Η έρευνα τιτλοφορείται «Ένας Χρόνος Πανδημία: Πώς Ζουν Οι Έλληνες» και καταγράφει από τον Απρίλιο του 2020 τις απόψεις και τις στάσεις των Ελλήνων μέσα στην πανδημία του νέου κορωνοϊού. Από τον Δεκέμβριο του 2020 και μετά, το ερωτηματολόγιο επικαιροποιήθηκε με τη συνεργασία της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, ώστε τα ευρήματα να χρησιμεύουν και στον σχεδιασμό της στρατηγικής εμβολιασμού του πληθυσμού της χώρας.
Στη νέα, την πέμπτη στη σειρά τέτοια έρευνα, που διεξήχθη και πάλι σε συνεργασία με τη Metron Analysis σε πανελλαδικό δείγμα 1.100 ατόμων ηλικίας 17 και άνω στις αρχές Μαρτίου 2021, χαρτογραφείται μια εντελώς διαφορετική κοινωνία από αυτή στην αρχή της πανδημίας. Από τον περασμένο Απρίλιο, παρατηρείται δραματική πτώση σε ό,τι αφορά την αισιοδοξία και την προοπτική. Τον Απρίλιο του 2020, το 86% θεωρούσε ότι τα πράγματα στη χώρα «πάνε προς τη σωστή κατεύθυνση», το κυρίαρχο συναίσθημα ήταν η αισιοδοξία, ενώ στην ερώτηση για το πότε εκτιμούν ότι θα επανέλθουμε σε μια «κανονική καθημερινότητα», 7 στους 10 Έλληνες απαντούσαν «μέχρι τον Σεπτέμβριο 2020».
Πλέον, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Το ποσοστό όσων πιστεύουν ότι η χώρα πάει προς τη σωστή κατεύθυνση είναι πια το 46%. Έχει ενδιαφέρον το ότι η ομάδα του πληθυσμού που θεωρεί περισσότερο ότι η χώρα πάει προς τη σωστή κατεύθυνση, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, είναι οι ηλικίας άνω των 65, που συμφωνούν σε ποσοστό 59,2%. Αντίθετα, οι νέοι ηλικίας 17-24 πιστεύουν το αντίστροφο. Οι προσδοκίες των Ελλήνων, πια, είναι εντελώς διαφορετικές από ό,τι ένα χρόνο πριν, όταν οι περισσότεροι θεωρούσαν ότι ο κορωνοϊός είναι ένα φαινόμενο που θα διαρκέσει μόνο λίγους μήνες.
Πλέον η πλειοψηφία των Ελλήνων (54,4%) θεωρούν ότι η κανονικότητα θα επανέλθει από κάποια στιγμή μετά το 2021. Χαρακτηριστικό είναι ότι η αισιοδοξία, δεν είναι το συχνότερο συναίσθημα που δηλώνουν οι Έλληνες ότι νιώθουν πιο έντονα. Τη θέση της έχει πάρει η αβεβαιότητα. Η αισιοδοξία είναι έκτη στη λίστα. Παρ’ όλα αυτά, πλέον για πρώτη φορά οι περισσότεροι Έλληνες θεωρούν ότι «τα χειρότερα έχουν περάσει». Στην ερώτηση για το στάδιο της κρίσης στο οποίο, κατά τη γνώμη τους βρίσκεται η χώρα, από τον Σεπτέμβριο του 2020 και μέχρι τον περασμένο Ιανουάριο, οι περισσότεροι απαντούσαν ότι «τα χειρότερα είναι μπροστά μας».
Η έναρξη των εμβολιασμών φαίνεται πως άλλαξε αυτή την εικόνα. Πλέον μια πλειοψηφία, το 54,5%, λένε ότι τα «χειρότερα είναι πίσω». Στην ερώτηση για το αν η πανδημία είναι μια σοβαρή απειλή για τους ανθρώπους, μόνο το 20% απαντούν πως όχι, «είναι μια συνηθισμένη, απλή ασθένεια» – το 76,9% τη θεωρούν σοβαρή απειλή. Ένα 52,3% θεωρούν πιθανό ή πολύ πιθανό να προσβληθούν οι ίδιοι από τον ιό, ενώ δύο στους τρεις (65,5%) θεωρούν ότι κάποιος που έχει προσβληθεί από τον ιό κινδυνεύει «πολύ» ή «αρκετά» από τη νόσο Covid-19.
Αυτά τα ποσοστά παραμένουν σχετικά σταθερά τους τελευταίους μήνες, και δείχνουν ότι ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού αντιμετωπίζει το φαινόμενο με φόβο. Το 4,1%, πια, δηλώνει πως έχει προσβληθεί οι ίδιοι από τον ιό και ένα 8% πως έχει προσβληθεί κάποιο μέλος της οικογένειας τους. Από αυτό το 8%, ένας στους δέκα λέει όχι έχει χάσει κάποιο μέλος της οικογένειάς του. Παράλληλα, 7 στους 10 λένε ότι οι ζωές τους έχουν αλλάξει «πολύ» ή «πάρα πολύ». Στους νέους ηλικίας 17-24 είναι σχεδόν 9 στους 10.
Το 94% (από 62,9% τον Σεπτέμβριο του 2020) των ερωτηθέντων λένε ότι τρώνε λιγότερο συχνά σε εστιατόρια και ταβέρνες. Το 90% (από 54,3%) δηλώνει ότι ψωνίζει σπανιότερα σε εμπορικά καταστήματα. Το 90% (από 60,5%) ότι βγαίνουν σπανιότερα σε μπαρ. Το 88% (από 76,3%) δηλώνει ότι πηγαίνει σε λιγότερες κοινωνικές εκδηλώσεις (γάμους, βαφτίσια) από ό,τι πριν από την πανδημία. Το 87% (από 56%) συναντούν λιγότερο τους φίλους τους. Το 68% (από 59,5%) ταξιδεύουν σπανιότερα με αεροπλάνο. Το 68% (από 53,8%) ταξιδεύει σπανιότερα με πλοίο. Το 61% (από 29%) βλέπει σπανιότερα μέλη της οικογένειας τους.
Το 59% (από 51,3%) ότι χρησιμοποιούν λιγότερο τα ΜΜΜ. Όσον αφορά την εργασία, ωστόσο, τα πράγματα έχουν ενδιαφέρον από διαφορετική άποψη. Στην καραντίνα του Απριλίου 2020 δήλωναν πως δούλευαν κανονικά στο χώρο εργασίας τους μόνο 1 στους 4 εργαζόμενοι (25,4%), με τους υπόλοιπους να κάνουν τηλεργασία ή να βρίσκονται σε κάποια μορφή αναστολής εργασίας. Τον Σεπτέμβριο του 2020, εκτός καραντίνας, 3 στους 4 (72,7%) εργάζονταν κανονικά. Τον Δεκέμβριο του 2020, οι μισοί εργάζονταν κανονικά (48%). Τον Μάρτιο του 2021, το 53,9% εξακολουθούν να εργάζονται κανονικά.
Όσον αφορά τους εμβολιασμούς, που έχουν προχωρήσει αρκετά σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα, η καθολική αποδοχή της διαδικασίας και των εμβολίων εν γένει από τους πολίτες εξακολουθεί να ισχύει καθώς 81,1% αξιολογούν ως θετική εξέλιξη την έναρξη των εμβολιασμών, 72% είναι ικανοποιημένοι με την προτεραιοποίηση όπως έχει οριστεί από την αρμόδια επιτροπή. Αλλά μόνο 1 στους 3 είναι ικανοποιημένοι με τον ρυθμό των εμβολιασμών έως τώρα. Το 9,4% του δείγματος για πρώτη φορά από την αρχή της έρευνας δηλώνουν ότι έχουν ήδη κάνει τουλάχιστον μια δόση του εμβολίου, ενώ 28,7% δηλώνουν ότι κάποιο μέλος της οικογένειας τους το έχει κάνει.
Από το 9,4% που έχουν εμβολιαστεί, το 99% δήλωσαν ικανοποιημένοι από τη διαδικασία του εμβολιασμού. Τον Σεπτέμβριο του 2020, το 49,5% δήλωναν ότι θα κάνουν το εμβόλιο αλλά μετά τις αλλεπάλληλες ανακοινώσεις για την αποτελεσματικότητα πολλών διαφορετικών εμβολίων και την έναρξη των εμβολιασμών σε πολλές χώρες του κόσμου, το ποσοστό αυτό άλλαξε. Πλέον το 68% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι θα κάνουν το εμβόλιο. Από αυτό το 68%, δε, οι περισσότεροι δηλώνουν ότι θα εμβολιαστούν όταν έρθει η σειρά τους, αλλά ένα 22% ότι θα ήθελαν να εμβολιαστούν το συντομότερο δυνατό.
www.ligo.gr
