαλείο που θα συμβάλει στην κατάργηση του υφιστάμενου τρόπου φορολόγησης είναι οι προσυμπληρωμένες δηλώσεις ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος των ελεύθερων επαγγελματιών από την ΑΑΔΕ. Η προσυμπλήρωση θα γίνεται αυτόματα με βάση τα στοιχεία που θα έχουν αναρτηθεί στην πλατφόρμα myDATA και οι φορολογούμενοι δεν θα έχουν καμία δυνατότητα παρέμβασης. Με την ολοκλήρωση αυτών των αυτοματισμών θα είναι αδύνατο για τους φορολογούμενους να δηλώνουν ποσά ακαθάριστων εσόδων λιγότερα και ποσά εκπιπτόμενων δαπανών περισσότερα από αυτά που προκύπτουν με βάση τα δεδομένα της πλατφόρμας myDATA.
Καταλύτης θα είναι και η καθοδική πορεία του «κενού» ΦΠΑ, δηλαδή τα χρήματα που χάνει το Δημόσιο από τη μη είσπραξη ΦΠΑ. Στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι να υποχωρήσει κάτω από το 10% το 2024, για να φτάσει στον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης που είναι στο 9% έως το 2026-2027. Να σημειωθεί ότι όσο μειώνεται η φοροδιαφυγή και περιορίζεται το κενό στον ΦΠΑ, τόσο θα συνεχίζεται η πολιτική μείωσης φόρων.
Πηγή: Realnews
