«Έξωση» του ΟΣΕ από το ιδιόκτητο κτίριο της οδού Καρόλου και οριστική ταφόπλακα στα σχέδια για αναβίωση του σιδηροδρόμου της Πελοποννήσου, μέσω της αποξήλωσης του μετρικού δικτύου του και της μετατροπής του σε έναν γιγάντιο ποδηλατόδρομο συνολικού μήκους 288 χιλιομέτρων (!), είναι τα δύο «άγνωστα» projects που επιδιώκεται να γίνουν πραγματικότητα επί των ημερών της νέας μεταβατικής διοίκησης του ΟΣΕ, με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) να έχει και στα δύο… ξεχωριστό ρόλο!
Όπως είναι γνωστό, το ιστορικό κτίριο του ΟΣΕ επί της οδού Καρόλου 1-3, το οποίο καταλαμβάνει ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο, ανήκει στο περιουσιολόγιο του Δημοσίου και στο υπουργείο Οικονομικών.
Πηγαίνουν νύχτα για «αυτοψία»
Παρότι από το συγκεκριμένο υπουργείο δεν έχει ληφθεί – τουλάχιστον επισήμως – οποιαδήποτε απόφαση για πώληση ή μακροχρόνια παραχώρηση του κτιρίου, η νέα μεταβατική διοίκηση του ΟΣΕ, που τοποθετήθηκε μόλις πρόσφατα, φέρεται ότι βρίσκεται ατύπως σε «επαφές» με εταιρείες real estate, προκειμένου να αποτυπωθεί η κατάσταση του κτιρίου και να καταρτιστεί λεπτομερής πρόταση για τη δρομολόγηση της «αξιοποίησής» του, είτε μέσω πώλησης είτε με μακροχρόνια παραχώρηση.
Οι ίδιες πηγές κάνουν λόγο για πώληση του κτιρίου της οδού Καρόλου και μεταφορά τού νέου υπό σύσταση φορέα του ΟΣΕ (Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μονοπρόσωπη ΑΕ) σε ένα από τα δύο κτίρια ιδιοκτησίας του ΤΕΕ που ολοκληρώνονται στο Μαρούσι. Στο ένα από τα δύο κτίρια πρόκειται να μεταφερθούν οι υπηρεσίες του ΤΕΕ, ενώ στο δεύτερο φέρεται ότι επιδιώκεται η μεταφορά όλων των υπηρεσιών του νέου ΟΣΕ μέσω σχετικής μίσθωσης από το Τεχνικό Επιμελητήριο. Εναλλακτικά, φέρεται ότι εξετάζεται η «μετακόμιση» του ΟΣΕ σε ακίνητο ιδιοκτησίας του στα Σεπόλια.
Ένα κτίριο με βαριά ιστορία
Σημειώνεται ότι το κτίριο του ΟΣΕ στην οδό Καρόλου αποτελεί ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα δημόσια κτίρια της μεταπολεμικής Αθήνας. Η κατασκευή του ξεκίνησε τη δεκαετία του 1960 και εγκαινιάστηκε το 1972.
Τη μελέτη… υπέγραψαν οι αρχιτέκτονες Σθένης Μολφέσης και Θύμιος Παπαγιάννης, που ενσωμάτωσαν στοιχεία πρωτοποριακά για την εποχή. Το μέγαρο έχει συνολική επιφάνεια περίπου 15.400 τετραγωνικών μέτρων και για δεκαετίες αποτελεί σημείο αναφοράς για τον ελληνικό σιδηρόδρομο. Ο ΟΣΕ εξακολουθεί να λειτουργεί στο κτίριο μέχρι σήμερα, ενώ σε τμήμα του, στον χώρο της παλιάς βιβλιοθήκης, φιλοξενείται το Ιστορικό Αρχείο του Οργανισμού.
Έπειτα από την πώληση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στους Ιταλούς, η εταιρεία μετακόμισε σε νέα γραφεία, αφήνοντας κενά γραφεία στο κτίριο της Καρόλου. Ωστόσο, «αντί να μεταφερθούν σε αυτό και οι υπηρεσίες της ΕΡΓΟΣΕ, που σήμερα βρίσκονται σε κοντινό κτίριο, καταβάλλοντας ετησίως μισθώματα άνω των 600.000 ευρώ, ξαφνικά κάποιοι δρομολογούν συνολικά την… έξωση του ΟΣΕ από την ιστορική έδρα του, ερήμην (;) του «νοικοκύρη» που είναι το υπουργείο Οικονομικών» λένε χαρακτηριστικά στελέχη του Οργανισμού.
Ποδηλατόδρομος οι σιδηροδρομικές γραμμές
Την ίδια στιγμή, έντονες αντιδράσεις προκαλούν ήδη δύο πρόσφατες προκηρύξεις του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (42641 και 42642 /24/9/2025) για την επιλογή αναδόχων που θα αναλάβουν την εκπόνηση δύο προμελετών, συνολικής δαπάνης 4.549.263 ευρώ (!) με αντικείμενο τη μετατροπή των μετρικών γραμμών Μεγάρων – Κορίνθου (μήκους 44 χιλιομέτρων) και Κορίνθου – Καλαμάτας (μήκους 244 χιλιομέτρων) σε ποδηλατοδρόμους!
Η μετατροπή των δύο σιδηροδρομικών γραμμών της Πελοποννήσου σε ποδηλατοδρόμους, όπως τονίζουν στελέχη του ΟΣΕ που αντιτίθενται στο «εγχείρημα», θα βάλει ταφόπλακα στα σχέδια και τις προσπάθειες που καταβάλλονται τα τελευταία χρόνια για αναβίωση του σιδηροδρομικού δικτύου της Πελοποννήσου, που εγκαταλείφθηκε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Ωστόσο, σημειώνουν, είναι απορίας άξιο πώς προχώρησαν οι δύο προκηρύξεις του ΤΕΕ, με χρήματα μάλιστα από το Πράσινο Ταμείο, όταν το μετρικό σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται επισήμως ενεργό.
Οι αντιφάσεις στο «εγχείρημα» του ΤΕΕ
Ειδικότερα, σημειώνεται, ότι ο σιδηροδρομικός άξονας Κόρινθος – Άργος και Ναύπλιο -Τρίπολη – Καλαμάτα, που οδηγείται ξαφνικά σε πλήρη αποξήλωση, διακρίνεται από τα εξής σημαντικά χαρακτηριστικά:
– Σύμφωνα με τη δήλωση δικτύου από πλευράς ΟΣΕ για την περίοδο 2024-25, ανήκει στην Εθνική Σιδηροδρομική Υποδομή και χαρακτηρίζεται ως «ενεργό δίκτυο σε προσωρινή αναστολή λειτουργίας».
– Συμπεριλαμβάνεται στο Αναλυτικό Δίκτυο των Διευρωπαϊκών Σιδηροδρομικών Δικτύων (ΤΕΝ-Τ/Railways – Comprehensive Network) που βρίσκεται ήδη σε ισχύ.
– Τα τμήματα Κόρινθος – Άργος – Ναύπλιο και Τρίπολη – Καλαμάτα συμπεριλαμβάνονται ως άξονες προαστιακής – περιφερειακής σημασίας στο θεσμοθετημένο Εθνικό Χωροταξικό Σχέδιο Ελλάδος (2009).
– Η αναβάθμιση και επαναλειτουργία του τμήματος Κόρινθος – Άργος – Ναύπλιο συμπεριλαμβάνεται στο εγκεκριμένο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών (ΕΣΣΜ – 2019), το οποίο εκπονήθηκε και τεκμηριώθηκε μελετητικά για λογαριασμό του υπουργείου Μεταφορών, κατόπιν εντολής της αρμόδιας Γενικής Διεύθυνσης της ΕΕ, ενώ το 2022 συντάχθηκε και μελέτη σκοπιμότητας για λογαριασμό του ΟΣΕ, η οποία τεκμηρίωσε τη θετική κοινωνικοοικονομική σκοπιμότητα του έργου, με βάση μια σειρά δεικτών (ERR, ENPV και B/C).
– Την περίοδο 2004-2009, με χρηματοδότηση από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα (ΠΕΠ) Πελοποννήσου, επενδύθηκαν 80 εκατ. ευρώ και έγινε ριζική ανακαίνιση της επιδομής της γραμμής με βαριά στοιχεία επιδομής και για ταχύτητες έως 120 χλμ./ώρα.
– Στον πρόσφατο επιχειρησιακό σχεδιασμό του υπουργείου Μεταφορών (επί υπουργίας Χρ. Σταϊκούρα) για την ανάπτυξη των ελληνικών σιδηροδρόμων (χρονική περίοδος 2024-2044) συμπεριλαμβάνεται και η περαιτέρω αναβάθμιση του άξονα Κορίνθου – Τρίπολης – Καλαμάτας.
«Έγκλημα εις βάρος της δημόσιας περιουσίας»
Σφοδρή επίθεση στον πρόεδρο του ΤΕΕ Γιώργο Στασινό για τις δύο προκηρύξεις «αποξήλωσης του σιδηροδρομικού δικτύου Πελοποννήσου» εξαπέλυσε ο πρώην διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ και επί σειρά ετών αιρετό μέλος του ΔΣ του Οργανισμού Δημήτρης Καραπάνος, κάνοντας λόγο «για επιχειρούμενο έγκλημα εις βάρος της δημόσιας περιουσίας και των εθνικών υποδομών».
Συγκεκριμένα, ο Καραπάνος, μεταξύ άλλων, τόνισε: «Ως διπλωματούχος Μ-Η Μηχανικός του ΕΜΠ και ενεργό μέλος του ΤΕΕ επί 37,5 χρόνια, αισθανόμουν μέχρι σήμερα υπερηφάνεια για όλη τη δράση και συνεισφορά του ΤΕΕ στην ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη και των τεχνικών υποδομών της χώρας.
Ως πρώην διευθύνων σύμβουλος και επί 25ετία αιρετό μέλος του ΔΣ του ΟΣΕ, γνωρίζω καλά τους «πρωταγωνιστές» του ανηλεούς και μακροχρόνιου πολέμου κατά των μέσων σταθερής τροχιάς, μέχρι αποξήλωσης και των τελευταίων σιδηροδρομικών γραμμών που στρώθηκαν επί Τρικούπη. Σήμερα, αισθάνομαι ντροπή και αποτροπιασμό μαθαίνοντας ότι ο πρόεδρος του ΤΕΕ κ. Στασινός, ανέλαβε τον ρόλο του «λαγού» υπέρ των επιδιώξεων των ως άνω πολεμίων του σιδηροδρόμου, ανακοινώνοντας ο ίδιος δημόσια πως το ΤΕΕ ανέλαβε την εκπόνηση προμελετών για τη μετατροπή των μετρικών γραμμών Μεγάρων – Κορίνθου και Κορίνθου – Καλαμάτας σε ποδηλατοδρόμους».
