Έως τις 23:59 της προσεχούς Πέμπτης 31 Αυγούστου οι συνδυασμοί που επιθυμούν να μετέχουν στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές έχουν τη δυνατότητα να δηλώσουν συμμετοχή στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές της 8ης Οκτωβρίου 2023. Ως εκείνη την ώρα, με βάση τα τωρινά ισχύοντα, πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η οριστική υποβολή των συνδυασμών και η επικύρωση των υποψηφιοτήτων στην Ηλεκτρονική Πύλη Υποψηφιοτήτων Δημοτικών και Περιφερειακών Εκλογών.
Για πρώτη φορά σε δημοτικές και περιφερειακές εκλογές οι συνδυασμοί θα καταθέσουν τις υποψηφιότητές τους μόνο ηλεκτρονικά, κι όχι με έγγραφα κ.τ.λ., στα Πρωτοδικεία.
Άλλα βασικά στοιχεία
Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει τον υποψήφιο δήμαρχο, τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, ανά εκλογική περιφέρεια, τους υποψήφιους συμβούλους δημοτικών κοινοτήτων και τους υποψήφιους προέδρους των δημοτικών κοινοτήτων, ανά δημοτική κοινότητα και για ποσοστό εξήντα τοις εκατό (60%) τουλάχιστον των δημοτικών κοινοτήτων.
Ο ελάχιστος αριθμός υποψηφίων που πρέπει να περιλαμβάνει ένας συνδυασμός είναι:
- α) Για τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, ίσος τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας, με δυνατότητα προσαύξησης έως και εκατόν πενήντα τοις εκατό (150%).
- β) Για τους υποψήφιους προέδρους και συμβούλους κάθε δημοτικής κοινότητας, ίσος τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών κάθε δημοτικής κοινότητας, με δυνατότητα προσαύξησης έως και εκατόν πενήντα τοις εκατό (150%).
- γ) Από κάθε φύλο, ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των υποψηφίων του οικείου συνδυασμού, συμπεριλαμβανομένου του υποψηφίου δημάρχου και των συμβούλων δημοτικής κοινότητας.
– Το νέο εκλογικό σύστημα ορίζει ότι μπορεί να εκλεγεί δήμαρχος από την πρώτη Κυριακή (8 Οκτωβρίου) ο επικεφαλής του συνδυασμού που θα κερδίσει το 43% των έγκυρων ψηφοδελτίων.
Σε αντίθετη περίπτωση, στον δήμο θα πραγματοποιηθούν επαναληπτικές εκλογές μεταξύ των δυο πρώτων, την Κυριακή 15 Οκτωβρίου.
Η παράταξη που θα κερδίσει στις εκλογές με βάση το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής το οποίο θα ισχύσει ξανά, θα εξασφαλίσει τα 3/5 των δημοτικών συμβούλων και άρα θα διαθέτει την πλειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου προκειμένου να εφαρμόσει το πρόγραμμά της. Τα υπόλοιπα 2/5 των δημοτικών συμβούλων θα κατανεμηθούν στις παρατάξεις της αντιπολίτευσης.
– Επίσης, υπάρχει πλέον όριο 3% που απαιτείται να συγκεντρώσει ένας συνδυασμός ώστε να μπορεί να εκλέξει δημοτικό σύμβουλο με βάση το νέο σύστημα
– Η υποχρεωτική ποσόστωση των φύλων έχει δημιουργήσει πολλά προβλήματα στην κατάρτιση των ψηφοδελτίων γιατί έχει ανέβει στο 40% (στις προηγούμενες ήταν στο 33%). Κακά τα ψέματα, η συμμετοχή στα κοινά εμπνέεται, δεν …διατάσσεται με ποσοστώσεις. Η ποσόστωση των γυναικών θα είχε κάποιο νόημα, αν βρισκόμασταν στη δεκαετία του 1950, που μόλις είχαν κατοχυρωθεί τα πολιτικά δικαιώματα των γυναικών, τότε πράγματι η ποσόστωση θα επιτάχυνε τη διαδικασία για την ισότητα των γυναικών. Σήμερα, όμως δεν βρισκόμαστε στο 1950 αλλά στο 2023, κι εξάλλου το 2007 πριν θεσμοθετηθεί η ποσόστωση στη Βουλή οι 48 από τους 300 βουλευτές ήταν ήδη γυναίκες.
– Επίσης, ο νέος εκλογικός νόμος έχει περιορίσει και τον αριθμό των μελών στα δημοτικά συμβούλια, γεγονός που στην πράξη περιορίζει ακόμη περισσότερο την πιθανότητα υποψηφίων να εκλεγούν δημοτικοί σύμβουλοι.
Το δημοτικό συμβούλιο θα αποτελείται από:
α) δεκατρία (13) μέλη, σε δήμους με πληθυσμό έως δύο χιλιάδες (2.000) κατοίκους,
β) δεκαπέντε (15) μέλη, σε δήμους με πληθυσμό από δύο χιλιάδες έναν έως πέντε χιλιάδες (2.001 – 5.000) κα- τοίκους,
γ) δεκαεννέα (19) μέλη, σε δήμους με πληθυσμό από πέντε χιλιάδες έναν έως δέκα χιλιάδες (5.001 – 10.000) κατοίκους,
δ) είκοσι πέντε (25) μέλη, σε δήμους με πληθυσμό από δέκα χιλιάδες έναν έως τριάντα χιλιάδες (10.001 – 30.000) κατοίκους,
ε) είκοσι εννέα (29) μέλη, σε δήμους με πληθυσμό από τριάντα χιλιάδες έναν έως πενήντα χιλιάδες (30.001 – 50.000) κατοίκους (π.χ. Δήμος Πύργου, από 33 μέλη που έχει τώρα),
στ) τριάντα πέντε (35) μέλη, σε δήμους με πληθυσμό από πενήντα χιλιάδες έναν έως εκατό χιλιάδες (50.001 – 100.000) κατοίκους,
ζ) τριάντα εννέα (39) μέλη, σε δήμους με πληθυσμό από εκατό χιλιάδες έναν έως εκατόν πενήντα χιλιάδες (100.001 – 150.000) κατοίκους και
η) σαράντα τρία (43) μέλη, σε δήμους με πληθυσμό από εκατόν πενήντα χιλιάδες έναν (150.001) και άνω κατοίκους.
«ΕΚΛΟΓΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΣΕ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΕΩΣ 200 ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ
Στις δημοτικές κοινότητες µε πληθυσμό έως και 200 κατοίκους στην νέα δημοτική περίοδο, πρόεδρος της δημοτικής κοινότητας εκλέγεται ο πρώτος σε σταυρούς προτίμησης υποψήφιος του συνδυασμού που συγκέντρωσε κατά την αρχική ψηφοφορία στη δημοτική κοινότητα την απόλυτη ή σχετική πλειοψηφία του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων (άρθρο 30 παρ.1 του Ν.4804/2021, όπως αντικαταστάθηκε με αρθ. 37 παρ.3 του Ν.5043/2023, σε συνδυασμό με άρθρο 18 παρ.1 του του ιδίου Νόμου).
Πρόεδρος του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας από 201 έως 2.000 κατοίκους στην νέα δημοτική περίοδο ορίζεται ο σύμβουλος του πρώτου κατά σειρά συνδυασμού στη δημοτική κοινότητα που έλαβε τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης μεταξύ των υποψηφίων του συνδυασμού του (άρθρο 79 παρ.1 του Ν. 3852/2010 όπως αντικαταστάθηκε με άρθρο 37 παρ.1 του Ν.5043/2023, σε συνδυασμό με άρθρο 18 παρ.1 του ιδίου Νόμου).
– Καταργείται η ξεχωριστή κάλπη που χρησιμοποιήθηκε, για μία και μοναδική φορά, στις εκλογές του 2019 για την εκλογή κοινοτικών συμβουλίων . Όπως ίσχυε παλιότερα κι έως τότε, έτσι και στις προσεχείς εκλογές, οι υποψήφιοι πρόεδροι και σύμβουλοι δημοτικών κοινοτήτων εντάσσονται στους συνδυασμούς των υποψηφίων δημάρχων.
– Οι δημοτικές κοινότητες με μόνιμο πληθυσμό έως 200 κατοίκους εκλέγουν μονομελές όργανο, τον πρόεδρο της κοινότητας. Δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μεταξύ 201 και 2000 κατοίκων εκλέγουν τριμελές συμβούλιο.
* * * Επανέρχεται η πενταετής θητεία των αυτοδιοικητικών αρχών, όπως ακριβώς ίσχυσε μεταξύ 2014 και 2019. Επομένως, οι νέοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες θα αναλάβουν καθήκοντα την 1η Ιανουαρίου 2024 και η θητεία τους θα λήξει την 31η Δεκεμβρίου 2028.
