Η Ουκρανία ήταν ευρέως αναγνωρισμένη ως η πιο διεφθαρμένη χώρα ακόμη και πριν από τον πόλεμο τη Ρωσία, αλλά από τότε που ξέσπασε η σύρραξη και δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ έχουν εισρεύσει στη χώρα, η διαφθορά έχει ακμάσει όπως ποτέ άλλοτε.
Η ελβετική εφημερίδα Neue Züricher Zeitung περιγράφει λεπτομερώς πώς μια κλίκα ολιγαρχών, πολλοί από τους οποίους πρόσκεινται στον Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχουν θησαυρίζει από τον πόλεμο.
«Αυτοί οι μεγαλοεπιχειρηματίες επωφελούνται εκπληκτικά από τη σύρραξη, ενώ παράλληλα είναι πατριδοκάπηλοι, φιλοδυτικοί και πολύ διακριτικοί», έγραψε ο ανταποκριτής της ελβετικής Neue Züricher Zeitung (NZZ) στο Κίεβο, Γκιγιόμ Πτακ.
Με άλλα λόγια, αντί να κάνουν επίδειξη με σπορ αυτοκίνητα, αυτοί οι νέοι ολιγάρχες γνωρίζουν ότι πρέπει να κρατήσουν τον πλούτο τους κρυμμένο εν μέσω ενός καταστροφικού πολέμου. Η εφημερίδα περιγράφει πέντε άτομα που έχουν επωφεληθεί στο έπακρο.
«Ο πόλεμος, ο οποίος έχει εισέλθει στον τέταρτο χρόνο του, αποδεικνύεται ότι είναι ένας κερδοφόρος τομέας για επιχειρηματίες όπως οι Άντρι Στάουνιζερ, Άντρι Κομπολέφ, Ολεξάντερ Χερέχα, Άντρι Κολοντιούκ και Βασίλ Χμελνίτσκι.
Η εν λόγω πεντάδα (και όχι μόνο) έχει εδραιωθεί στην οικονομία του πολέμου, επενδύοντας στην ανοικοδόμηση όσων ο ρωσικός στρατός καταστρέφει ξανά και ξανά. Κερδίζει μια περιουσία σε στρατηγικούς τομείς όπως ο εφοδιασμός, η ενέργεια ή τα δομικά υλικά. Κλασικοί κερδοσκόποι του πολέμου; Σίγουρα. Αλλά όχι εντελώς», γράφει η ελβετική εφημερίδα.
Πλουτίζουν ολοένα και περισσότερο παρεισφρέοντας σε στρατηγικούς τομείς. Ενώ αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί κλασική κερδοσκοπία από τον πόλεμο, κρίνεται και με άλλο τρόπο, θετικό, υπό το πρίσμα ότι εν μέρει υποστηρίζουν τον στρατό και τον άμαχο πληθυσμό.
Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο της NZZ, επομένως, «δεν είναι σαν τους κλασικούς προκατόχους τους, οι οποίοι ανέκαμψαν μετά την αλλαγή καθεστώτος. Μεταμορφώθηκαν ως επί το πλείστον από τον πόλεμο. Η νέα γενιά δεν αγοράζει κανάλια, εφημερίδες ή άλλα μέσα επιρροής, ούτε κόμματα ή ιδιωτικούς στρατούς».
Η NZZ γράφει ότι αυτή η νέα γενιά ολιγαρχών δεν είναι σαν την παλιά και προσθέτει με νόημα ότι «τα ηνία τα βαστάει ο Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι».
Ενώ οι ουκρανικές Αρχές καλωσορίζουν τους περισσότερους από τους νέους ολιγάρχες, αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν αυτομάτως καλές σχέσεις με το προεδρικό αξίωμα. Η εφημερίδα σημειώνει ότι ο Κομπολέφ, ειδικότερα, ήταν γνωστός για τις δραστηριότητές του κατά της διαφθοράς ακόμη και πριν από τον πόλεμο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έχει την καλύτερη σχέση με τον Ζελένσκι και τώρα έχει κατηγορηθεί ο ίδιος για διαφθορά.
«Βουτηγμένη στη διαφθορά»
Όσο για τους άλλους τέσσερις, η εφημερίδα δεν κάνει καμία καταγγελία για διαφθορά, αλλά η Ουκρανία είναι γνωστή ως χώρα όπου η διαφθορά είναι εδραιωμένη… απ’ την κορφή ως τα νύχια του συστήματος.
Πολλοί κορυφαίοι αξιωματούχοι έχουν κατηγορηθεί για διαφθορά, αλλά οι σκεπτικιστές ισχυρίζονται ότι, σε πολλές περιπτώσεις, αυτοί είναι μόνο οι αξιωματούχοι που ήρθαν σε σύγκρουση με κάποιον με μεγαλύτερη εξουσία, που ήθελε να απομακρύνει έναν αντίπαλο ή να κάνει ξεκαθάρισμα λογαριασμών.
Όπως σημειώνει η NZZ, η υπερτιμολόγηση είναι συνηθισμένη στις δημόσιες συμβάσεις σε ολόκληρη την Ουκρανία, πράγμα που συχνά σημαίνει ότι οι επιχειρηματίες λαμβάνουν ένα μερίδιο επιπλέον των υπηρεσιών που παρέχουν, ενώ άλλοι, στην αλυσίδα λήψης αποφάσεων, επίσης λαμβάνουν ένα μερίδιο.
Ενώ ο πόλεμος ήταν κερδοφόρος για τους νέους ολιγάρχες της Ουκρανίας, η NZZ γράφει ότι η ειρήνη πιθανότατα θα τους αποδώσει ακόμη περισσότερα. Όταν τελειώσει ο πόλεμος, αναμένεται να αποκομίσουν ακόμη μεγαλύτερα κέρδη μέσω της ανοικοδόμησης, της γεωργίας και των ορυκτών πόρων.
Το ζήτημα της δημόσιας διαφθοράς έχει προκαλέσει κριτική από αξιωματούχους σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη, πολλοί από τους οποίους ανησυχούν για την ενσωμάτωση της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Έχουν καταλύσει τη δημοκρατία»
«Η Ουκρανία κυβερνάται πλέον από ένα ολιγαρχικό καθεστώς που ισχυροποιείται ολοένα και περισσότερο μέσω της στήριξης της χώρας από τη Δύση.
»Είναι ένα κράτος που χαρακτηρίζεται από αχαλίνωτη διαφθορά και απουσία γνήσιων δημοκρατικών πλαισίων», δήλωσε ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Όσκαρ Λαφοντέν κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στην Frankfurter Allgemeine Zeitung τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους.
Στην Ουκρανία, το γεγονός ότι η διαφθορά είναι κολοσσιαίων διαστάσεων κατατάσσεται δεύτερο ανάμεσα στις κορυφαίες ανησυχίες των Ουκρανών μετά τον ρωσοουκρανικό πόλεμο, αποκάλυψε έρευνα που διεξήγαγε η Εθνική Υπηρεσία για την Πρόληψη της Διαφθοράς.
Τα αποτελέσματα της έρευνας που αρχικά παρουσιάστηκαν από την ειδησεογραφική πύλη της Υπερκαρπαθίας Kárpáti Igaz Szó δείχνουν ότι το 71,6% του πληθυσμού θεωρεί ότι αυτό είναι το δεύτερο μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας. Το ίδιο θεωρεί και το 73% των επιχειρηματιών.
Σύμφωνα με το 87,9% του πληθυσμού και το 81,3% των επιχειρήσεων, το επίπεδο υπεξαίρεσης στη χώρα έχει αυξηθεί σε σύγκριση με το 2022. Πολλοί θεωρούν τον Ζελένσκι υπεύθυνο, με το 47,5% των πολιτών και το 48,3% των εκπροσώπων των εταιρειών να δηλώνουν ότι η καταπολέμηση της διαφθοράς είναι ευθύνη του προέδρου και του γραφείου του.
Αντίθετα, το 36,9% των ερωτηθέντων και το 32,4% των επιχειρηματιών λένε ότι η υπηρεσία καταπολέμησης της διαφθοράς, ή το Ανώτατο Συμβούλιο, είναι αυτή που θα πρέπει να λάβει μέτρα για την καταπολέμηση της διαφθοράς – ή το Ανώτατο Συμβούλιο.
Οι απαντήσεις περιελάμβαναν και ισχυρισμούς ότι το Συμβούλιο Υπουργών και τα υπουργεία μπορούν να θεωρηθούν υπόλογα για την εξάπλωση της διαφθοράς.
in.gr
