Από τις αρχές της επόμενης χρονιάς εκτιμά το οικονομικό επιτελείο ότι θα εφαρμοστούν τα μέτρα που ανακοίνωσε την Κυριακή ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σχετικά με τις προμήθειες των τραπεζών, όπως ανέφερε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, μαζί με τον υφυπουργό Θάνο Πετραλιά και τη Γενική Γραμματέα Θεώνη Αλαμπάση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στα 350 εκατ. ευρώ υπολόγισε το κόστος για τις τράπεζες από τα κυβερνητικά μέτρα ο Κωστής Χατζηδάκης.
Ποιο είναι το κόστος για τις τράπεζες
Κατάργηση προμηθειών για πληρωμές λογαριασμών, δραστική μείωση έως και 80% των προμηθειών μεταφοράς χρημάτων μεταξύ τραπεζών, διπλασιασμός του ΕΝΦΙΑ για κλειστά οικιστικά ακίνητα που διαθέτουν οι τράπεζες και οι servicers ώστε να διοχετευθούν στην αγορά και ευκολότερη πρόσβαση στον δανεισμό μέσω της εξάλειψης των περιορισμών στη χρηματοδότηση από τις Εταιρίες Παροχής Πιστώσεων, περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, στις πρωτοβουλίες.
Παράλληλα, οι τράπεζες προχωρούν οικειοθελώς στην διάθεση 100 εκατ. ευρώ για την ανακατασκευή σχολείων και 100 εκατ. ευρώ για την δημιουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων που στόχο έχει την προστασία των κατοικιών των ευάλωτων πολιτών. Το κόστος των παρεμβάσεων από την μείωση ή εξάλειψη των τραπεζικών προμηθειών ανέρχεται στα 150 εκατ. ευρώ κάθε έτος, ποσό που μεταφράζεται σε αντίστοιχη ανακούφιση των πολιτών. Η ψήφιση της διάταξης για τις μειώσεις στις τραπεζικές προμήθειες θα γίνει εντός Δεκεμβρίου και θα εφαρμοστεί σε ένα μήνα από την ψήφιση.
Αναφορικά με την εξειδίκευση των μέτρων, αυτά είναι τα εξής:
Μηδενική χρέωση για πληρωμές
Αφορά πληρωμές στο δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία, τις εταιρείες ηλεκτρισμού, τις εταιρείες ύδρευσης, τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών και τις ασφαλιστικές εταιρείες.
Αφορά πάγιες και μη πάγιες εντολές που θα είναι πλέον μηδενικές.
Σήμερα η χρέωση για ΟΤΑ και ΔΕΚΟ είναι 0,6 ευρώ ενώ μόνο για την ΑΑΔΕ είναι μηδενική χρεώση.
Το μέτρο προκαλεί απώλεια 35 εκατ. ευρώ για τις τράπεζες και αντίστοιχη ωφέλεια για τους πολίτες
Αποστολή από άλλη τράπεζα
Αφορά πολίτες και ελεύθερους επαγγελματίες και όχι νομικά πρόσωπα, όπως εξήγησε ο κ. Χατζηδάκης
Πρόκειται για την απλή έκδοση εμβάσματος όσο και την άμεση έκδοση εμβάσματος από μια τράπεζα και άλλη τράπεζα μέσω web και mobile banking.
Σήμερα είναι 1 ή 2 ευρώ για αποστολή και μεγαλύτερα κόστη όταν μιλάμε για λήψη και μπορεί να φτάνει έως και τα 5 ευρώ.
Το μέτρο προκαλεί απώλειες 95 εκατ. ευρώ ετησίως για τις τράπεζες.
Αύξηση του ορίου στα 1.000 ευρώ των ποσών μέσω IRIS
Αυτί «σπάει» σε 500 ευρώ που αφορούν μεταφορά χρημάτων μεταξύ πολιτών και 500 σε ελεύθερους επαγγελματίες.
Το Iris έχει γίνει υποχρεωτικό για τους ελεύθερους επαγγελματίες και μέσα στο 2025 θα γίνει υποχρεωτικό για όλες τις επιχειρήσεις, το αργότερο μέχρι τις 9 Οκτωβρίου.
Η ενεργοποίηση των νέων ορίων αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή σε ένα διάστημα 3-6 μηνών από σήμερα.
Οι ρυθμίσεις για τις προμήθειες θα κατατεθούν αυτή την εβδομάδα για έγκριση στη Βουλή και προβλέπεται ότι θα τεθούν σε εφαρμογή έναν μήνα μετά την δημοσίευση του νόμου σε ΦΕΚ που σημαίνει ότι θα ισχύει από τις 15 Ιανουαρίου καθώς μεσολαβούν οι γιορτές και μέσα σε αυτές οι αργίες οπότε χρειάζεται αναγκαίος χρόνος προετοιμασίας των τραπεζικών συστημάτων για να αποφευχθούν λάθη και διαμαρτυρίες
Διπλάσιος ΕΝΦΙΑ για ακίνητα τραπεζών και servicers
Αφορά τον ΕΝΦΙΑ του 2026. «Τους δίνουμε τη δυνατότητα κλειστά ακίνητα να τα διαθέσουν γιατί θέλουμε να αυξηθεί η προσφορά των ακινήτων και μέσω αυτής να υπάρξει μείωση των ενοικίων», σημείωσε ο κ. Χατζηδάκης.
Ο ΕΝΦΙΑ προσαυξάνεται στο 100% αν στις 31/12/2025 αν δεν υπάρχει ηλεκτρονικό μισθωτήριο οποιαδήποτε στιγμή μέσα στο έτος για τα ακίνητα αυτά.
Τα τραπεζικά ιδρύματα διαθέτουν 21.458 ακίνητα και άλλα 9.604 οι Servicers, με το σημαντικότερο μέρος των οποίων είναι οικιστικά.
Επιτόκια
Η Τράπεζα της Ελλάδος θα δημοσιεύει στην ιστοσελίδα στοιχεία για τα επιτόκια καταθέσεων κάθε τράπεζας, τα επιτόκια στεγαστικής πίστης, τις χρεώσεις, τις προμήθειες και τα τέλη που συνδέονται με τις πληρωμές.
Η πρώτη ανάρτηση με σημείο αναφοράς στις 31 Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθεί μέσα στον Ιανουάριο του 2025.
Με τη δημοσίευση των στοιχείων αυτών οι καταναλωτές θα έχουν πλήρη, σαφή και συγκρίσιμη ενημέρωση, σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Δάνεια από μη τραπεζικά ιδρύματα
Τα μη τραπεζικά ιδρύματα θα μπορούν να χορηγούν δάνεια και πιστώσεις όπως οι τράπεζες. Είναι ένα καθεστώς που ισχύει με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία στις περισσότερες χώρες της ΕΕ. Αφορά εταιρείες με μεγάλα πιστωτικά περιθώρια.
Τον περασμένο Δεκέμβριο θεσπίστηκαν η δυνατότητα τέτοιων οργανισμών σε σχέση με το να δίνουν πέραν από τα καταναλωτικά δάνεια, στεγαστικά δάνεια και κάποιας μορφής άλλα δάνεια. Τώρα καταργείται κάθε περιορισμός.
Οι εθελοντικές προσφορές των τραπεζών
Οι τράπεζες αποφάσισαν να προχωρήσουν σε εθελοντική προσφορά για να στηριχθεί το πρόγραμμα ανακαίνισης σχολείων «Μαριέττα Γιαννάκου». Με τον τρόπο αυτό οι διαθέσιμοι πόροι του προγράμματος θα ανέλθουν στα 350 εκατ. ευρώ (πρόσθετα 100 εκατ. ευρώ)
Από εκεί και πέρα, η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει με τις τράπεζες ότι ανεξαρτήτως της πορείας της έκβασης του διαγωνισμού για τον φορέα απόκτησης και επανεκμίσθωσης οι τράπεζες θα συμβάλουν με 100 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία αυτού του φορέα.
Οι 10 πρωτοβουλίες
Οι 10 νέες πρωτοβουλίες αναλύονται ως εξής:
1.Μηδενική χρέωση για πληρωμή λογαριασμών και οφειλών προς το δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία, ΟΤΑ, εταιρίες ενέργειας, ύδρευσης, τηλεπικοινωνιών και ασφαλιστικές εταιρίες, μέσω web-banking και mobile-banking. Ενδεικτικά, σήμερα η χρέωση για πληρωμή λογαριασμών ΔΕΚΟ ή ΟΤΑ είναι συνήθως 0,6 ευρώ ανά συναλλαγή. Το συγκεκριμένο μέτρο εκτιμάται ότι προκαλεί ετήσια απώλεια εσόδων περί τα 35 εκατ. ευρώ για τις τράπεζες κάτι που μεταφράζεται σε αντίστοιχη ανακούφιση για τους πολίτες.
Mείωση χρεώσεων για εμβάσματα
2.Μείωση 50% έως 80% των χρεώσεων για αποστολή χρημάτων σε άλλη τράπεζα. Συγκεκριμένα καθιερώνεται μέγιστο ύψος χρέωσης 0,5 ευρώ για αποστολή χρημάτων (εξερχόμενο έμβασμα) και 0,5 ευρώ για λήψη χρημάτων (εισερχόμενο έμβασμα), για ποσά έως 5.000€ ανά έμβασμα, για φυσικά πρόσωπα και ελεύθερους επαγγελματίες, μεταξύ τραπεζών. Αφορά τόσο απλά εμβάσματα, όσο και άμεσες μεταφορές πίστωσης (SEPA). Αυτό αντιστοιχεί σε μείωση του κόστους για τις εν λόγω προμήθειες από 50% έως και 80% αναλόγως την τράπεζα και το είδος εμβάσματος (από 1 έως 2,5 ευρώ που κοστίζει σήμερα).
Το συγκεκριμένο μέτρο εκτιμάται ότι προκαλεί ετήσια απώλεια εσόδων περί τα 95 εκατ. ευρώ για τις τράπεζες κάτι που μεταφράζεται σε αντίστοιχη ανακούφιση για τους πολίτες. Επιπλέον, από τις αρχές του νέου έτους, βάσει του κανονισμού 2024/88, προβλέπεται η ισοδύναμη επιβάρυνση των άμεσων μεταφορών πίστωσης με τις απλές μεταφορές πίστωσης.
3.Με μηδενικές χρεώσεις πλέον η ανάληψη μετρητών σε δημοτικές ενότητες όπου υπάρχει ΑΤΜ μόνο ενός τραπεζικού ιδρύματος, όπου σήμερα οι αντίστοιχες χρεώσεις ανέρχονται από 0-3 ευρώ ανα συναλλαγή. Αντίστοιχα, καθιερώνονται μηδενικές χρεώσεις για ερώτηση υπολοίπου σε κάθε ΑΤΜ άλλης τράπεζας σε όλη τη χώρα, όπου σήμερα το κόστος ανέρχεται σε 0,2 ευρώ.
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, μαζί με τον υφυπουργό Θάνο Πετραλιά και τη Γενική Γραμματέα Θεώνη
Αλαμπάση
Μείωση προμηθειών
4.Επεκτείνεται η μείωση κατά 50% των προμηθειών για αγορές από 10 ευρώ μέσω POS στην λεγόμενη «μικρή λιανική» στα 20 ευρώ. Έτσι, ο όγκος συναλλαγών που καλύπτεται ανέρχεται πλέον σε 2 δισ. ευρώ από 1 δισ. ευρώ κατ΄ έτος.
5.Μηδενική χρέωση για φόρτιση προπληρωμένων καρτών για ποσό φόρτισης έως 100 ευρώ (από περίπου 1 ευρώ που ισχύει σήμερα).
Διεύρυνση ΙRIS
6.Διευρύνεται η χρήση του συστήματος άμεσων πληρωμών IRIS καθώς αυξάνεται το όριο των ημερήσιων συναλλαγών στα 1.000 ευρώ από 500 ευρώ που είναι σήμερα. Συγκεκριμένα, καθιερώνονται διακριτά όρια ημερήσιων συναλλαγών: 500 ευρώ μεταξύ πολιτών και 500 ευρώ για πληρωμές σε ελεύθερους επαγγελματίες. Υπενθυμίζεται πως οι πολίτες δεν πληρώνουν καμία προμήθεια για τις μεταξύ τους συναλλαγές, ενώ οι ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν πολύ χαμηλότερες προμήθειες σε σχέση με τις αντίστοιχες που πληρώνουν αν η ίδια συναλλαγή γίνει μέσω POS. Τονίζεται δε πως το σύστημα IRIS έχει ήδη γίνει υποχρεωτικό για ελεύθερους επαγγελματίες και εντός του 2025 θα είναι υποχρεωτικό και για το σύνολο των επιχειρήσεων. Το πλήθος των χρηστών ανέρχεται σε 3,4 εκατ. για IRIS μεταξύ πολιτών και 560.000 για ελεύθερους επαγγελματίες. Η ενεργοποίηση των νέων ορίων εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί εντός 3-6 μηνών από σήμερα.
Διπλασιασμός ΕΝΦΙΑ για κλειστά ακίνητα τραπεζών
7.Διπλασιασμός του ΕΝΦΙΑ για κενά οικιστικά ακίνητα που έχουν στην ιδιοκτησία τους οι τράπεζες και οι servicers, ώστε να διοχετευτούν στην αγορά. Η πρωτοβουλία αφορά τον ΕΝΦΙΑ του 2026 και τα επόμενα έτη. Έτσι, ο ΕΝΦΙΑ προσαυξάνεται κατά 100% αν στις 31/12/2025 δεν υπήρχε ενεργό ηλεκτρονικό μισθωτήριο οποιαδήποτε στιγμή κατά το 2025 για τα ακίνητα αυτά. Τονίζεται πως τα τραπεζικά ιδρύματα διαθέτουν συνολικά 21.500 ακίνητα και άλλα 10.000 περίπου οι servicers, σημαντικό μέρος των οποίων είναι οικιστικά. Στόχος είναι τα ακίνητα αυτά να διατεθούν σε ένα εύλογο χρόνο στην αγορά προκειμένου να συμβάλλουν στην κοινωνική ανάγκη εξεύρεσης στέγης. Το δυνητικό κόστος για τις τράπεζες ανέρχεται σε 10 έως 20 εκατ. ευρώ ετησίως.
Πρόσβαση σε δανεισμό
8.Ενισχύεται ο ανταγωνισμός στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και η πρόσβαση σε δανεισμό καθώς απαλείφονται οι περιορισμοί στη χρηματοδότηση από τις Εταιρείες Παροχής Πιστώσεων. Πλέον, οι Εταιρίες αυτές θα μπορούν να χορηγούν δάνεια και κάθε είδους πιστώσεις- όπως κάνουν οι τράπεζες – με στόχο να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός και προσφέρονται περισσότερες επιλογές σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Υπενθυμίζεται ότι για φυσικά πρόσωπα επιτρέπεται ήδη η χορήγηση στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων ή παροχή δανείων για αναδιάρθρωση υφιστάμενου δανείου.
Η νέα ρύθμιση αφορά στις επιχειρήσεις, καθώς θα επιτρέπεται η χορήγηση δανείων ανεξάρτητα εάν το εν λόγω πρόσωπο έχει δάνειο που βρίσκεται σε καθεστώς ρύθμισης ή σκοπός του δανείου είναι η αναδιάρθρωση της δανειοληπτικής επιχείρησης. Οι Εταιρίες Παροχής Πιστώσεων είναι ανώνυμες εταιρίες οι οποίες έχουν ως κύριο σκοπό την παροχή πιστώσεων που λειτουργούν κατόπιν άδειας της Τράπεζας της Ελλάδας και υπό την εποπτεία αυτής.
Πληροφόρηση πολιτών
9.Ενισχύεται η διαφάνεια, ο ανταγωνισμός και το πλαίσιο ενημέρωσης των πολιτών, οι οποίοι πλέον θα μπορούν να συγκρίνουν επιτόκια καταθέσεων και πιστώσεων, καθώς και χρεώσεις αλλά και προμήθειες που συνδέονται με τους λογαριασμούς πληρωμών. Η πληροφόρηση αυτή θα είναι διαθέσιμη στον ιστοχώρο της Τράπεζας της Ελλάδας. Η πρώτη σχετική ανάρτηση των εν λόγω στοιχείων θα πραγματοποιηθεί τον Ιανουάριο του 2025.
Φορέας Απόκτησης – Επαναμίσθωσης Ακινήτων
10.Οι συστημικές τράπεζες θα διαθέσουν 100 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου» για την ανακατασκευή σχολείων. Οι διαθέσιμοι πόροι για το εν λόγω πρόγραμμα θα φτάσουν συνολικά στα 350 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, οι ίδιες τράπεζες θα διαθέσουν 100 εκατ. ευρώ για την δημιουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, ώστε να καταστεί ενεργός τους επόμενους μήνες.
Ήδη η διαγωνιστική διαδικασία έχει ξεκινήσει και έχουν προκύψει οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές, ενώ διαπιστώθηκε η ανάγκη συνδρομής και του ελληνικού τραπεζικού τομέα προκειμένου να καταστεί βιώσιμη η επένδυση. Ο Φορέας εξυπηρετεί συγκεκριμένες ανάγκες ευάλωτων οφειλετών που οδηγούνται σε πτώχευση ή σε αναγκαστική εκτέλεση πράξης. Ο Φορέας αποτελεί «καταφύγιο» για αυτούς καθώς θα αποκτά την πρώτη κατοικία του ευάλωτου οφειλέτη, μετά από αντίστοιχο αίτημα μεταβίβασης, προκειμένου στη συνέχεια να την επαναμισθώνει σε αυτόν. Η περίοδος της επαναμίσθωσης θα φτάνει τα 12 χρόνια όπου κατά τη διάρκεια της μίσθωσης ή στη λήξη αυτής, ο οφειλέτης θα μπορεί να ασκήσει το δικαίωμα του για επαναγορά του ακινήτου.
πηγή: ΟΤ
